Book Title: Shatavdhani Dhirajlal Shah Jivan Darshan
Author(s): Shantikumar J Bhatt, Ramanlal C Shah and others
Publisher: Dhirajlal Shah Sanman Samiti
View full book text
________________
નેવનેષશાલિની પ્રજ્ઞાના પ્રતીક શ્રી ધીરજલાલભાઈ
૧૪૧ મનમાં વિચારવું એક અને બેલિવું બીજું એ એમના સ્વભાવમાં જ નથી. તદુપરાંત -ચારિત્ર્યની બીજી મહત્વની બાબત એ છે કે જેવી એમની વાણી છે, એવું જ એમનું વર્તન છે. બેલવું એક અને કરવું બીજું એ એમનામાં અપવાદરૂપ પણ જોવા નહીં મળે. પ્રાણ જાય પણ વચન ન જાય, એવી એમની વચનનિષ્ઠા છે. આમ મન, વાણી અને વર્તનની એકરૂપતા એમના આધ્યાત્મિક બળનું ઊંડું રહસ્ય છે. તે જીવનના વ્યવહારમાં નાનામોટા સહુની સાથે કામ પાડવું પડે. આમાંય એમની વિવેકબુદ્ધિ નેધપાત્ર છે. શ્રીમંત એમના જ્ઞાન અને સિદ્ધિઓ પ્રત્યે માનની દષ્ટિએ જુએ છે, છતાં એમની સમક્ષ તેઓ કદી લાચારી કે ધનતાને દેખાવ કરતા નથી, પરંતુ માત્ર ગૌરવજનક જ વ્યવહાર રાખે છે. આવી જ રીતે પિતાના કામકાજ માટે કંઈપણ સામાન્ય વ્યક્તિનું જરાય શોષણ ન થાય એની તેઓ પૂરતી કાળજી રાખે છે. “ગ્ય
ચેન જયેત ” એમ માની અનેક કલાકાર, વિદ્વાન ઈત્યાદિને તેઓ સતત પ્રત્યક્ષ રીતે સહાયભૂત થતા આવ્યા છે. - તેઓ કલા ખાતર કલાના સંપ્રદાયમાં માનતા નથી. કલા શબ્દનો અર્થ જ કંઈક રચનાત્મક, કંઈક સર્જનાત્મક એવો થાય છે. સમાચછેદક સાહિત્યનું સર્જન કરવાને બદલે એમણે ચરિત્રાત્મક સાહિત્યથી શરૂઆત કરી અને તેય વિશેષતઃ બાળક માટેના સાહિત્યથી. આમ ચરિત્રાત્મક સાહિત્યથી ચારિત્ર્ય-ઘડતર એ એમને મૂળભૂત આશય. ત્યારબાદ ધાર્મિક, આધ્યાત્મિક અને અને યુગના સાહિત્યની પરિસીમા.
સાહિત્યકાર, સાક્ષર, ચિત્રકાર, ચિકિત્સક, મંત્રવિશારદ, યોગસાધક, શતાવધાની, કવિ, પત્રકાર, નાટ્યકાર, ગણિતજ્ઞ, ઈત્યાદિ અનેક વ્યક્તિત્વ મળીને એમનું વિરાટ વ્યક્તિત્વ ઘડાયું છે. ધીરજલાલભાઈ આવશે તે આપણને કંઈક જાણવાનું મળશે, કંઈક પ્રેરણા મળશે, એવી ખાતરી એમના સંપર્કમાં આવનાર સહુ કોઈને થાય.
. ધીરજલાલભાઈની વિધિએ અનેળા અગ્નિપરીક્ષા પણ કરી જોઈ છે, પરંતુ એ સર્વમાં ધીરજલાલભાઈ સફળતાથી પાર ઊતર્યા છે. પારાવાર ગરીબી, આર્થિક સંકટ અને કુટુંબમાં ત્રણ ત્રણ પુત્રીઓના મૃત્યુ, એ બધામાં એમણે આત્મશ્રદ્ધા કરી ગુમાવી નથી. આવા સંકટમાં અને સંતાપમય વેદનામાં પણ એમણે અધ્યાત્મળ વિકસાવ્યું છે.
ધીરજલાલભાઈએ પિતાની વિવિધ સેવાઓથી સાહિત્યને સાત્વિક આનંદ આપ્યો છે, સંકટોથી ઘેરાયેલી વ્યક્તિઓને મંત્રસાધનાના માર્ગે વાળીને સંકટોથી મુક્ત કર્યા છે અને સુખી માનવીઓને પણ આધ્યાત્મિક માર્ગે વાળીને એમના સુખી ભાવિને સાત્વિક બનાવ્યું છે. જ્યાં જાય ત્યાં આશા, ઉત્સાહ, પુરુષાર્થ, ઉદારતા, સેવાભાવના વગેરે ગુણેને પ્રકાશ પાથરનાર ધીરજલાલભાઈ સાચે જ એક દિવ્યવિભૂતિ છે, એમ
એમના વધુ ને વધુ સંપર્કમાં આવનારને લાગે છે. - સીત્તેર વર્ષે પણ સત્તર વર્ષના યુવાનની ધગશથી પળે પળ પારમાર્થિક પ્રવૃત્તિઓમાં ગાળનાર શ્રી ધીરજલાલભાઈ હજી પણ અનેક દાયકા આપણી વચ્ચે રહે અને તંદુરસ્ત રહી સેવાની મને કામના પૂરી કરે, એવી શુભેચ્છા.
