________________
-
૪૮
દશમાને એક ઈદ્ર ને અગ્યારમાં બારમાને એક ઈન્દ્ર મળી દશ ઈન્દ્ર છે એ રીતે કુલ ચોસઠ ઈન્દ્રો છે. તેની ઉપર નૈવેયક અને અનુત્તર વિમાનના દેવે અહમિન્દ્ર છે. એટલે તેઓ બધા સરખા છે. ત્યાં સ્વામી સેવક ભાવ ન હોવાથી કલ્પાતીત કહેવાય છે.
ઈન્દ્ર રાજાની જેમ મુકુટધારી છે, સામાનિક ભાયાતની જેમ પૂજ્ય છે ત્રાયસ્ત્રિશ ગેર પુરહિત જેવા છે, પર્ષદાના દે ત્રણ પ્રકારના છે બાહ્યપર્ષદો, અત્યંતરપર્ષદા અને મધ્યમપર્ષદા. ઈન્દ્ર તેઓની સલાહ લે છે. આત્મરક્ષક દેવ ઈન્દ્રના બેડીગાર્ડ-શરીરની રક્ષા કરનાર છે. લોકપાલ ચારે દિશાના કેટવાલ છે. અનેક સેનાધિપતિ છે. પ્રકીર્ણક સામાન્ય પ્રજાજન છે, આભિગિક ચાકર દે છે અને કિલ્વીપક ચંડાળ દે છે. નિંદા કરનારા, પણ આરાધકો તેમાં ઉત્પન્ન થાય છે.
ભવનપતિ અને વ્યંતર દે ને પહેલી ચાર વેશ્યા છે. લેશ્યા મુજબ તેઓના શરીરને વર્ણ હોય છે. ભવનપતિ
વ્યંતર તિષી અને વૈમાનિકમાં પહેલા બીજા દેવલોકના દેવે મનુષ્યની માફક શરીરથી વિષય સુખ દેવાંગનાની સાથે ભગવે છે. ત્રીજાને ચેથા દેવલોકના દેવે સ્પર્શ માત્રથી સુખ ભોગવે છે. પાંચમા અને છઠ્ઠા દેવકના દે રૂપ જેવા માત્રથી સુખ ભોગવે છે. સાતમા ને આઠમા દેવકના દેવે દેવાંગના ના શબ્દ ગીત ગાનથી સુખ ભોગવે છે.