________________
૧૦૮
છેદનાર છે. શુક્લ ધ્યાનના પહેલા બે ભેદ પૂર્વધરને અને છેટલા બે ભેદ કેવળીને હોય છે. પૃથકત્વ વિતર્ક સવિચાર સૂમ ક્યિા પ્રતિપાતી અને વ્યુપરત ક્રિયા નિવૃત્તિઓ ચાર પ્રકારે શુકલ ધ્યાન છે. આચાર શુકલ ધ્યાન અનુક્રમે ત્રણ યોગવાળા, ગમે તે એક પેગવાળા, સૂક્ષ્મ કાગવાળા અને અાગીને હોય છે. પહેલાં બે સ્વાવલંબી સવિતર્ક હોય છે. તેમાં પહેલું સવિચારને બીજું અવિચાર હોય છે, અને તે પૂર્વધરને હેય છે વિતર્ક શબ્દથી શ્રુત ભણવું અને તેને વિચાર કરવા વિચાર શબ્દથી શબ્દ અર્થવ્યંજન અને વેગ આદિની સંક્રાતિ સમજવાની છે. છેલ્લાં બે કેવળીને હાય છે.
સમક્તિ ધારી, શ્રાવક વિરત, અનંતાનુબંધી વિયેજક દર્શન મેહક્ષપક, ઉપશામક, ઉપશાંતમૂહ, ક્ષપક, ક્ષીણમેહ, અને જિન એ દશ અનુક્રમે ઉત્તરોત્તર અસંખેગુણ અધિક નિજેરાવાળા હોય છે.
પુલાક બકુશ કુશીલ નિર્ગથ અને સ્નાતક એ પાંચ નિગ્રંથના ભેદ છે.સંયમ, શ્રુત, પ્રતિસેવના, તીર્થ, લીંગ, લેશ્યા ઉપપાત, અને સ્થાન એ દરેક પ્રકારે નિર્ગથ વિચારવા ચોગ્ય છે- ધાર્મિક વિષયમાં સર્વજ્ઞ વીતરાગની આજ્ઞાના ચિંતનમાં મનોયોગની પ્રવૃત્તિ તે આજ્ઞા વિચય ધર્મધ્યાન છે.
