Book Title: Padarth Prakash 23 Pravachan Saroddhar Part 01
Author(s): Vijayhemchandrasuri
Publisher: Sanghvi Ambalal Ratanchand Jain Dharmik Trust
View full book text
________________ 325 દ્વાર ૯૩મું - 5 પ્રકારના નિગ્રંથો હોય છે. તે પાંચ પ્રકારે છે - (a) જ્ઞાનપ્રતિસેવનાકુશીલ - જ્ઞાનથી આજીવિકા ચલાવે છે. (b) દર્શનપ્રતિસેવનાકુશીલ - દર્શનથી આજીવિકા ચલાવે છે. (C) ચારિત્રપ્રતિસેવનાકુશીલ - ચારિત્રથી આજીવિકા ચલાવે છે. (d) તપપ્રતિસેવનાકુશીલ - તપથી આજીવિકા ચલાવે છે. મતાંતરે લિંગપ્રતિસેવનાકુશીલ - લિંગથી આજીવિકા ચલાવે છે. (e) સૂક્ષ્મપ્રતિસેવનાકુશીલ - પોતાની પ્રશંસાથી ખુશ થાય તે, (i) કષાયકુશીલ - સંજવલન કષાયોના ઉદયને લીધે ખરાબ ચારિત્ર વાળો હોય છે. તે પાંચ પ્રકારે છે - (a) જ્ઞાનકષાયકુશીલ - સંજવલન કષાયોના ઉપયોગમાં જે ભણવા વગેરેની પ્રવૃત્તિ કરે કે જ્ઞાનની વિરાધના કરે તે. (b) દર્શનકષાયકુશીલ - સંજવલન કષાયોના ઉપયોગમાં જે સમ્યક્ત્વ સંબંધી પ્રવૃત્તિ કરે કે સમ્યકત્વની વિરાધના કરે તે. (c) ચારિત્રકષાયકુશીલ - સંજવલન કષાયના ઉપયોગમાં જે બીજાને શાપ આપે કે ચારિત્રની વિરાધના કરે તે. () તપકષાયકુશીલ - સંજવલન કષાયોના ઉપયોગમાં જે તપ કરે કે તપની વિરાધના કરે તે. (e) સૂક્ષ્મકષાયકુશીલ - મનથી કષાયો કરે તે. (4) નિર્ઝન્થ - મોહનીયકર્મરૂપી ગ્રન્થમાંથી નીકળી ગયા હોય તે. તે બે પ્રકારે છે - (i) ઉપશાંતમોહ - જેણે મોહને ઉપશાંત કર્યો હોય એટલે કે સંક્રમકરણ, ઉદ્વર્તનાકરણ વગેરેને અયોગ્ય કર્યો હોય છે. તે પાંચ પ્રકારે છે - (a) પ્રથમસમયનિર્ઝન્થ - ૧૧મા ગુણઠાણાના પહેલા સમયે રહેલો હોય તે.