________________
૪૦
ત્રીજે આરે બે કોડાકોડી સાગરોપમને છે. એથે આરો એક કોડાકડી સાગરોપમમાં બેતાલીસ હજાર વર્ષ જૂન છે. પાંચમે આરે એકવીશ હજાર વર્ષ છે. છઠ્ઠો આજે પણ એકવીશ હજાર વર્ષનો છે.
અત્યારે અવસર્પિણી કાળ ચાલે છે તેમાં દિવસે દિવસે સંઘયણ, બળ, બુદ્ધિ, આયુને શરીરની હાનિ થાય છે.
ઉત્સર્પિણી કાળમાં દિવસે દિવસે બળ, બુદ્ધિ, આયુને શરીરની વૃદ્ધિ થાય છે. અવસર્પિણીના પહેલા ત્રણ આરામાં સુગલિક કાળ હોવાથી ધર્મ હોતો નથી. ચોથા આરામાં જ ધર્મ અને મોક્ષ થાય છે.
પાંચમા આરામાં ધર્મ તે છે. પણ સંઘયણના અભાવે મેક્ષ થતો નથી. છઠ્ઠા આરામાં ધર્મને વિચ્છેદ થાય છે. ઉત્સર્પિણમાં પહેલા આરામાં ધર્મ હેતે નથી. બીજા આરામાં ક્વચિત ધર્મ હોય છે પણ મેક્ષ થતું નથી ત્રીજા આરામાં ધર્મ અને મોક્ષ થાય છે.
ચોથા પાંચમાને છઠ્ઠા આરામાં યુગલિક કાળ હોવાથી ધર્મ હોતું નથી. યુગલિકોને કલ્પવૃક્ષ દેવાધિષ્ઠિત હોવાથી બધી વસ્તુ આપે છે. તેઓ સરળ પરિણામી પાપરહિત હોવાથી મરીને પિતાના સરખા કે ઓછા આયુષ્ય દેવ થાય છે. કારણ કે યુગલિકપણામાં દેવ કરતાં અધિક સુખ છે. દેવેમાં સ્વામી સેવક ભાવ છે. પણ યુગલિકે બધા સ્વતંત્ર હોય છે.