Book Title: Shatavdhani Dhirajlal Shah Jivan Darshan
Author(s): Shantikumar J Bhatt, Ramanlal C Shah and others
Publisher: Dhirajlal Shah Sanman Samiti
View full book text
________________
વિરાટું વ્યક્તિત્વ અને સ્વરા વૈદુષ્ય શાંતિસ્તવના અલંકારે અંગે વિવેચન લખી આપવાનું કામ સોંપ્યું. મેં હા પાડી. પણ પુસ્તકોના અભાવે કાર્ય કેમ થશે? આ પ્રશ્ન રજૂ થયે, ત્યારે તેમણે મારું સરનામું લખી પુસ્તકે મોકલી આપવા જણાવ્યું
તે પછી એ પુસ્તકની પ્રતીક્ષામાં હતું, એવામાં તેઓ પિતે જ પુસ્તકે આપવા પધાર્યા ત્યારે મારા મનમાં તેમના પ્રત્યે શ્રદ્ધા જાગી તથા મને લાગ્યું કે એક પ્રખ્યાત સાહિત્યકાર હોવા છતાં શ્રી ધીરજલાલભાઈમાં “પારસમણિ” ના ગુણ પણ છે, કે જે પિતે પ્રેરણા અને પ્રોત્સાહન આપી સાહિત્યસેવા માટે મને પ્રેરી રહ્યા છે. મેં તેમના કહેવા પ્રમાણે કામ પૂરું કર્યું, એટલે તેઓ મને જૈન સાહિત્ય વિકાસમંડળમાં આવી જવાની ભલામણ કરવા લાગ્યા. તેની સાથે જ મારા ભાવી જીવનને સાહિત્યસેવી બનાવવાને ઉપદેશ પણ આપે, જે આજ સુધી મારા માટે વરદાનરૂપ બને છે. તે એક રીતે “નદી-નાવ-સંજોગ' હતો. જૈન સાહિત્ય વિકાસમંડળ” માં
શ્રી ધીરજલાલભાઈના ઉદાર સહાગથી હું “જૈન સાહિત્ય વિકાસમંડળ” માં કાર્યરૂઢ થયો. ત્યાં “શ્રી પ્રતિકમણુસૂત્ર પ્રધટીકા ના બીજા ભાગનું સંપાદન ચાલુ હતું. શેઠ શ્રી અમૃતલાલ કાલિદાસ દોશીએ સ્થાપેલી આ સંસ્થામાં તેઓ પોતે પૂરેપૂરો રસ લેતા હતા અને કેટલાક મુનિરાજે તથા પંડિતવર્ય શ્રીલાલચંદ ભગવાન્ ગાંધીને પણ આ કાર્યમાં સહકાર હતો, તેથી મને નિત્ય નવું જ્ઞાન મળતું, કામ કરવાની આવડત વધતી અને શ્રી ધીરજલાલભાઈ સાચા સ્નેહથી કોઈ પણ કાર્યમાં સાથે રાખી આગળ વધવાની પ્રેરણું આપતા રહેતા. લગભગ સાત વર્ષ સુધી તેમની સાથે રહી મેં અનુભવ્યું કે તેઓ એક સાચા સાહિત્યકાર છે, ઉચ્ચ કેટિના વિચારક છે, કુશલ ચિત્રકાર છે, નિપુણ માનસ છે, મંત્રશાસ્ત્રના જ્ઞાતા છે, ગણિતશાસ્ત્રના પંડિત છે અને શતાવધાની પણ છે. સ્વાધ્યાયી અને અધ્યવસાયી
સાહિત્યસેવાનું કાર્ય અસિધારા જેવું કઠિન કાર્ય છે. ઘણા સાહિત્યકારે કલ્પના જીવી હોય છે. તેમની લેખિનીમાં જે પ્રવાહ આવે છે, તે ભાવગંગાના પ્રવાહથી વધારે બળવાન બને છે, પણ શાસ્ત્રીય સાહિત્યસેવાનું કાર્ય તેથી વધારે અઘરું છે. ત્યાં મનેવિલાસની અપેક્ષા બુદ્ધિગત શ્રમને ફાળે વધારે હોય છે. આવું કાર્ય ગુરુપરંપરા અને સ્વાધ્યાયની શૃંખલાથી સંભવિત બને છે. પૂર્વાચાર્યોની મેધાનું પરિજ્ઞાન તેમજ તેનું સર્વસુલભ શબ્દમાં ઉપસ્થાપન સર્વ સામાન્યનું કામ નથી.
શ્રી ધીરજલાલભાઈ આવા કાર્યને પાર પાડવા માટે નવા નવા ગ્રંથને સ્વાધ્યાય કરતા અને તેમાં એપ આણવા માટે જોઈતે અધ્યવસાય કરવામાં સદા તૈયાર રહેતા
