Book Title: Padarth Prakash 23 Pravachan Saroddhar Part 01
Author(s): Vijayhemchandrasuri
Publisher: Sanghvi Ambalal Ratanchand Jain Dharmik Trust
View full book text
________________ 204 બ્રહ્મચર્યની 9 ગુપ્તિ આ 10 ની અન્ન, પાણી, વસ્ત્ર, પાત્રા, ઉપાશ્રય, પાટ, પાટલા, સંથારા વગેરે ધર્મસાધનો વડે ભક્તિ કરવી, શારીરિક સેવા કરવી, ઔષધ આપવા, જંગલમાં રોગમાં-ઉપસર્ગોમાં રક્ષા કરવી વગેરે વૈયાવચ્ચ છે. (5) બ્રહ્મચર્યની 9 ગુપ્તિ - બ્રહ્મચર્યનું રક્ષણ કરવાના ઉપાયો તે બ્રહ્મચર્યની ગુપ્તિ. તે 9 પ્રકારની છે - (i) વસતિ - સ્ત્રી, પશુ, નપુંસક રહિત વસતિમાં રહેવું. સ્ત્રીઓ બે પ્રકારની છે - (a) સચિત્ત - તેના બે પ્રકાર છે - દેવી અને મનુષ્ય સ્ત્રી. (b) અચિત્ત - સ્ત્રીનું પૂતળું, ચિત્ર, મૂર્તિ વગેરે. (i) કથા - એકલી સ્ત્રીઓને એકલા સાધુએ ધર્મદેશના વગેરે કથા ન કહેવી. સ્ત્રીસંબંધી કથા પણ મનમાં વિકાર કરનારી હોવાથી ન કરવી. (ii) આસન - સ્ત્રીની સાથે એક આસન પર ન બેસવું. સ્ત્રીના ઊહ્યા પછી પણ 1 મુહૂર્ત સુધી તે આસન પર ન બેસવું, કેમકે ત્યાં બેસવાથી મનમાં વિકાર થાય છે. (iv) ઇન્દ્રિય - સ્ત્રીની ઇન્દ્રિયો અને અંગો જોવા નહીં. કદાચ જોવાઈ જાય તો ખરાબ વિચાર ન કરવા. જોવાથી અને વિચારવાથી મોહનો ઉદય થાય છે. (V) કુવ્યંતર - દિવાલના અંતરે જયાં પતિ-પત્નીની કામક્રીડા વગેરેના શબ્દો સંભળાય ત્યાં ન રહેવું. (vi) પૂર્વક્રીડિત - પૂર્વે ગૃહસ્થ અવસ્થામાં અનુભવેલા કામક્રીડા જુગાર રમવો વગેરેને યાદ ન કરવા. યાદ કરવાથી કામાગ્નિ પ્રગટે છે. (vi) પ્રણીતાહાર - અતિસ્નિગ્ધ, અતિમધુર વગેરે રસોવાળું ભોજન ન કરવું. તેવા ભોજનથી ધાતુ પુષ્ટ થવાથી વેદોદય થાય અને અબ્રહ્મનું સેવન થાય.