Prabuddha Jivan 2017 03

Author(s): Sejal Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh

Page 7

પ્રબુદ્ધ જીવ
જ ગી શ્રી માર્ચ ૨૦૧૭ % પ્રબુદ્ધ જીવન : જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક છ પૃષ્ઠ ૦૭ જી વિશે જ પ્રબદ્ધ જીવત
જડ ભાવે જડ પરિણમે, ચેતન ચેતન ભાવ, એ તરફ આકર્ષાય છે. કોઈ કોઈ પલટે નહીં, છોડી આપ સ્વભાવ.
પત્રસાહિત્યની વિશાળતા જોતાં એમણે પોતાના સમયમાં હું જડ તે જડ ત્રણ કાળમાં, ચેતન ચેતન તેમ, કેટલાંયે વિદ્વાનોથી શંકાઓ ટાળી એમને ખરો માર્ગ દેખાડ્યો. શું પ્રગટ અનુભવરૂપ છે, સંશય તેમાં કેમ?
જીવનમાં તપ, જપ, ભક્તિ, ધ્યાન કઈ રીતે કરવા, સંબંધના દે જગતની પરિસ્થિતિને પોતાના સ્થિર. કેન્દ્રિત ચિત્ત વડે અર્થો, વાણી વ્યવહારના અર્થો, ગુરુ વચનો, જીવ, સત્ પરમાર્થ, હું સમજીને પામી છે, ભક્તિ ભાવમાં શુદ્ધતા અને તે માટે જ્ઞાનની કાળ, પદ્મભ,
વમાં હતા અને તે માટે જાનની કાળ, પરબ્રહ્મ, પરમાર્થ અને આ યાદી ખૂબ લાંબી કહી શકાય, કું આવશ્યકતા છે. બાહ્ય પરિસ્થિતિ બદલવાની બાલિશતા કરનાર
અનેકાનેક વિષયોની વાત કરી, બને તેટલી શંકાઓનું નિવારણ ૐ આત્માને સમજાવે છે. ચાર અતિ સુંદર શબ્દો સાંભળવા જેવા
આપ્યું છે. અહીં માત્ર બોધ નથી પરંતુ સામી વ્યક્તિને ગળે ઉતરે છે. વિશાળ બુદ્ધિ, મધ્યસ્થતા, સરળતા અને જિતેન્દ્રિયપણું આટલા
ચા એવી તાર્કિક, સૂત્રાત્મક વાત છે. Bણ ગુણો, જે આત્મામાં હોય તે તત્વ પામવાનું ઉત્તમ પાત્ર છે. અન્ય પ્રત્યેની કરુણા આ ઉપદેશથી ઘડાય છે. ‘જેવી દૃષ્ટિ આ શા હું આત્માની મુક્તિ માટેની પાત્રતા કેળવવાની છે. જો એ જ ન આત્મા પ્રત્યે છે, તેવી દૃષ્ટિ જગતના સર્વ આત્માને વિષે છે, છુ કેળવાય તો શું કામનું? જેમ આત્મા દોષ રહિત થવો જોઈએ જેવો સ્નેહ આ આત્મા પ્રત્યે છે તેવો સ્નેહ સર્વ આત્મા પ્રત્યે વર્તે તેમજ મનુષ્ય માત્ર વીતરાગી દેવની આજ્ઞાના પ્રવર્તક બનવું છે.”
છે... અને આમ જે જે આ આત્મા માટે ઈચ્છીએ છીએ તે ભાવ જોઈએ. એમને જૈન દર્શનમાં ચાલતા વિવિધ મતો વિશે પણ સ
આ સર્વ આત્મા પ્રત્યે ઈચ્છીએ છીએ.” આમ સર્વ પ્રત્યેનો સમભાવ, E સ્પષ્ટતા કરી છે. જે ધર્મ અનેકાંતની વાત કરી છે, તે ધર્મ આજે તે
સમાન વર્તન, વૈશ્વિક સમાજનું નિર્માણ કરવામાં સહાયરૂપ બને શું મતમાં વિભાજીત થઈ જાય તે વાત યોગ્ય નથી. મતભેદ જો છે. ”
રાજીત થઈ જાય તે વાત યોગ્ય નથી તો જો છે. શ્રીમના શબ્દો કેળવણી આપે છે. ૬ ક્રિયા સંદર્ભે હોય તો તેનાથી મુક્ત થઈ શકાય. શ્રીમદના આ બીજી તરફ કર્મની સત્તામાંથી કઈ રીતે મુક્ત થઈ શકાય, તે હું વિચારોને આજના સંદર્ભમાં સ્વીકારીને એ માટેનો માર્ગ એમાંથી પણ સ્પષ્ટ કર્યું છે. તે શોધી શકાય છે.
જો ચેતન કરતું નથી, નથી થતાં તો કર્મ, આ વાતને શ્રીમના
તેથી સહજ સ્વભાવ નહીં, તેમજ નહીં જીવ ધર્મ. $ શબ્દોમાં જોઈએ તો,
શ્રીમદ્ગી વાણી...
આત્મા જે કર્મ ન કરે તો એનો $ “એકાંતવાદ એ જ જ્ઞાનની
