Padarth Prakash 23 Pravachan Saroddhar Part 01

Author(s): Vijayhemchandrasuri
Publisher: Sanghvi Ambalal Ratanchand Jain Dharmik Trust

Page 53

પ્રતિકાર ૧૨મું - ઉદાહરણ 5 (5) વિનયકર્મ - જેનાથી 8 પ્રકારના કર્મો દૂર થાય તે વિનય. વિનયરૂપ ક્રિયા તે વિનયકર્મ. તે 2 પ્રકારે છે - દ્રવ્યવિનયકર્મ - નિહ્નવોનું કે ઉપયોગ વિનાના સમ્યગદષ્ટિનું. ભાવવિનયકર્મ - ઉપયોગવાળા સમ્યગ્દષ્ટિનું. પ્રતિદ્વાર ૧૨મું - ઉદાહરણ 5 (1) વંદનકર્મમાં શીતલાચાર્યનું દષ્ટાંત છે - શ્રીપુર નગરમાં શીતલ નામે રાજા હતો. તેની શૃંગારમંજરી નામે બેન હતી. તે વિક્રમસિંહ રાજાની રાણી થઈ. તેને ચાર પુત્રો થયા. શીતલ રાજાએ ધર્મઘોષસૂરિ પાસે દીક્ષા લીધી. તે ગીતાર્થ થયા. ગુરુએ તેમને આચાર્યપદ આપ્યું. એકવાર શૃંગારમંજરીએ પુત્રો સમક્ષ ભાઈમહારાજની અનુમોદના કરી. તે સાંભળી ચારે પુત્રોએ દીક્ષા લીધી. તેઓ ગીતાર્થ થયા. મામા- મહારાજને વંદન કરવા અવંતીમાં ગયા. સાંજે બહાર રહ્યા. મામા- મહારાજને શ્રાવક દ્વારા સમાચાર આપ્યા. રાત્રે તે ચારે મુનિઓને કેવળજ્ઞાન થયું. તેથી સવારે તેઓ શીતલાચાર્યને વંદન કરવા ન ગયા. શીતલાચાર્ય તેમના આવવાની રાહ જોતા હતા. એક પ્રહર સુધી ન આવ્યા એટલે શીતલાચાર્ય પોતે તેમની પાસે ગયા. કહ્યું, ‘કેવી રીતે વંદન કરું?' કેવળી - “જેમ ઠીક લાગે તેમ.’ શીતલાચાર્યે ગુસ્સાથી વંદન કર્યું. કેવળી - “આ દ્રવ્યવંદન થયું હવે ભાવવંદન કરો.” શીતલાચાર્યને પસ્તાવો થયો. ભાવથી વંદન કરતા તેમને કેવળજ્ઞાન થયું. શીતલાચાર્યે કેવળી ભાણેજમહારાજોને પહેલા દ્રવ્યવંદન કર્યું, પછી ભાવવંદન કર્યું. (2) ચિતિકર્મમાં ક્ષુલ્લકાચાર્યનું દૃષ્ટાંત - કોઈક ગચ્છમાં ગુણસુંદરસૂરિજીએ દેવલોકમાં જતી વખતે એક નાના સાધુને પોતાના પદે સ્થાપ્યા. સંઘ તેમની આજ્ઞા માને છે. તે ગીતાર્થો પાસે ભણે છે. એકવાર