________________
વર્ષ: (૫૦) + ૬૦અંકઃ ૮૦
- તા. ૧૬-૮-૯૫૦ Regd. No. MH. By. / South 54. Licence 37 ૦૦૦ શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનું માસિક મુખપત્ર૦૦૦
૦૦ પ્રબુદ્ધ જીવન પાક્ષિક ૧૯૩૯થી ૧૯૮૯ઃ૫૦ વર્ષ૦૦૦વાર્ષિક લવાજમ રૂ. ૩૦૦
- તંત્રી રમણલાલ ચી. શાહ
શ્રીમતી મેનકા ગાંધીનાં ઉદ્ધોધનો પર્યુષણ પર્વ દરમિયાન શ્રીમતી મેનકા ગાંધીએ મુંબઈની જુદી જુદી છે અને એ ઢોરનું માંસ વિદેશમાં નિકાસ થાય છે. વિદેશીઓ માટે થઈને સંસ્થાઓના ઉપક્રમે અહિંસા, જીવદયા, શાકાહાર વગેરે વિષયો ઉપર ભારતે પોતાની પ્રજાની પ્રાથમિક જરૂરિયાતો બાબતમાં કેટલો બધો સરસ, પ્રેરક ઉદ્દબોધનો કર્યા. પાંચ-છ દિવસના ભરચક કાર્યક્રમોમાં ભોગ આપવો પડે છે તે આના ઉપરથી જોઈ શકાશે. ભારતમાં લોકશાહી અપાયેલાં એમનાં વ્યાખ્યાનોને કારણે મુંબઈમાં પર્યુષણ દરમિયાન છે એટલે કેટલીક વસ્તુઓનો અમલ કરાવવામાં વિલંબ થાય છે. વળી વાતાવરણ જાણે કે શ્રીમતી મેનકા ગાંધીના વિચારોથી સભર બની ગયું ભારતના બધાં રાજ્યોમાં કેટલાય સરકારી અમલદારો ભ્રષ્ટ છે અને હોય તેવું લાગ્યું. શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘનો ઉપક્રમે પણ રવિવાર તા. લાંચ રૂશ્વત લઇને કામ કરે છે. માંસાહારી વાનગીઓ બનાવતી જાણીતી ૨૭મી ઓગસ્ટ ૧૯૪પના રોજ શ્રીમતી મેનકા ગાંધીએ ભરચકે મેલી આંતરરાષ્ટ્રીય કંપનીઓ ભારતના જુદા જુદા રાજ્યોના અમલદારોને સમક્ષ અહિંસા વિશે લગભગ સવા કલાક જેટલો સમય વ્યાખ્યાન અને રાજકીય નેતાઓને લાખો, કરોડો રૂપિયાની રૂશ્વતે આપીને પોતાનું થયું શહા દિવસથી પોતાને શરદી અને તાવ હતાં એટલે એમની ધાર્યું કરાવી લે છે. આ અનિષ્ટને તાત્કાલિક અટકાવવાની જરૂર છે. તે - બોલવાની બતક ઇચ્છા નહોતી, પરંતુ સાંભળનાર સુશિક્ષિત સંસ્કારી વધતું જશે તો આથિક દ્વષ્ટિએ ભારતના ગામડાઓમાં પશુપાલન પર શ્રોતાવર્ગને સારી સંખ્યામાં ઉપસ્થિત રહેલો જોઇને તેમનો વ્યાખ્યાન જીવતા ગરીબ લોકોનો પશુઓ ખૂટવાઈ જશે. મોંઘા ભાવે પશુઓ માટેનો ઉત્સાહ એટલો વધી ગયો કે સવા કલાક સુધી તેઓ અમ્મલિત બ
અહિ ખરીદી નહિ શકવાને કારણે તેમની ભયંકર દુર્દશા નજીકના ભવિષ્યમાં બોલ્યાં: શ્રીમતી મેનકા ગાંધીને પર્યુષણ પર્વની વ્યાખ્યાનમાળાઓમાં થઈ જશે. વિદેશી મૂડીઓને આકર્ષવા માટે સરકારે જે યોજનાઓ કરી
છે તેમાં દીર્ધદષ્ટિથી વિચાર થયો નથી અને તેથી ભારતનું આર્થિક, ઉપાશ્રયોમાં અને સ્થાનકોમાં તથા વિવિધ મંડળોમાં ઉબોધન માટે લઈ જવાના કાર્યક્રમોનું સફળતાપૂર્વક આયોજન કરવા માટે શ્રી દીપચંદભાઈ
* સામાજિક અને ધાર્મિક શોષણ કેટલું બધું થશે તેની કલ્પના મુશ્કેલ છે. ગાર્ડ, શ્રી મફતલાલ મહેતા, શ્રી મહીપતરાય શાહ, શ્રી પ્રીતીશ નાન્દી
જીવદયામાં માનનારા લોકોએ વેળાસર સંગઠિત થઈને આ બધી આવી
રહેલી યોજનાઓનો સબળ પ્રતિકાર કરવો જોઇએ. જીવહિંસામાં વગેરેએ ઘણી સારી જહેમત ઉઠાવી હતી.
