Padarth Prakash 23 Pravachan Saroddhar Part 01

Author(s): Vijayhemchandrasuri
Publisher: Sanghvi Ambalal Ratanchand Jain Dharmik Trust

Page 209

190 દ્વાર ૬૪મું - આચાર્યના 36 ગુણો | દ્વાર ૬૪મું - આચાર્યના 36 ગુણો | (I) પહેલી રીતે આચાર્યના 36 ગુણો - જેની પાસે મોટો કે અતિશયવાળો ગુણોનો કે સાધુઓનો સમુદાય હોય તે ગણી એટલે આચાર્ય. તેની સંપત્તિ 8 પ્રકારની છે. તે દરેકના 4-4 પ્રકાર છે. એટલે 8 4 4 = 32 પ્રકાર થયા. 4 પ્રકારનો વિનય છે. આમ આચાર્યના 36 ગુણો થયા. તે આ પ્રમાણે - (1) આચારસંપત્તિ - તેના ચાર પ્રકાર છે - (i) ચરણયુક્ત (સંયમધુવયોગયુક્તતા) - ચરણસિત્તરીથી યુક્ત. (i) મદરહિત (અસંગ્રહ) - જાતિ, કુલ, તપ, શ્રત વગેરેના અભિમાન વિનાના. (ii) અનિયતવૃત્તિ - ગામ વગેરેમાં અનિયત વિહાર કરનાર. (iv) અચંચલ - ઇન્દ્રિયોને વશમાં કરેલ. અન્ય ગ્રંથોમાં આને વૃદ્ધશીલતા - શરીરમાં અને મનમાં નિર્વિકારપણું કહ્યું છે. (2) શ્રુતસંપત્તિ - તેના ચાર પ્રકાર છે - (i) યુગપ્રધાનાગમ (બહુશ્રુતતા) - તે તે કાળે વિદ્યમાન બધા શાસ્ત્રોના જાણકાર. (i) પરિચિતસૂત્ર (પરિચિતસૂત્રતા) - ક્રમથી અને ઉત્કમથી વાંચવાથી સૂત્રોને સ્થિર કર્યા હોય. (i) ઉત્સર્ગી (વિચિત્રસૂત્રતા) - ઉત્સર્ગ, અપવાદ, સ્વશાસ્ત્ર, પરશાસ્ત્ર વગેરેને જાણે. (iv) ઉદાત્તઘોષાદિ (ઘોષવિશુદ્ધિકરણતા) - ઉદાત્ત, અનુદાત્ત વગેરે સ્વરની વિશુદ્ધિ કરનારા. (3) શરીરસંપત્તિ - તેના ચાર પ્રકાર છે -