જ્યાં ત્યાંથી રાગ-દ્વેષ રહિત થવું એ જ મારો ધર્મ છે અને અર્થ એ નથી કે કર્મ અનાયાસે હૈં કે અપૂર્ણતાની નિશાની, હે | તે તમને અત્યારે બોધી જઉં છું. પરસ્પર મળીશું ત્યારે હવે
થાય છે, આત્માનો સ્વાભાવિક = વાદીઓ ! મને તમારે માટે | તમને કંઈપણ આત્મત્વ સાધના બતાવાશે તો બતાવીશ. બાકી
ધર્મ છે, પરંતુ જ્યારે આત્મા અન્ય કે હું દર્શાવે છે, કારણ ‘શિખાઉ' | ધર્મ મેં ઉપર કહ્યો તે જ છે અને તે જ ઉપયોગ રાખજે. ઉપયોગ |
પ્રત્યેના ભાવથી મુક્ત છે, જે ૬ કવિઓ કાવ્યમાં જેમ તેમ | એ જ સાધના છે. વિશેષ સાધના તે માત્ર સત્યરુષના
આત્મામાં સંતાપ, ક્રોધ આદિ ખામી દબાવવા ‘જ' શબ્દનો | ચરણકમળ છે. તે પણ કહી જઉં છું.
ભાવ આવતાં નથી. આત્મા જ્યારે કે ઉપયોગ કરે છે, તેમ, તમે પણ | આત્મભાવમાં સઘળું રાખજો, ધર્મધ્યાનમાં ઉપયોગ શુદ્ધ, ચૈતન્ય સ્વભાવમાં હોય કે કે “જ' એટલે “નિશ્ચયતા', | રાખજો, જગતના કોઈપણ પદાર્થ સગા, કુટુંબી, મિત્રનો ત્યારે તે જ પોતાના સ્વભાવનો છે હું ‘શિખાઉ' જ્ઞાન વડે કહો છો, | કંઈ હર્ષ-શોક કરવો યોગ્ય જ નથી. પરમ શાંતિપદને ઇચ્છીએ | કર્તા છે અને આત્મા જ્યારે ૨ મારો મહાવીર એમ કોઈ કાળે | એ જ આપણો સર્વ સમ્મત ધર્મ છે. અને એ જ ઇચ્છામાં ને ! સ્વરૂપના ભાનમાં વર્તે નહીં ત્યારે ૐ કહે નહીં, એ જ એની સત્કવિની | ઇચ્છામાં તે મળી જશે. માટે નિશ્ચિંત રહો. હું કોઈ ગચ્છમાં કર્મના પ્રભાવનો કર્તા છે. ટૂંકમાં જે પેઠે ચમત્કૃતિ છે !!!” નથી, પણ આત્મામાં છું એ ભૂલશો નહીં.
જે વિચારે સક્રિયતા નિરૂપણ કરી - પૂર્વના અશુભ કર્મ ઉદય આવ્યે વેદતાં જો શોચ કરો છો ! | વૈચારિક સ્પષ્ટતા અને
છે, તે વિચારના પરમાર્થને ગ્રહીને તો હવે એ પણ ધ્યાન રાખો કે નવા બાંધતાં પરિણામે તેવા | જ્ઞાન-અનુભવની દૃઢતાને
સક્રિયતા, અક્રિયતા કહેતાં કશો તો બંધાતા નથી? ૐ કારણે આપણી શ્રધ્ધા સહજરૂપે
દોષ નથી. સંકલન: મહેન્દ્ર યુ. શાહ પ્રબુદ્ધ જીવત અનંત કાળથી જે જ્ઞાન ભવહેતુ થતું હતું તે જ્ઞાનને એક સમયમાત્રમાં જાત્યાંતર કરી જેણે ભવનિવૃત્તિરૂપ કર્યું તે કલ્યાણમૂર્તિ સમ્યગ્દર્શનને નમસ્કાર પ્રબુદ્ધ જીવત
પ્રબુદ્ધ જીવન જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષક પ્રબુદ્ધ જીવન જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક # પ્રબુદ્ધ જીવન જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક ## પ્રબુદ્ધ જીવન જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક ## પ્રબુદ્ધ
8 પ્રબુદ્ધ જીવન ઃ જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક # પ્રબુદ્ધ જીવત જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષક જ પ્રબુદ્ધ જીવન જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક પ્રબુદ્ધ જીવન જ્ઞાનયોગી શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી વિશેષાંક # પ્રબુદ્ધ