Book Title: Padarth Prakash 23 Pravachan Saroddhar Part 01
Author(s): Vijayhemchandrasuri
Publisher: Sanghvi Ambalal Ratanchand Jain Dharmik Trust
View full book text
________________ 2 58 દ્વાર ૭૩મું - 25 અશુભ ભાવનાઓ ધાર ૭૩મું - 25 અશુભ ભાવનાઓ (1) કાંદર્પભાવના - જે દેવોમાં કામની મુખ્યતા હોય છે, જેઓ મશ્કરી કરવામાં રત હોય છે, જેઓ નાટકિયા જેવા હોય છે તે કંદર્પ. તેમની ભાવના તે કાંદÍભાવના. તે પાંચ પ્રકારે છે - (i) કંદર્પ - ઊંચા અવાજે હસવું, એકબીજાની મશ્કરી કરવી, ગુરુ વગેરે સાથે પણ સ્વેચ્છાથી નિષ્ફર અને વક્ર વચનો બોલવા, કામકથા કહેવી, કામનો ઉપદેશ આપવો, કામની પ્રશંસા કરવી. (i) કીકુચ્ય - ભાંડચેષ્ટા કરવાપણું. તેના બે પ્રકાર છે (a) કાયકોકુણ્ય - પોતે હસ્યા વિના શરીરના અવયવોની હાસ્યકારી ચેષ્ટાઓ વડે બીજાને હસાવવા. (b) વાકકુશ્ય - મશ્કરીના વચનો બોલવા, વિવિધ જીવોના અવાજો કરવા, મુખથી વાજિંત્ર વગાડવું વગેરે વડે બીજાને હસાવવા. (ii) દુઃશીલપણું - વિચાર્યા વિના જલ્દી જલ્દી બોલવું, જલ્દી જલ્દી ચાલવું, વિચાર્યા વિના જલ્દી જલ્દી કાર્ય કરવું, અત્યંત આવેશમાં આવી ગર્વથી ફાટી જવું. (iv) હાસ્યકરણ - ભાંડની જેમ બીજાના વિરૂપ વેષ, ભાષાને સતત જોઈને તેવા વેષ, ભાષા વડે બીજાને અને પોતાને હસાવવા. (V) પરવિસ્મયજનન - ઇન્દ્રજાળ વગેરે કુતૂહલો, પ્રહેલિકા, જાદુઈ રમતો વગેરે વડે પોતે આશ્ચર્ય પામ્યા વિના બાલિશ લોકોને આશ્ચર્ય પમાડવું. (2) દેવકિલ્વેિષભાવના - સ્પર્શ કરવાને અયોગ્ય એવા હલકા દેવો તે દેવકિલ્બિષતેમની ભાવના તે દેવકિલ્બિષીભાવના. તે પાંચ પ્રકારે છે -
