Sindur Prakar Stava Vachna

Author(s): Chandraguptasuri
Publisher: Anekant Prakashan Jain Religious

Page 6

મન હોય તો આપણને એમ થાય કે આવો પ્રશ્ન કેમ પૂછે છે ? જમણવારમાં જાઓ ને કોઈ પૂછે કે 'જમવું છે ?' તો તમે શું કહો ? મોક્ષમાં જવાનું મન હોય તો આમાંથી એક પણ ઉપાય બાકી નહિ રાખીએ.
સૌથી પહેલાં તીર્થકરની ભક્તિ જણાવી છે. તીર્થંકર પરમાત્માએ આપણી ઉપર જે ઉપકાર કર્યો છે તેની કિંમત સમજાય તો ભક્તિ જાગ્યા વિના ન રહે. આપણને જે ગમતું નથી તે કાયમ માટે છૂટી જાય તેનો ઉપાય આપણા ભગવાને બતાવ્યો છે. દુ:ખ આપણને ગમતું નથી ને ? દુ:ખ વેઠીને દુ:ખથી કઈ રીતે છૂટવું તે ઉપાય આપણા ભગવાને બતાવ્યો છે. જન્મ, જરા, મરણનું દુ:ખ; સંયમનું દુ:ખ ભોગવ્યા વિના નહિ ટળે. આ સંસારમાં માતા, પિતા, સ્વજનો વગેરે કોઈ આપણને મરણના દુ:ખથી બચાવવા માટે સમર્થ નથી. આપણા ભગવાન જ આપણને જન્માદિના દુ:ખથી બચાવવા માટે સમર્થ છે, માટે આપણે ભગવાનની ભક્તિ કરવી છે. ભગવાનના અતિશય પણ નિકાચિત કોટિનાં કર્મોવાળાનાં દુઃખ ટાળવા માટે સમર્થ નથી, પરંતુ એવા જીવો ઉપર પણ ભગવાનના વચનની અસર થઈ શકે છે. દુ:ખ ટાળવા માટે અતિશય કામ ન લાગે પણ દુ:ખ સમતાથી વેઠવા માટે ભગવાનનું વચન સહાય કરે.
તીર્થંકર પરમાત્માની ભક્તિ એ મોક્ષનો પહેલો ઉપાય છે. જે તીર્થની સ્થાપના કરે તેને તીર્થંકર કહેવાય અને જે આ સંસારથી તારે તેને તીર્થ કહેવાય. વર્તમાનમાં આપણા તીર્થોમાં તારકતા રહી નથી. કારણ કે તીર્થયાત્રા ફરવા માટે કરાય છે, તરવા માટે નહિ. તીર્થસ્થાનોમાં જે સામગ્રી મળે તે સંસારથી તારનારી હોય કે સંસારમાં મજા કરાવનારી હોય ? તીર્થમાં નહાવાધોવાની, હરવા-ફરવાની, રમવાની બધી જ વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ ને ? શાસ્ત્રમાં કહ્યું છે કે શ્રાવક તો પૂજા કરવા માટે જ સ્નાન કરે. જેઓ નાહીને પૂજા નથી કરતા, તેમને સ્નાનક્રિયામાં જે છજીવનિકાયની વિરાધના થાય તે બધું જ પાપ લાગે. જેઓ પૂજા માટે સ્નાન કરે તેને વિરાધના થવા છતાં સ્વરૂપહિંસાનો જ દોષ લાગે. એ સિવાય સ્નાન કરે તો હેતુહિંસા કે અનુબંધહિંસાનું પાપ લાગે. જ્યાં એકકાની વિરાધના થાય ત્યાં મોટેભાગે છyવનિકાયની વિરાધના થાય જ, નહાતી વખતે પાણીની સાથે પૃથ્વીકાયની, પાણી ગરમ કરે તો અગ્નિકાય-વાઉકાયની વિરાધના થાય. જ્યાં પાણી હોય
ત્યાં સામાન્યથી વનસ્પતિ હોય જ. (જસ્થ જલ તત્થ વણ) અને તમે બાથરૂમમાં નહાઓ એટલે કીડી-વાંદા વગેરે ત્રસજીવો પણ મરે ને ?
ભગવાનની ભક્તિ શા માટે કરવાની છે એ જણાવવાના આશયથી અહીં ભગવાનની ભક્તિનું ફળ જણાવ્યું છે. તેમાં સૌથી પહેલાં જણાવ્યું છે કે ભગવાનની ભક્તિ આપણા પાપનું વિલોપન કરે છે. આપણે ભક્તિ શા માટે કરીએ છીએ ? પુણ્ય બાંધવા માટે કે પાપ કાઢવા માટે ? મિથ્યાત્વ અવિરતિ, કષાય અને પ્રમાદ : આ ચાર પાપ છે - એ કાઢવા માટે ભક્તિ છે. જે ભગવાનનું કહ્યું માને તેનું મિથ્યાત્વનું પાપ જ્ય. આથી જ ‘મન્નહ જિણાણું' ની સઝાયમાં સૌથી પહેલાં મિથ્યાત્વનો ત્યાગ કરવાનો છે, પછી અવિરતિનું પાપ દૂર કરવું છે. ભગવાનનું વચન ન માનવું એ મિથ્યાત્વ
આપણે ઉપધાન કરીએ છીએ એ બહુ મોટો ગૌરવનો વિષય નથી. આપણે આઠમે વર્ષે દીક્ષા ન લીધી તેથી ઉપધાન કરવાનો વખત આવ્યો છે. માટે આપણે બરાબર કામે લાગવું છે. દુ:ખ વેઠવાનો અભ્યાસ પાડવો છે તેથી બધી જ ક્રિયા ઊભાં ઊભાં કરવી છે. વિકથા ઊભા ઊભા કલાક સુધી કરો તો ય થાક ન લાગે ને ? તો કાઉસ્સગ્નમાં કે ખમાસમણાં આપતાં થાક કેમ લાગે ?