Book Title: Shatavdhani Dhirajlal Shah Jivan Darshan
Author(s): Shantikumar J Bhatt, Ramanlal C Shah and others
Publisher: Dhirajlal Shah Sanman Samiti
View full book text
________________
જીવન-દર્શન ગણિત કરાવે છે. પછી આંખના પલકારામાં તેનું પરિણામ લાવે છે, જે જોઈને લોક આશ્ચર્ય પામે છે. દાખલા તરીકે એક વાર બીરલા માતુશ્રી-સભાગારમાં તેમણે આ પ્રયોગો કરતી વખતે ત્રણ વ્યક્તિઓને ઉપર બોલાવી, તેમને ધારવી હતી તે સંખ્યા ધારવા દીધી, તેનું ગણિત કરાવ્યું અને તેના પરિણામ અનુસાર એક યાદીમાંથી વસ્તુ ધારવાનું જણાવ્યું. આ યાદીમાં મેવા, મીઠાઈઓ, ફળ, ફૂલ વગેરે મળી ૧૦૮ પ્રકારનાં નામે હતાં. હવે તે વ્યક્તિઓએ નામની ધારણા કરી કે તેમના પ્રગસહાયકે કામકુંભ લાવી ટેબલ પર મૂક અને તેમણે અંદરથી અનનસ કાવ્યું, તે પેલી વ્યક્તિઓની ધારણા મુજબ જ હતું. બીજા એક પ્રસંગે આવા જ પ્રયોગોમાં પ્રશ્નકારાએ ચંદ્રાવલા નામને હાર ધાર્યું હતું, તે પણ તેમણે તરત જ કાઢી બતાવ્યું હતું. આજ રીતે તેઓ પ્રક્ષકારોને ગણિત કરાવી તેને ૮૪ પ્રકારની સુગધેની યાદી આપે છે અને તેમણે જે સુગંધ ધારી હોય તે જ સુગંધને અનુભવ કરાવે છે. એક વાર રંગસ્કૃતિના પ્રણેમાં તેમણે આંખે પાટા બાંધી માત્ર વસ્તુઓને સ્પર્શ કરી સામી વ્યક્તિએ ધારેલા રંગવાળી વસ્તુઓ રજૂ કરી હતી અને એક પ્રયોગમાં પડદા પર તે જ રંગનાં વસ્ત્રો પહેરેલી અપ્સરાનું દર્શન કરાવ્યું હતું.
ગણિતસિદ્ધિમાં તેમણે અનેક પ્રકારના પ્રયોગો કર્યા છે અને ભલભલા ગણિતશાસ્ત્રીઓના મુખમાં આંગળી નખાવ્યાં છે. તેઓ કહે છે કે “આ બધું વૈજ્ઞાનિક છે. માત્ર તેના સિદ્ધાંતે જાણવા જોઈએ.”
અહીં અમારે એ સ્પષ્ટ કરવું જોઈએ કે યુરોપ, અમેરિકાની કલબમાં ગણિતના જે પ્રયોગો રજૂ થાય છે, તે સામાન્ય રીતે આનંદ આપનારા હોય છે, જ્યારે આ પ્રોગે આનંદ સાથે અત્યંત આશ્ચર્યને ઉત્પન્ન કરનારા છે. કદાચ અમે આ પ્રયોગોને અપૂર્વ કે અજોડ કહીએ તો તેમાં અવ્યક્તિ નથી.
તેઓ જાદુના પ્રયોગો જાણે છે, પણ શતાવધાન કે ગણિતસિદ્ધિના પ્રગોમાં તેને ભેળવવા માગતા નથી, કારણ કે એથી આ બંને વિદ્યાઓને મહિમા ઘટે એવો સંભવ છે. ૧૭-નાટયે લેખક
શ્રી ધીરજલાલભાઈને ગદ્ય-પદ્ય લખાણથી તે લેકે સુપરિચિત છે, પરંતુ તેઓ એક સારા નાટયલેખક પણ છે, એ વાત બહુ ઓછા માણસો જાણે છે. તેમણે ઘણાં વર્ષો પહેલાં “સતી નંદયંતી” નામે એક ત્રિઅંકી નાટક લખ્યું હતું, જે જૈન શ્વેતાઅર કેફરન્સ તરફથી પ્રકટ થતા જૈનયુગ પત્રમાં છપાયું હતું.
ત્યારપછી તેમણે “શાલિભદ્ર” નામનું ત્રિઅંકી નાટક લખ્યું, તે સુઘાષા માસિકમાં ક્રમશ: છપાયું હતું.
સં. ૨૦૨૦માં તેમણે ત્રીજું નાટક “સંકલ્પ સિદ્ધિ યાને સમર્પણ”નું સંકલન કર્યું હતું, જે પાછળથી કવિ મનસ્વી દ્વારા અક્ષરદેહ પામ્યું હતું.