________________
ચતુર્થ પ્રકાશ, જેઈ ઉત્તમ કુળમાં ઉત્પન્ન થયેલાઓએ કુળમદ ન કરવું જોઈએ. જે પિતે કુશીલ છે તે ઉત્તમ કુળમાં પેદા થયે તે પણ શું, અને જે પિતે સુશીલ છે તે ગમે તેવા કુળમાં પેદા થયે તે પણ શી હરકત છે? ઇદ્રિાદિકની ત્રણ ભુવનપણાના ઐશ્ચર્યની સંપદા જોઈને , જ્ઞાની પુરુષ, ગ્રામ અને ધનાદિકને ગર્વ કરશે? કુશીલ સ્ત્રીની માફક ગુણજવળ પુરૂષ પાસેથી જે લક્ષ્મી ચાલી જાય છે, અને દેલવાન ઇને પણ જે આશ્રય કરે છે, તેવું ઐશ્વર્ય વિવેકી પુરૂષોને મદને અર્થે હોયજ નહીં. મહા બળવાન ને પણ રેગાદિ એક ક્ષણ માત્રમાં નિર્બળ કરી નાંખે છે એવા અનિત્ય બળને ગર્વ કર્યો ડાહ્યા મનુષ્ય કરે ? સાત ધાતુથી બનેલે, અને વખતે વખત ચય, અપચય પામનાર, તથા જરા અને રેગેથી વ્યાસ આ દેહના રૂપને કેણ ગર્વ કરે? સનકુમારનું રૂપ, અને થોડા જ વખતમાં થયેલે નાશ. એને વિચાર કરનાર કર્યો માણસ રૂપને મદ કરે ?
ઋષભદેવ ભગવાન અને ભગવાન મહાવીર દેવની ઘોર તપસ્યાને સાંભળીને પોતાના સ્વલ્પ તપને મદ કોણ કરે? શ્રીમાન ગણધર દેવેની શાસ રચવાની અને ધારી રાખવાની શક્તિને સાંભળીને અત્યારની સ્વલ્પ શક્તિને કે બુદ્ધિમાન મદ કરે? પૂર્વ પુરૂષસિંહની વિજ્ઞાનાતિશયતા, કૌશલ્યતા, અને આત્મપરાયણતા સાંભળીને સાંપ્રતકાળના મનુષ્યને એક લેશ માત્ર પણ અત્યારના સ્વલ્પ જ્ઞાનને મદ કરવા જેવું નથી. માયાથી થતા દેશે અને તેને જય કરવાને ઉપાય.
असूनृतस्य जननी परशुः शीलसाखिनः। जन्मभूमिरविद्यानां माया दुर्गतिकारणम् ॥ १५ ॥ कौटिल्यपटवः पापा मायया बकवृत्तयः। भुवनं वंचयमाना वंचयंते स्वमेव हि ॥ १६ ॥ तदार्जवमहौषध्या जगदानंदहेतुना।
जयेज्जगद्दोहकरी मायां विषधरीमिव ॥ १७ ॥
માયા (કપટ) અસત્યને પેદા કરનારી, શીલરૂપ વૃક્ષને નાશ કરવા માટે પરશુસરખી, અવિદ્યા (મિથ્યાત્વ, યા અજ્ઞાન)ની જન્મ