________________
૧૨૩
કહેવાય છે. તેમાં બહુજ ટુક શબ્દેશમાં સાત તત્ત્વા સમ જાવ્યાં છે, તેના ઉપર પૂર્વાચાર્યાં એ લાખા લેાકપ્રમાંણીકાએ ટીકા રચી છે. ઉમાસ્વાતી વાચકે પશુ સ્વાપણુભાષ્ય કરેલ છે. એટલે તેમની કરેલી ટીકા સમાન્ય ગણાય. પહેલા ચાર અધ્યાયમાં જીવતત્ત્વનું વર્ણન છે. જાણવા યેાગ્ય એ દ્રવ્યે છે. જીવ અને અજીવ જીવને બરાબર સમજીએ તે તેની દયા પાળી શકાય. માટે જીવતત્ત્વ પહેલું કહ્યું છે. પાંચમા અધ્યાયમાં અજીવતત્ત્વનું નિરૂપણ કર્યુ છે છઠ્ઠા અધ્યાયમાં આશ્રવતત્ત્વ સમજાવ્યું છે. સાતમા અધ્યાયમાં શ્રાવકના ખાર ત્રતાના અતિચારાનુ' વણ ન છે. આઠમા અધ્યાયમાં બધ તત્ત્વ પ્રકૃતિ સ્થિતિ રસને પ્રદેશ. એ ચારભેદે સમજાવ્યુ છે નવમા અધ્યાયમાં સવરને નિર્જરા તત્ત્વ સારી રીતે સમજાવ્યુ છે અને દશમા અધ્યાયમાં મેાક્ષનુ' વર્ણન છે. જીવ અને અજીવ એ તત્ત્વ! જાણવા યેાગ્ય છે. જ્યારે આશ્રવને મધ એ એ તત્ત્વ છેડવા યેાગ્ય છે. કર્મોનુ મિથ્યાત્વાદિ હેતુએ આવવાનું થાય છે. તે દ્વારને રોકવા અને જુના કર્મી સાથે નવા કર્માંના બંધ થતા અટકાવવે જરૂરી છે. પછી આત્મામાં અનાદૅિ કાળથી ઘર કરી બેઠેલા કર્માના નિર્જરા વડે નાશ કરવા અને નવા આવતા કર્મને રોકવા સવર કરવા. સંપૂર્ણકને નાશ તે મેક્ષ છે એટલે સવર નિર્જરાને મેક્ષ ત્રણ તત્ત્વા ઉપાદેય આદરવા યેાગ્ય છે. સાધ્ય મેક્ષ છે તેના સાધન સવરને નિજ રા છે ખાણુમાં રહેલુ સાનુ જેમ માટી સાંથે મળેલું હેાય છે, પણ
