Book Title: Shatavdhani Dhirajlal Shah Jivan Darshan
Author(s): Shantikumar J Bhatt, Ramanlal C Shah and others
Publisher: Dhirajlal Shah Sanman Samiti
View full book text
________________
૯૫૭
વિશાળ વડલાની શીતળ છાયા
સાદાઈ એવી ને એવી જ અક્ષત રહી છે. ૭૦ વર્ષની વયે પણ એ શક્તિવંતા જુવાનની પેઠે મ્યુસન લગાવીને, ચટાઈ પર બેસીને વાત કરતા હાય છે. આમ જૈન સંસ્કારી અને ગાંધીજીએ પ્રમેાધેલા આદર્શ-એ ખંનેના સુભગ સમન્વય એમના તાજગીભરેલા સયમપૂર્ણ જીવનમાં જોવા મળે છે.
નિશાળના અભ્યાસકાળ દરમ્યાન મે' એમની “જૈન ખાલગ્રંથાવલી ” વાંચી. મારા કાલેજના અભ્યાસકાળ દરમ્યાન એમના શતાવધાનના વિસ્મયકારી પ્રયાગા નિહાળ્યા. એ પછી મ`ત્ર-સાહિત્ય વિશે જાણવાની અભિરુચિ જાગતા એમણે લખેલા મંત્ર–સાહિત્યના અભ્યાસ કર્યાં, માટાભાગના ગ્રંથૈામાં તે। આ જટિલ વિષયનુ જટિલ રીતે જ આલેખન કરવામાં આવતુ, જ્યારે મુ. શ્રી ધીરજલાલભાઇના મંત્રવિષયક પુસ્તકોમાં મ`ત્ર અને આરાધનાની સાચી રીત સમજાવીને, એને અંગેની વિસ્તૃત છણાવટ કરવામાં આવી હોય છે, આરાધનાની ઝીણામાં ઝીણી માહિતી દર્શાવવામાં આવી હોય છે. આ વિષયમાં પ્રવેશ કરનારને અથવા તે ગતિ કરી ચૂકેલાને-એ બંનેને મદદરૂપ થાય તેવું આ સાહિત્ય છે. ગુજરાતમાં આટલી સરળતાથી, આટલું બહે।ળુ` મ`ત્રસાહિત્ય ખીજા કોઈ એ લખ્યુ હોય તેવું મારા ખ્યાલમાં નથી.
જીવનના પ્રારંભે કારમી આર્થિક ભીસમાં શ્રી ધીરજલાલભાઈનું ઘડતર થયુ છે. નાની વયે જ પિતાની છત્રછાયા ગુમાવનાર શ્રી ધીરજલાલભાઈના હૈયની કસોટી કરતા અનેક પ્રસંગે। એમના જીવનમાં આવ્યા છે, પરંતુ આ આપત્તિએ સામે હસતે મુખે ઝઝૂમીને નિર્ધારિત ધ્યેયને માગે સતત આગળ ધપતા રહ્યા છે. નિરાશા કે નિ`ળતા કદી એમને પશી શકયા નથી. એને પરિણામે જ એમના જીવન પ્રત્યેના અભિગમમાં કયાંય કટુતા જોવા મળતી નથી.
થોડા વખત પહેલા જ મને મુ. શ્રી ધીરજલાલભાઈના પ્રત્યક્ષ પરિચયમાં આવવાની તક સાંપડી. આ સમયે મારા પિતાશ્રી શ્રી જયભિખ્ખુ સાથેના એમના ઘણાં સ્મરણા તાજા થયાં. એથી ય વિશેષ તા એમના હૂંફાળા વાત્સલ્યના અનુભવ થયા. વડલાસમી પ્રતિભાની વિશાળતાના મને ખ્યાલ હતા, જ્યારે એની શીતળતાના નવા અણુસાર આ સમયે સાંપડયો. એમના દીર્ઘજીવન અંગે “ જીવેત શરઃ શતમ્” ની પ્રાથના સાથે વિરમું છું.