Book Title: Shatavdhani Dhirajlal Shah Jivan Darshan
Author(s): Shantikumar J Bhatt, Ramanlal C Shah and others
Publisher: Dhirajlal Shah Sanman Samiti
View full book text
________________
જીવન-દર્શન એવું ધાર્મિક ઉચ્ચ શિક્ષણ-સાહિત્ય શું છે? કેવા ધાર્મિક શિક્ષણની વર્તમાનમાં જરૂર છે? એ વિષયમાં એમણે વર્ષોના અનુભવથી જે વિચારી રાખ્યું છે, એની જનાઓ પ્રકટ થઈ રહી છે.
એક જાદુગર પ્રેફેસરની જેમ શત અવધાનના પ્રયોગ કરતા ધીરજભાઈને ઘણું લેકે એ નીહાળ્યા હશે એથી એમની એવી વિશિષ્ટ શક્તિ માટે સન્માન ઉત્પન્ન થયું હશે. એમણે એ કળા કેટલાક મુનિવરેને પણ શીખવાડી છે. સમરણ કલા અને સંકલ્પ સિદ્ધિ જેવા મનનીય ગ્રંથની પણ એમણે રચના કરી છે.
તેમણે સાદી અને સરલ લેકગ્ય ભાષામાં વિવિધ વિષયોનું જ્ઞાન આપનારી નાની-મોટી સેંકડે પુસ્તિકાઓ લખી છે, પ્રકાશિત કરી-કરાવી છે, જે પ્રાથમિક, માધ્યમિક શિક્ષણ લેનાર વિદ્યાર્થીઓને જ નહિ, બીજા જિજ્ઞાસુઓને પણ ઉપયોગી થઈ શકે તેવી છે. વિશ્વવંદ્ય ભગવાન મહાવીરની અનેક આવૃત્તિ અને સંખ્યા લાખ જેટલી પ્રકાશિત થયેલી જણાય છે. જૈન ચરિત્રમાળાનાં ૨૦ પુસ્તક પણ વાંચવા ગ્ય છે. દક્ષિણમાં દિવ્યપ્રકાશ જેવા અનેક ગ્રંથ રચ્યા છે. સદૂગત મહારાજા સયાજીરાવ ગાયકવાડનાં ઉપગી વ્યાખ્યાનેને સંગ્રહ પણ ધીરજભાઈએ સંપાદિત કરેલ છે. .
જૈન ધર્મના અભ્યાસી વિદ્યાર્થીઓને આવશ્યક સૂત્રપ્રતિકમણુસૂત્રના સ્પષ્ટ શુદ્ધ પાઠ અને તેના વિસ્તારથી શુદ્ધ અર્થ સમજાવનાર વિશિષ્ટ શ્રેષ્ઠ ગ્રંથની આવશ્યકતા તેમણે વિચારી–એ પછી જુદી જુદી સંસ્થાઓએ અને વ્યક્તિઓએ એને લગતાં પ્રકાશિત કરેલાં પુસ્તકની ૩૮ જેટલી આવૃત્તિ સંગૃહીત કરી અને એના આધારભૂત પ્રામાણિક પ્રાનિ આવશ્યક સૂત્ર-ચૂર્ણિવૃત્તિ, પજ્ઞ વિવરણ સાથે વેગશાસ્ત્ર વગેરે ઉપયોગી અનેક
ને સંગ્રહ મંડળમાં કરાવ્યું, જેને ઉપયોગ પ્રામાણિક સંશોધનમાં કરી શકાય.
એ પછી અષ્ટાંગ વિવરણવાળી પ્રતિક્રમણુસૂત્ર-પ્રબોધટીકાની સંકલના ધીરજભાઈએ કરી. પ્રાજક ઉત્સાહી શ્રીમાન શેઠ અમૃતલાલ કાલિદાસ દોશીએ ઘણી ધીરજ સાથે પ્રેત્સાહન આપ્યું. એ રીતે શેઠ કાલિદાસ વીરજી સ્મારક ગ્રંથમાળામાં ૨૪૦૦ પૃષ્ઠો જેટલા વિસ્તૃત ૩ ભાગો કમશઃ પ્રકાશમાં આવ્યા. વડોદરાના વિખ્યાત સાધના પ્રેસ (પાછળથી મ.સ.યુનિ. પ્રેસ તરીકે પ્રસિદ્ધ)માં તેનું મુદ્રણ થયું. તેને સંશોધકો તરીકે પંન્યાસજી ભદ્રંકરવિજયજી ગણી, તથા પંન્યાસજી ધુરન્ધરવિજયજી ગણી સાથે આ લેખકનું નામ પણ પ્રકાશિત છે. પ્રા. અજિત-શાતિ-સ્તવની ચિત્રમય કાવ્ય-સંકલનામાં પં. રુદ્રદેવ ત્રિપાઠીને સહકારયોગ છે.
એના સંપાદન-પ્રકાશનને પરિશ્રમ વગેરે વિચારવામાં આવે, તે તેના પ્રત્યેક ભાગની કિંમત પાંચ રૂપીઆ તે નામની જ કહી શકાય. એની ઉપગિતા વિચારીએ તે ધાર્મિક શિક્ષણ લેનાર વિદ્યાર્થીઓને જ નહિ, તેવા જિજ્ઞાસુ ધાર્મિક શિક્ષકેના જ્ઞાનમાં પણ સારી વૃદ્ધિ કરી શકે તેવા તે ૩ ભાગો-ગ્રન્થરત્ન છે,
