Book Title: Padarth Prakash 23 Pravachan Saroddhar Part 01
Author(s): Vijayhemchandrasuri
Publisher: Sanghvi Ambalal Ratanchand Jain Dharmik Trust
View full book text
________________ દ્વાર ૯૮મું - 10 પ્રકારના પ્રાયશ્ચિત્ત 337 દ્વાર ૯૮મું - 10 પ્રકારના પ્રાયશ્ચિત્ત (1) આલોચના - જેમ બાળક સરળતાથી બધુ કહી દે છે તેમ માયા અને મદ વિના ગુરુની આગળ વચનથી અતિચાર કહેવા માત્રથી જે પ્રાયશ્ચિત્ત શુદ્ધ થાય તે આલોચના પ્રાયશ્ચિત્ત. (i) ગુરુને પૂછીને ગુરુએ અનુમતિ આપ્યા પછી પોતાની માટે ભિક્ષા, વસ્ત્ર, પાટા, શય્યા, સંથારો, આસન વગેરે કે આચાર્ય, ઉપાધ્યાય, સ્થવિર, બાળ, ગ્લાન, નૂતનદીક્ષિત, ક્ષપક, અસમર્થ માટે વસ્ત્ર, પાત્રા, અન્ન, પાણી, ઔષધ વગેરે લઈને (i) ચંડિલભૂમિ જઈને (i) વિહાર કરીને (iv) ચૈત્યવંદન માટે (V) પૂર્વે લીધેલા પાટ, પાટલા વગેરે પાછા આપવા માટે (vi) બહુશ્રુત અને મહારાગ્યવાળા મહાત્માઓને વંદન કરવા માટે (vi) સંશયને દૂર કરવા માટે (vii) શ્રાવકો, પોતાના સ્વજનો, શિથિલ સાધુઓની શ્રદ્ધા વધારવા માટે (ix) સાધર્મિકોના સંયમના ઉત્સાહ માટે સો ડગલાથી વધુ જઈને આવ્યા પછી વિધિપૂર્વક ગુરુ સમક્ષ આલોચના કરે છે. ગમન-આગમન વગેરે અવશ્ય કરવા યોગ્ય કાર્યોમાં બરાબર ઉપયોગવાળા, દુષ્ટભાવ વિનાના હોવાથી અતિચાર વિનાના, છમસ્થ, અપ્રમત્ત સાધુને આ આલોચના પ્રાયશ્ચિત્ત હોય છે. તે શુદ્ધ હોવા છતાં ચેષ્ટાના કારણે થતી કે સૂક્ષ્મ પ્રમાદના કારણે થતી સૂક્ષ્મ આશ્રવક્રિયાઓની શુદ્ધિ માટે આલોચના કરે છે. અતિચારવાળા સાધુને તો ઉપરનું પ્રતિક્રમણ