Book Title: Padarth Prakash 23 Pravachan Saroddhar Part 01
Author(s): Vijayhemchandrasuri
Publisher: Sanghvi Ambalal Ratanchand Jain Dharmik Trust
View full book text
________________ પ્રતિહાર 3 જું - આગારના અર્થ રાખી શકે તો તેને પસાર કે સંકોચે ત્યારે સહેજ આસન ચાલે તો પણ પચ્ચક્ખાણનો ભંગ ન થાય. (10) ગુરુઅદ્ભુટ્ટોણ (ગુરુઅભ્યત્થાન) - ઊભા થવાને યોગ્ય એવા વડિલ મહાત્મા કે મહેમાન સાધુ પધારે ત્યારે વિનય સાચવવા ઊભા થતાં પણ એકાસણા વગેરેના પચ્ચકખાણનો ભંગ ન થાય. (11) પારિટ્ટાવણિયાગાર (પારિષ્ઠાપનિકાકાર) - આ આગાર સાધુઓને જ હોય છે. વિધિગૃહીત અને વિધિમુક્ત આહારમાંથી વધતા જો પરઠવે તો બહુ દોષ સંભવતો હોવાથી ગુરુ આજ્ઞાથી ઉપવાસવાળા અને એકાસણા વગેરે વાળા સાધુ એકાસણું વગેરે કર્યા બાદ ફરી આહાર વાપરે તો પણ ઉપવાસ કે એકાસણા વગેરેના પચ્ચખાણનો ભંગ ન થાય. ઉપવાસ, એકાસણા વગેરે ચઉવિહાર કર્યા હોય અને પરઠવવા યોગ્ય આહારમાં પણ અન્ન અને પાણી એ બન્ને વધ્યા હોય તો તેને અપાય. જો માત્ર અન્ન જ વધ્યું હોય અને પાણી વધ્યું ન હોય તો તેને ન અપાય, કેમકે પાણી વિના મુખશુદ્ધિ થઈ ન શકે. તિવિહાર ઉપવાસ, તિવિહાર એકાસણું વગેરે વાળાને તો એકલો આહાર વધ્યો હોય તો પણ આપી શકાય, કેમકે તેને પાણી ખુલ્લ છે, તેથી મુખશુદ્ધિ શક્ય છે. (12) લેવાલેવ (લેપાલેપ) - અકલ્પનીય દ્રવ્યથી ખરડાયેલ ચમચા કે વાસણને લુછવા છતાં સર્વથા અલેપ થતું નથી પણ લેપાલેપ રહે છે. એનાથી કે એમાંથી વહોરાવેલ આહાર વાપરતાં આયંબિલ તથા નીવિના પચ્ચખાણનો ભંગ ન થાય. (13) ગિહન્દુસંસટ્ટ (ગૃહસ્થસંસૃષ્ટ) - ગૃહસ્થ એ ક વસ્તુ વહોરાવ્યા પછી બીજી વસ્તુ વહોરાવે ત્યારે હાથ વગેરેને લાગેલા પહેલી વસ્તુના અંશો બીજી વસ્તુને લાગે. પહેલી વસ્તુને જેને ત્યાગ હોય તેને તેના અંશથી મિશ્રિત અવ્યક્ત રસવાળી બીજી વસ્તુ આ આગારથી કહ્યું.
