________________
યોગાનુયોગ રજોહરણ
૧૧૦ જૈન ઘાર્મિક પારિભાષિક શબ્દકોશ
યોગ ઉપર લખાયેલ પ્રમાણિક | યોગીશ્વર : યોગીઓમાં સર્વોત્તમ, મહાસૂત્ર.
તીર્થંકર પ્રભુ આદિ. યોગાનુયોગ : એક કાર્ય થતું હોય, | યોગ્યતા : લાયકાત, કરવા લાયક
તેમાં સામાન્યથી જેની અપેક્ષા | કાર્ય માટેની પાત્રતા. રખાતી હોય તે જ વસ્તુ તે જ | યોજન : ચાર ગાઉનો ૧ યોજન, સમયે આવી મળે તે.
જો દ્વિીપ-સમુદ્ર-નદી આદિનું યોગાભ્યાસ : યોગનાં શાસ્ત્રોનો માપ જાણવું હોય તો ૩૨૦૦
અભ્યાસ કરવો, અધ્યયન માઈલનો ૧ યોજન, અને કરવું.
શરીરાદિનું માપ જાણવું હોય યોગી : યોગધર્મ જે મહાત્માઓમાં
તો ૮ માઈલનો ૧ યોજન. વિકાસ પામ્યો છે તેવા આત્મા
યોજનભૂમિ : એક યોજન પ્રમાણ ઓ. અહીં તથા હવે પછીના
ચારે દિશાની ભૂમિ કે જ્યાં શબ્દોમાં યોગના ત્રણ અર્થો
તીર્થકર ભગવાનની વાણી સમજવા. ૧. જૈનદર્શનની સર્વને એકસરખી સંભળાય છે. દૃષ્ટિએ “આત્માને મોક્ષની યોનિસ્થાન : જીવોને ઉત્પન્ન થવાનું સાથે જોડે તે યોગ. ૨. સ્થાન, આ સંસારમાં કુલ પાતંજલાદિ ઋષિની દૃષ્ટિએ ચોર્યાસી લાખ યોનિસ્થાનો છે. ચિત્તવૃત્તિનો નિરોધ તે યોગ. ગર્ભજ જીવો માટે ગર્ભાશય. ૩. બૌદ્ધદર્શનની દૃષ્ટિએ જે ઉત્પત્તિસ્થાનના વર્ણ-ગંધકુશલમાં પ્રવૃત્તિ તે યોગ. આવો રસસ્પર્શ અને સંસ્થાન ભિન્નઉત્તમ યોગ જેઓમાં વિકસ્યો ભિન્ન હોય તેની યોનિ જુદી છે તે યોગી.
ગણવી.
રક્તવર્ણ : લાલ રંગ, પાંચ વર્ણો- | કર્મનો ભેદ છે. માંનો એક વર્ણ.
રજોહરણ : રજને હરણ (દૂર) રક્તવર્ણ નામકર્મ ઃ શરીરમાં લાલ કરવાનું સાધન, જૈન શ્વેતાંબર
રંગ અપાવનારું કર્મ, નામ- સાધુઓ વડે જીવોની જયણા
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org