________________
૮૮
અત્તિચારો છે. આમાં પંદર કર્માદાનના અતિચારે વિશેષગણવા વહેરવાની વસ્તુની દેવી પડે માટે સચિતમાં ઢાંકીને મુકવી સચિત વસ્તુ ઉપર ઢાંકવી. બીજાની કહી ન આપવી. ઈર્ષાપૂર્વક દાન દેવું, આદર વિના આપવું. ગોચરીને કાળ વિતી ગયા પછી બોલાવવા જવું એ અતિથિ સંવિભાગ અતિચારો છે. બધામાં ન આપવાની બુદ્ધિ છે સુખ આવે જીવતની ઈરછા, દુખ આવે મરણની ઈચ્છા, મિત્રાદિ ઉપર નેહબંધન, અનુભવેલ સુખનું સ્મરણ તપ કરી તેને ફળમાં ભેગની ઈચ્છા કરવી એ સંલેખના વતના પાંચ અતિચાર છે. સર્વ સદ્ગુણનું મૂળ દાન છે. ચાર પ્રકારના ધર્મ માં દાન પ્રથમ છે. ન્યાયપાજિત વસ્તુ બીજાને આપવી તે દાન બનેને ઉપકારક બને છે. દેનારની મૂછ ઘટે છે અને લેનારને સંતોષ થાય છે.
દ્રવ્યક્ષેત્ર કાળ ભાવ વિચારી વિવેકપૂર્વક જિનાજ્ઞા મુજબ આપવું તે વિધિ વિશેષ છે, લેનારને જીવનયાત્રામાં પિષક તે દ્રવ્ય વિશેષ છે, લેનાર પર શ્રદ્ધા આદરભાવ રાખે અને આપ્યા પછી ખેદ ન કરે તે દાતાની વિશેષતા છે પુરૂષાર્થ માટે ઉદ્યમશીલ થવું તે પાત્રની વિશેષતા છે.
