________________
પાણીમાં જેમ કચરો નીચે બેસી જતાં પાણી સ્વચ્છ દેખાય છે. તેમ નિરતિચાર ચારિત્ર પાળવા છતાં નિમિત્ત મળતાં કચરો ઉપર આવતાં પાણી ડહોળાઈ જઈ મેલું થાય છે. તેમ તે જીવ અગ્યારમાં ગુણઠાણાથી પડીને અનુક્રમે દશમે નવમે આઠમે સાતમે છઠે આવે છે. કોઈક જીવ પડીને છેક પહેલે ગુણઠાણે મિથ્યાત્વે પણ આવે છે.
પ્રથમ સંઘયણવાળો જીવ છઠઠે કે ચોથે આવી ફરી ચડવાની મહેનત કરે તે કષાયોનો ક્ષય કરતા ક્ષપકશ્રેણી માંડી આઠમે નવમે દશમેથી સીધે બારમે જાય છે. અગિયારમે ગુણઠાણે તે ઉપશમશ્રેણીવાળા જ જાય છે. બારમાને અંતે જીવ જ્ઞાનાવરણીય દર્શનાવરણીય અને અંતરાય એ ત્રણ કર્મને ક્ષય કરી તેરમે આવે ત્યારે કેવળજ્ઞાન કેવળદર્શન પ્રાપ્ત કરે છે.
તેથી જગતના તમામ ભાવો જાણે છે, દેખે છે પ્રથમ મેહનીય કર્મને ક્ષય કરી દશમે ગુણઠાણે સૂમલભને ખપાવી બારમે આવે ત્યારે મેહનીય કર્મનો સર્વથા ક્ષય થયેલો હોય છે. છઠું સાતમું ગુણઠાણું જેમ અંતમુહૂર્તથી વધારે ટકતું નથી. બને મળીને તે દેશના પૂર્વકોડવર્ષ સુધી ટકે છે. પણ છઠું કે સાતમું એકલું દેશના પૂર્વ કોડ વર્ષ સુધી ટકતું નથી અંતર્મુહૂર્ત બદલાયા કરે છે. તેવી જ રીતે આડમાથી બારમા ગુણઠાણને કાળ પણ અંતમુહૂર્ત જ છે. એટલે જ સામાચિકને કાળ એક મુહૂર્ત અડતાલીસ
