Book Title: Padarth Prakash 23 Pravachan Saroddhar Part 01
Author(s): Vijayhemchandrasuri
Publisher: Sanghvi Ambalal Ratanchand Jain Dharmik Trust
View full book text
________________ વાર ૬૦મું - જિનકલ્પીના ઉપકરણોની સંખ્યા 177 (1) તપથી - 1 ઉપવાસથી 6 ઉપવાસ સુધીના તપના અભ્યાસથી આત્માને ભાવિત કરે. તેમાં તકલીફ ન આવે તો જિનકલ્પ સ્વીકારે, તકલીફ પડે તો જિનકલ્પ ન સ્વીકારે. તેથી દેવતા વગેરેના ઉપસર્ગમાં આહાર દોષિત થવાના કારણે 6 મહિના સુધી નિર્દોષ આહાર ન મળે તો પણ પીડિત ન થાય. (2) સૂત્રથી - જિનકલ્પને ઉચિત એવા નવ પૂર્વ વગેરે રૂપ સૂત્રનો તેવી રીતે અભ્યાસ કરે છે જેથી પશ્ચાનુપૂર્વી વગેરે ક્રમથી તેનું પરાવર્તન કરી શકે, દિવસે કે રાતે શરીરનો પડછાયો ન હોય ત્યારે સૂત્રપરાવર્તનને અનુસારે કાળને જાણી શકે. (3) સત્ત્વથી - માનસિક ધીરતાવડે પોતાની એવી રીતે પરીક્ષા કરે કે જેથી શૂન્ય ઘર, ચાર રસ્તા, સ્મશાન વગેરે ભયજનક સ્થાનોમાં કાઉસ્સગ્ન વગેરે કરતી વખતે પરીષહો વગેરેથી ડરે નહીં અને નિદ્રાધીન ન થાય. તેની માટે રાત્રે બધા સાધુઓ સૂઈ ગયા પછી ઉપાશ્રયમાં, ઉપાશ્રયની બહાર, ચોકમાં, શૂન્યઘરમાં અને સ્મશાનમાં કાઉસ્સગ્ન કરે. (4) એકત્વથી - એકલા વિચરતા જો મન ડામાડોળ ન થાય તો જિનકલ્પ સ્વીકારે. તેની માટે કોઈની સાથે વાત ન કરે અને શરીર, ઉપધિ વગેરેથી પોતાને ભિન્ન જોઈને, તેમાં રાગ ન કરે. (5) બળથી - એક અંગુઠા ઉપર લાંબા કાળ સુધી ઊભા રહેવા રૂપ શારીરિક બળ અને ધીરતા વડે પોતાની પરીક્ષા કરે. જિનકલ્પ સ્વીકારનારનું શારીરિક બળ અન્ય લોકો કરતા વધુ હોય છે. તપથી શારીરિક બળ ઘટે તો પણ ધીરતાથી જાતને એવી ભવિત કરે કે મોટા પરીષદોમાં પણ ડગે નહીં. આ પાંચ પ્રકારની તુલના કરીને પછી જિનકલ્પ સ્વીકારાય છે.
