________________
૧૦.
પ્રબુદ્ધ જીવન
તા. ૧૬-૧૦-૯૫
કરો બનળ
એટલે દૂધ-જહીમાં
થયેળમાં અર્થાત્ ભેખ
છે.ત્યંબક
અ
કાશ
ને પાછા હઠી
દિલાવવું, પાટલવું, વધાવવું, અદલાબદલી કરવી એટલે વિવાહ લક્ષ્મણફળ શા માટે નહીં ? રામફળ કે સીતાફળ ખાઇએ ન ખાઇએ, અન્ય હોવા. પરંતુ...વિવાહ પછી જમાઈરાજા સાસરે ધામા નાખીને મૃદુતા માણીએ ન માણીએ ત્યાં દાંતે ઠળિયા વાગવા માંડે. રામછે તો સાસ હાથમાં નાળિયેર પકડાવે અર્થાત સાંકેતિક ભાષામાં સીતાજીનું જીવન-સુખ આવું. લગ્ન બાદ તરત કઠિન વનવાસભાઈને કહે, હવે અહીંથી વિદાય લો.
વનવાસની કઠોર તપશ્ચર્યા-સીતાહરણ-લંકા દહન-અગ્નિ પ્રવેશ- " શુભ કાર્યમાં નાળિયેર દેવને ચઢાવે તો ક્યારે અશભ કાર્યમાં , ન સીતાત્યાગ-મુસીબતોનો વાવંટોળ, જ્યારે લક્ષ્મણ શ્રીફળ જેવા -
મે તેવા કામમાં “હોળીનું નાળિયેર' પણ બનાવે. અર્થાત્ બલિનો કરાલ-કોમલ છે. કઠોરતાના છદ્મવેશમાં શ્રીફળની મૃદુતા છે. શ્રીફળ .. કરો બનાવવો, ભોગ લેવો, હોમવું. . . . . . લક્ષ્મણજીના બંધુપ્રેમ, નિર્મળ પ્રેમભક્તિના મધુરરસના પ્રતીકસમું છે જ. .. રડતું નારિયેળ એટલે દૂધ-દહીંમાં રમે તેવો માણસ..ભર્યું નારિયેળ એવી એક માન્યતા છે. . એટલે અગમ્ય બાબત. નાળિયેરનું પાણી નારિયેળમાં અર્થાત ભેદ ખુલ્લો શ્રીફળનો ગોટા પર ત્રણ આંખ છે તેથી શ્રીફળને યંબકની સંજ્ઞા થવો. ભીનું સંકેલવું.
છે. ચુંબક મૃત્યુંજયના અધિષ્ઠાતા શિવનું સ્વરૂપ છે. શ્રીફળના જળના - નાળિયેરનો એક અર્થ થાય છે માણસનું માથું, એની એક સેવનમાં મૃત્યુને, રોગને પાછા હઠાવવાની પ્રતિકારક શક્તિ છે. એ વેભાવના તે કળશ ઉપરનું શ્રીફળ. કળશ માનવદેહનું પ્રતીક છે. હૃદયનું ટોનિક છે. મૂત્રાશયને સાફ રાખે છે. આયુર્વેદની દષ્ટિએ શ્રીફળ રીફળ માનવ મસ્તકનું. કળશ શ્રીફળ વિના શોભતો નથી જેમ મસ્તક,
જળ દીપક છે, પાચક છે. એની કાચલીની ભસ્મ ચર્મરોગોમાં ઉપયોગી અદ્ધિ વિનાનો માણસ, બીજી વિભાવના તે એક લોકવાયકા કહે છે. છે. કોપરેલનું માલિશ શરીર પુષ્ટ કરે, બળ વધારે, વાતપિત્તહારક છે. પળિયેર ગાયત્રી મંત્રના રચયિતા મહર્ષિ વિશ્વામિત્રનું સર્જન છે. શ્રી બાપાલલાભાઈ વૈદ્ય લખે છે કે કોપરેલ કોડલીવર ઓઈલની ગરજ વેશ્વામિત્રે બ્રહ્મદેવની જેમ સુષ્ટિનું સર્જન કરવા માંડયું. તેમણે સારે છે. આયુર્વેદમાં એના અનંત ગુણો છે. અંગ અંગ એનું વૈભવશાળી છાતજાતનાં અનાજ ઉત્પન્ન કર્યાં. વનસ્પતિ સૃષ્ટિ પરથી પ્રાણીસૃષ્ટિ પ્રતિ છે, બ્યુટી કોમની પણ ગરજ સારે છે, નાળિયેરનું પાણી પીવાથી બાળક Iળ્યા. માનવને નિપજાવવા માંડ્યા. માનવનું માથું નીપજ્યું અને ગરુ જન્મ અદા માન્યતા છે.
