Book Title: Shatavdhani Dhirajlal Shah Jivan Darshan
Author(s): Shantikumar J Bhatt, Ramanlal C Shah and others
Publisher: Dhirajlal Shah Sanman Samiti
View full book text
________________
ધીરજલાલભાઈએ દેશને અને સમાજને ઘણું ઘણું આપ્યું છે.
૧૭૫ દરમ્યાન અમદાવાદથી પ્રગટ થતું તેમનું સાપ્તાહિક “ વિઘાથી મારા હાથમાં આવ્યું અને મારૂં સૌ પ્રથમ લખાણ એ “વિદ્યાથી માં પ્રગટ થયું હતું.
...અને પછી વર્ષો બાદ લગભગ ૧૯૫૮-૫૯માં, જ્યારે હું મુંબઈ સમાચાર'ના તંત્રી વિભાગનો સભ્ય હતા ત્યારે એકાએક શ્રી ધીરજલાલભાઈનો મને ભેટે થઈ ગયો. તેઓ કઈ કામ અંગે “મુંબઈ સમાચાર માં મારી પાસે આવ્યા હતા, ત્યારથી અમારો પરિચય દ્વિપક્ષી થયો. હું તો તેમને ઓળખત જ હતે પણ ૧૫૮-૫લ્હી તેમને મારે પણ પરિચય થશે અને આજ સુધી એ પરિચય વધતો રહ્યો છે.
મુંબઈમાં શ્રી ધીરૂભાઈ એટલે શતાવધાની પંડિત શ્રી ધીરજલાલ ટેકરશી શાહ. કરાંચી પછી તેમણે સિદ્ધિના જે અનેક સોપાન સર કર્યા છે તે ગૌરવપ્રદ છે. તેમની અનેરી પ્રતિભા, તેમની સાદાઈ, તીવ્ર સ્મરણશક્તિ, સામાજિક સેવાઓ, તેમના વિશાળ સાહિત્યસર્જન અને ગણિતસિદ્ધિના અભૂત પ્રયોગ માટે તેઓ મુંબઈ ઉપરાંત ગુજરાતભરમાં અને બૃહદ્ ગુજરાતમાં સારી રીતે ખ્યાતિ પામ્યા છે. .
તેમની લેખનપ્રવૃત્તિ આજ સુધી ચાલુ રહી છે. તેમણે ૩૫૮ જેટલાં પુસ્તકોનું સર્જન કર્યું છે. તેમના વિવિધ પ્રકારના પુસ્તકમાં ધર્મ, તત્વજ્ઞાન, મંત્ર અને રોગ જેવા વિષયને પણ આવરી લેવાયા છે. વડોદરાના સ્વ. મહારાજા સયાજીરાવના હીરક મહોત્સવ પ્રસંગે તેમની જીવનરેખા લખવા માટે શ્રી ધીરજલાલભાઈની પસંદગી થઈ હતી અને તેમણે આલેખેલી એ જીવનરેખાની બે લાખ પ્રતિએ પ્રસિદ્ધ થવા પામી હતી. “વિશ્વવંદ્ય પ્રભુ મહાવીર' નામની તેમની પુસ્તિકા ૧ લાખનો આંકડે વટાવી ગઈ હતી. તેમણે લખેલા પુસ્તકની અત્યારસુધીમાં લગભગ ૨૦ લાખ નકલ પ્રચાર પામી છે. તેમણે તેમનાં પુસ્તક દ્વારા લેકેને સંયમ અને સદાચાર પ્રત્યે દેરવા ઉપરાંત આશાભર્યું જીવન જીવવાની પ્રેરણા આપી છે. તેઓ જૈન ધર્મના પ્રખર વિદ્વાન છે અને જૈનધર્મ વિશે તેમણે અનેક ગ્રંથો લખ્યા છે.
અવધાનવિદ્યા એ શ્રી ધીરજલાલભાઈનું આગવું જ્ઞાન છે. તેમણે જૈન મુનિશ્રી સંતબાલજી પાસેથી આ અંગે માર્ગદર્શન મેળવ્યું હતું અને ભારતના અનેક શહેરમાં શતાવધાનવિદ્યાની પ્રાચીન પરંપરામાં કેટલુંક નવસંસ્કરણ કરી તેને લેકભોગ્ય બનાવેલ છે અને તેની પરંપરા જળવાઈ રહે તે માટે શિષ્યસમૂહ પણ તૈયાર કર્યો છે. તેમણે “સ્મરણકલા” નામનું પુસ્તક પણ લખ્યું છે.
શતાવધાનના પ્રયોગો પર મનન કરીને તેમણે ગણિતસિદ્ધિ મેથેમેજિક)ના કેટલાક પ્રગે નિર્માણ કર્યા છે. ગણિતવિદ્યાને પ્રજામાં વધુ લોકપ્રિય બનાવવા માટે તેમણે
ગણિતચમત્કાર”, “ગણિતરહસ્ય” અને “ગણિતસિદ્ધિ” નામના ત્રણ રસપ્રદ અને રોમાંચક પુસ્તકે રચ્યા છે.
