Book Title: Silopadesamala Balavbodh
Author(s): Merusundar Gani, H C Bhayani, R M Shah, Gitaben
Publisher: L D Indology Ahmedabad

View full book text
Previous | Next

Page 150
________________ शीलोपदेशमाला - बालावबोध १०९ पाछउं जोतउ तां गयउ जां आडां वृक्ष आव्यां । घणी भूमिका जई वली चींतवइ, 'रखे एहनइ कोई वनेचर जीव संतावइ ।' इम चींतवी वनलतानइ अंतरालि जोतङ आत्मानइ कहइ, 'अरे नल ! जे तू एकली निराधार प्रिया वन माहि सूती मूकीनइ जाई छइ, तु तूं शत-खंड कांई नही थातउ ?' इम जि विलाप करतां प्रभात हूउं । जेतलइ नल आघउ चालिउ तेतलइ सूर्यनइ उदयि वली सिउं देखइ ? महांत एक दावानल आगलि लागउ दीठउ । ते माहि अनेक वनेचर जीवना आक्रन्द सांभलिवा लागउ । आघेरउ जु जाइ तु मनुष्यनी भाषाई इसिउं सांभलिबा लागउ जु, 'अहो इक्ष्वाकु कुलमंडन नल ! मुझनइ बलतां राखी राखि ।' इम साप एक मनुष्य-भाषाई बोलतउ द ठउ । तिवारइ नल चीतवई, 'ए साप माहर नाम किम जाणइ ? अथवा मनुष्यना भाषाई साप किम बोलइ ?' इम नलनइ विमासतां वतुं साप बोलिउ, 'अहो, उत्तम ! पूर्विलइ भवि हूं मनुष्य हूंतउ । ते अभ्यास - लगइ मनुष्य-भाषाई बोलडं छउं । तउ वली मुझनइ अवधिज्ञान छन्, तीणइ करी सर्व जगत्रयनी वात जाणउं । पणि हिवडां मुझनइ ए आपदा-तु राखि ।' पछइ नलि आपणउं वस्त्र मूंकी, जिम कुवा हूंतडं पाणी काढीइ, तिम ते साप आगि हूंतउ काढउ । तिवारइ जि तीणइ सापि ते नल डसिड । तिम जि नलि साप भुंई लांखीनइ कहिउं, 'अहो सर्प ! तई भलउं न कोधउं ।' तेतलई विष डील-माहि संक्रमिउं । नल कूबडउ अनइ कुरूप हुउ । पछइ नल चतवइ, 'हिव दीक्षा लेई आपणउं काज साधउ ।' इसिइ साप दिव्यमूर्ति हुई कहिवा लागउ, 'वत्स नल ! तुं कांई असमाधि करइ १ हूं तु ताहरउ पिता निषेध नामि, दीक्षानइ प्रमाणि ब्रह्म देवलोकि देवता हूउ छउं । ते हूं आज तुझनई आपदा देखी इहां आविउ । हिव तुं विषाद म करि । ईणइ रूपिई तुझनइ वइरी कोई पीडा नही करइ । अजी तु राजा हुई भरतार्धं भोगवेसि । तुझनइ दीक्षानु अवसर आपहणी हूं कहिसु । हिव ए श्रीफल-चीलउं लइ, ए करंडी लइ, पणि आपणा जीवितव्यनी परिई यत्निइ राखे । अनइ जिवारइ आपण मूलगउं रूप करिवा हीडइ, तिवारइ ए फल भांजी, वस्त्र-युगल काढी, अनइ ए करंडो-माहि थकां आभरण काढी पहिरजे । एतलइ मूलगउं रूप पामिसि । इम कहिइ हूंतइ वली नल पूछइ, 'तुम्हारी वहू मइ जिहां मूकी हूंती, तिहां जि छइ अथवा अनेथि गईं ?' तिवारइ देवताइं दवदंतीनउ सर्व वृत्तांत कही, वली नलनइ कहइ, 'ए वन - माहितू एकलउ कांई भ्रमइ ? जिहां ताहरी मनसा हुइ, तिहां मूकउं ।' वलतुं नल कहइ, 'मुझनइ सुंसुमारपुरि लेई मूकउ ।' पछइ देवताई तत्काल नल तिहां लेई मूकिउ । तिहां श्री - नमिनाथनउ नगर बाहिरि देह उं छह, तेह-माहि जई नल देव वांदिवा लागउ । तिवारइ देवता अदृश्य हूउ । देव जुहारी कूचडउ नगर-भणी जेतलइ नीकलिउ तेतलइ नगरमाहि कोलाहल सांभलिउ । तिसिई कुमार च तवइ, 'ए किसिउ कोलाहल ?' तेतलइ घाइ सिउं प्रलयकाल सरीखउ हाथीउ एक प्रकट हूउ । पणि ते हाथीउ मनुष्यना लक्षनइ हणतउ, उपद्रव करतउ हाटनी श्रेणि पाडतउ, मनुष्यनी कोडि परिवरिउ, एहवउ चहुटा-माहि नीकलिउ । तेतलइ दधिपूर्ण राजा ऊचउ हाथ करी कहिवा लागउ, 'अहो लोको ! जि को ए हाथीनइ वशि करिसिइ, तेहनइ हूं सर्व संपदा आपिसु ।' ए बात सांभली नल राजा हाथी आ सामुहउ धायउ । तिसिहं लोक कहई, 'अरे कुब्ज ! म मरि, म मरि । हाथी महा दुष्ट छइ ।' इम वारतां जि नलि हाथी हाकि, 'अरे पापी हस्ती ! बापडा लोकनइ कांइ संतापइ १ हूं तु आगलि ऊभउ छउं । तूं आवि ।' तेतलइ हाथीउ सर्व लोक मूकी कूबडा नल-भणी आविउ । तिवार नलि अनेक किरण - अंगमोटने करी हाथीउ तिम खेदिउ जिम हाथीउ थाकउ । तेतलइ नलि आपणउं वस्त्र लांखिउं । हाथीउ रीस लगइ दंतूसल वस्त्र-भणी खोइवा' लागउ । एहवइ १. C. Pu. खोवा, K. क्षोभिवा । Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org

Loading...

Page Navigation
1 ... 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234