Book Title: Padarth Prakash 23 Pravachan Saroddhar Part 01
Author(s): Vijayhemchandrasuri
Publisher: Sanghvi Ambalal Ratanchand Jain Dharmik Trust
View full book text
________________ 25) ધાર ૭૦મું - યથાલંદકલ્પ દ્વાર ૭૦મું - યથાલંદકલ્પ લંદ = કાળ. તે ત્રણ પ્રકારનો છે - (i) જઘન્યકાળ - ભીનો હાથ સુકાય તેટલો કાળ. સમય વગેરે રૂપ જઘન્ય કાળ હોવા છતાં અહીં આટલો જઘન્ય કાળ કહ્યો છે, કેમકે પચ્ચખાણ-વિશેષ પ્રકારના નિયમોમાં તે વિશેષથી ઉપયોગી છે. (i) ઉત્કૃષ્ટકાળ - પૂર્વક્રોડ વર્ષ. પલ્યોપમ વગેરે રૂપ ઉત્કૃષ્ટ કાળ હોવા છતાં અહીં આટલો ઉત્કૃષ્ટકાળ કહ્યો છે તે ચારિત્રના કાળને આશ્રયીને સમજવો. (ii) મધ્યમકાળ - જઘન્યકાળ અને ઉત્કૃષ્ટકાળની વચ્ચેનો કાળ. તે અનેક પ્રકારનો છે. યથાલંદકલ્પમાં પાંચ અહોરાત્રનો ઉત્કૃષ્ટકાળ છે. જે કલ્પમાં પેટા, અર્ધપટા વગેરે ભિક્ષા માટેના આઠ માર્ગોમાંથી કોઈપણ એક માર્ગમાં પાંચ અહોરાત્ર સુધી ફરે તે યથાલંદકલ્પ. પાંચ સાધુઓનો સમૂહ આ કલ્પને સ્વીકારે છે. યથાલન્ટિકો બે પ્રકારના છે - (i) ગચ્છપ્રતિબદ્ધ - નહીં સાંભળેલા કંઈક અર્થને સાંભળવા માટે ગચ્છ સાથે સંબંધવાળા. (i) ગચ્છઅપ્રતિબદ્ધ - ગચ્છ સાથે સંબંધ વિનાના. આ કલ્પની બધી મર્યાદા જિનકલ્પની મર્યાદા પ્રમાણે જાણવી. જિનકલ્પ કરતા યથાલંદકલ્પમાં માસિકલ્પ, ભિક્ષાચર્યા, સૂત્ર અને પ્રમાણ સંબંધમાં ભિન્નતા છે. તે આ પ્રમાણે - (1) માસકલ્પ - ચોમાસામાં એક સ્થાનમાં ચાર માસ રહે. શેષકાળમાં એક સ્થાનમાં પાંચ અહોરાત્ર રહે. જો ગામ મોટું હોય તો