જાપિતા બ્રહ્માને ચિંતા થઈ કે આ ઋષિ મારું સર્જનકાર્ય ઝંટવી લેશે, બાળક ગોરું જન્મ કે નહીં, કિન્તુ માનવજાતને પ્રેરણા આપતી એમણે અષિવરને પ્રાર્થના કરી. પ્રજાપિતાની પ્રાર્થના સ્વીકારી ઉવલવલ યશસંપદા શ્રીફળ પાસે અવશ્ય છે. એ અભ્યદયનું શ્રીફળ વેશ્વામિત્રે સર્જન કાર્ય થંભાવ્યું. પરંતુ પોતાનો મહિમા કાયમ રાખવા છે, ઉચ્ચ ભાવનાઓનું શ્રીફળ છે, શ્રેષ્ઠ વિચારણાનો અર્ક છે. સાત્ત્વિક માણસના મસ્તક જેવું શ્રીફળ નિર્માણ કર્યું.
- સદાચારી જીવન માટે પ્રેરણાત્મક કલ્પદ્રુમ છે. સાફલ્મનું પ્રતીક છે. શ્રીફળ સમુદ્ર કાંઠાનું ફળ છે. દરિયાઈ હવા અને દરિયાની નમકીન માધુર્યનો પર્યાય છે. સાગરશાયી નારાયણનું નૂર છે, પરમ કલ્યાણમયી આરતીની નિપજ છે. સમુદ્ર સૃષ્ટિના સર્જનનો પ્રથમ સૂર છે. સમુદ્રકાંઠે જીવન-માંગલ્યની ભાવનાથી ભરપૂર છે. ક્ષતાના કવચ તળે રહેલી પતું નાળિયેર સૃજનશક્તિનું પણ પ્રતીક છે. નાળિયેરનાં જળને કેટલાંક રસમયતા છે. શ્રદ્ધા અને સ્નેહના પ્રતીક સમી ભેટતે શ્રીફળ. કૃતજ્ઞતાનું મર્ભજળનું પ્રતીક માને છે. કદાચ આવી જ કોઈકમાન્યતા પરથી કેરલ સુફલિત તે શ્રીફળ. જેવા નારિકેલાચ્છાદિત પ્રદેશમાં નાળિયેરનું વૃક્ષ તોડનાર નિર્વશ કરે : શ્રીફળ સરીખા-મંગલમય બનીએ, મધુર બનીએ, ઉન્નત બનીએ, તેવી માન્યતા બંધાઈ હશે.
કૃતજ્ઞ બનીએ. શ્રીફળનું જીવન આપણને અણમોલ જીવનમંત્ર નથી નાળિયેરી સંબંધી બીજી એક આખ્યાયિકા એવી છે કે શ્રીફળને આપતું? નથી લાગતું કે શ્રેયસ્કર જીવનની કળ એટલે અમૃતમધુર પીતાજીએ લક્ષ્મણફળનું નામ આપ્યું. રામફળ કે સીતાફળ હોય તો શ્રીફળ? '
મુંબઇ જેન યુવક સંઘને મળેલ ભેટ રકમની યાદી 100000 શ્રી સેવંતીલાલ કાંતિલાલ ટ્રસ્ટ હસ્તે ૨૫00 શ્રી કાંતિલાલ નારણદાસ
૨૫૦ શ્રી વિમળાબહેન સી. શાહ શ્રી જયંતીલાલ પી. શાહ - ૨૫૦૦ શ્રી મહેન્દ્રભાઈ રસિકલાલ
૨૦૦૦ શ્રી સુવર્ણાબહેન દલાલ ૧૧૦૦૦ શ્રી પિયુષભાઈ કોઠારી તથા
કોલસાવાલા
૧૫૦૦ શ્રી પ્રકાશભાઈ ડાહ્યાભાઈ ૪૦૦૦ શ્રી રમાબહેન જયંતીલાલ શાહ ૨૫00 શ્રી દિનેશભાઈ બાવચંદ દોશી ૧૫OO શ્રી મધુસુદનભાઈ શાહ ૨૫૦૦ શ્રી ડૉ. રમણલાલ ચી. શાહ તથા ૨૫૦૦ શ્રી કલાવતીબહેન શાંતિલાલ મહેતા ૧000 શ્રી ત્રિશલા ઇલેક્ટ્રોનિક્સ શ્રી તારાબહેન શાહ ૨૫૦૦ શ્રી દિલીપભાઈ એમ. શાહ