સંડોવાયેલી કંપનીઓના શેર જૈનોએ લેવા ન જોઈએ. શ્રીમતી મેનકા ગાંધીએ પોતાના વ્યાખ્યાનમાં અહિંસા અને
વર્તમાન સમયમાં ભારતમાં અહિંસાના ક્ષેત્રે શ્રીમતી મેનકા ગાંધી જીવદયાના ઘણા જુદા જુદા પાસાંઓની ચર્ચા કરી. જૈન લોકોમાં રેશમી
પોતાના સાથીદારો શ્રી પ્રીતિશ નાન્દી, શ્રી અનુપમ ખેર વગેરે સાથે
મા વસ્ત્ર અને મોતીનો વપરાશ ઘણો બધો છે, પરંતુ એ બંનેની પાછળ કેટલી
Iછળ કટલા મળીને ઘણી મોટી હિલચાલ ચલાવી રહ્યાં છે. શ્રીમતી ગાંધી અહિંસાને બધી જીવહિંસા રહેલી છે તે ઘણા જૈનો જાણતા નથી અને જાણતા હોય
વરેલાં (Committed) છે. તેઓ ચુસ્ત શાકાહારી છે, એટલું જ નહિ તો જલદી તે છોડવા તૈયાર નથી એ દુઃખની વાત છે. ભૂતકાળમાં જ્યારે તેઓ દળ કે ધની બનાવટો કે વાનગીઓ વગેરે પણ લેતા નથી તેઓ રેશમ અને મોતની ઉત્પતિ વિશેની જાણકારી લોકોને હતી નહિ ત્યારે રેશમી વસ્ત્ર કે મોતી ધારણ કરતાં નથી. ભારતમાં જુદે જુદે ઠેકાણે લોકોએ તેનો ઉપયોગ ચાલુ કર્યો તે સમજી શકાય તેમ છે, પરંતુ વર્તમાન કતલખાનાં બંધ કરાવવા માટે તથા વિદેશ માટે ભારતમાંથી નિકાસ થતા સમયમાં તો જૈનોએ આ બાબતમાં જાગ્રત થવું જરૂરી છે. એવી રીતે માંસનો વિરોધ કરવા માટે તેઓ અત્યંત ગતિશીલ અને કાર્યશીલ છે. શેમ્પ. લિપસ્ટિક, નેઈલ પોલિશ વગેરેમાં ઈડાં તથા માછલીનું તેલ દરેક વિષયનો એમનો અભ્યાસ આધારભૂત માહિતી સાથેનો છે. વપરાય છે તે પણ અહિંસાવાદી લોકોએ જાણવું જરૂરી છે. પોતાના દરેક વિષયને તેઓ સર્વાગીણ દૃષ્ટિથી વિચારે છે. તેમની પાસે
ભારતમાં ઉત્તરોત્તર પશુઓની કતલ માટે આધુનિક મોટાં સ્વયં સરસ લેખન શૈલી છે અને એટલી જ સરસ ઉદ્બોધન શૈલી છે: સંચાલિત કતલખાનાં ઊભાં થતાં જાય છે. એથી દેશને માત્ર ધાર્મિક લોકમતને જાગ્રત કરવા માટે જરૂર પડે ત્યાં કાનૂની કાર્યવાહી કરવા માટે દષ્ટિએ જ નહિ, પરંતુ આર્થિક, સામાજિક અને સાંસ્કૃતિક દૃષ્ટિએ પણ પણ તેઓ બધે ઘૂમી વળે છે. અલબત્ત આવડા મોટા દેશમાં જ્યાં ત્રણ કેટલું મોટું નુકશાન થઇ રહ્યું છે તેનો ચિતાર તેમણે આપ્યો હતો. સાંધો ત્યાં તેર તૂટે એવી સ્થિતિ હોય ત્યાં હજુ ઘણાં મોટા સંગઠનની ભારતનાં ગામડાંઓમાં અને શહેરોમાં પણ કેટલાય લોકોને પીવા માટે જરૂર રહે છે. પૂરતું પાણી મળતું નથી ત્યારે આ કતલખાનાંઓમાં સરકારી નિયમ સમગ્ર દુનિયાના ઘણા બધા દેશોમાં લોકો એકંદરે માંસાહારી છે. અનુસાર મરેલાં ઢોરને ધોવા માટે રોજનું કેટલું બધું પાણી વેડફાઈ રહ્યું કેટલાક દેશોમાં તો અનાજ વગેરે પૂરતા પ્રમાણમાં ઉપલબ્ધ ન હોવાને