૧૦૦૦ શ્રી શશિબહેન ભણસાળી ૨૨૫૦૦ શ્રી ચીમનલાલ જે. શાહ ૨૫૦૦ શ્રી કિશોરભાઈ વર્ધન
૧૦૦૦ શ્રી લખમશી ઘેલાભાઈ ૨૫૦૦ શ્રી કુસુમબહેન એન. ભાઉ
૨૫૦૦ શ્રી મહેન્દ્રભાઈ ભાઈલાલ વોરા ૧૦૦ શ્રી એક બહેન ૨૫૦૦ શ્રી ગુણવંતલાલ અ. શાહ
૨૫૦૦ શ્રી જેઠાલાલ અમૃતલાલ દોશી ૧000 શ્રી ભારતીબહેન શાહ ૨૫૦૦ શ્રી રમાબહેન વોરા ૨૫૦૦ શ્રી જીવણલાલ વીરચંદ દોશી
૬૦૦ શ્રી સવિતાબહેન કોઠારી ૨૫૦૦ શ્રી મફતલાલ ભીખાચંદ શાહ ૨૫૦૦ શ્રી નગીનદાસ પી. શેઠ અને શ્રીમતી ૫૦૦ શ્રી વિજયાબહેન દુર્લભજી પરીખ ૨૫૦૦ શ્રી જયવદનભાઈ રતિલાલ મુખત્યાર ... ઊર્મિલાબહેન
૫૦૦ શ્રી ભૂપેન્દ્રભાઈ હિંમતલાલ શાહ ૨૫૦ શ્રી કે. એમ. સોનાવાલા ચોરિટેબલ ૨૫૦૦ શ્રી અનિલા શશિકાંત મહેતા
૫૦૦ શ્રી વસંતલાલ ફિરોદિયા ટ્રસ્ટ ૨૫૦૦ શ્રી કલાબહેન સંઘવી
૫OO શ્રી મુક્તાબહેન સંઘવી ૨૫૦૦ શ્રી પ્રવીણચંદ્ર કે. શાહ
૨૫૦૦ શ્રી ઉષાબહેન એચ. શાહ ટ્રસ્ટ, ૫૭ શ્રી શારદાબહેન બી. શાહ ૨૫૦૦ શ્રી શૈલેશભાઈ કોઠારી . . . . ૨૫૦૦ શ્રી બચુભાઇ (સુંદર બિલ્ડર્સ). . . ૫૦૧ શ્રી પરેશભાઈ વી. શાહ પાકા ૨૫૦૦ શ્રી સુબોધભાઈ એમ. શાહ તથા શ્રી. . ૨૫૦૦ શ્રી મુગટભાઈ.વોરા .
૫૦૦ શ્રી રસિલાબહેન દિલીપભાઈ .. . નીરુબહેન શાહ ૨૫૦૦ શ્રી ઈન્દ્રલાલ નગીનદાસ શેઠ
- કાકાબળિયા ૨૫૦૦ શ્રી રસિકલાલ લહેરચંદ શાહ ૨૫oo શ્રી કાંતિલાલ મણિલાલ
૫૦૧ શ્રી નયનાબહેન રાજેન્દ્રભાઈ ઝવેરી ૨૫૦૦ શ્રી પુષ્પાબહેન પરીખ ૨૫૦૦ શ્રી એ. આર. ચોકસી
૫૦૧ શ્રી જસવંત ભાઈચંદ મહેતા ૨૫૦૦ શ્રી નીરુ એન્ડ ક.
૨૫૦૦ શ્રી શશિકાંત મણિલાલ મહેતા તથા દરબાર ગોપાલદાસ દેસાઈ શ્રય નિવારણ હસ્તે શ્રી ભૂપેન્દ્રભાઈ
શ્રી અનિલાબહેન મહેતા
કેન્દ્ર (આણંદ) માટે ભેટમાં નોંધાયેલ રકમ ૨૫૦૦ શ્રી ઉષાબહેન મહેતા તથા ૨૫૦૦ શ્રી કાંતિલાલ કરમશી વિક્રમશી
૭૫00 શ્રી રમાબહેન જે. વોરા શ્રી રમાબહેન મહેતા
૨૫૦૦ શ્રી તારાબહેન મોહનલાલ શાહ હસ્તે ૨૫૦૦ શ્રી રંજનબહેન મહાસુખભાઈ
શ્રી પુષ્પાબહેન
ના ના . . .
.
