________________
તપશ્ચર્યા અને તત્ત્વબોધ
૧૧૧ પરિશુદ્ધ કાયકર્મો કરવાવાળા જે સજજનો (આ) અરણ્યમાં રહે છે, તેમને હું એક છું, એવું જ્યારે મને જણાયું, ત્યારે અરણ્યવાસમાં અને અત્યંત નિર્ભયતા જણાઈ. બીજા કેટલાક શ્રમણો કે બ્રાહ્મણે અપરિશુદ્ધ વાચસિક કર્મોનું આચરણ કરતાં કરતાં અપરિશુદ્ધ માનસિક કર્મોનું આચરણ કરતા કરતા, અપરિશુદ્ધ આજીવિકા (ઉપજીવિકા) કરતા હોય છે અને અરણ્યમાં રહે છે, તેઓ આ દેષોને લીધે ભયભૈરવને નોતરે છે. પણ મારાં વાસિક અને માનસિક કર્મો તેમજ ઉપજીવિકા પરિશુદ્ધ છે. જે સજજનોનાં આ બધાં કર્મો પરિશુદ્ધ છે તેમનો હું એક છું, એમ જાણ્યા પછી અરણ્યવાસમાં મને અત્યંત નિર્ભયતા જણાઈ
“હે બ્રાહ્મણ, જે બ્રાહ્મણ કે શ્રમણે લોભ, પ્રદુષ્ટ ચિત્ત, આળસુ, બ્રાન્તચિત્ત કે સંશયગ્રસ્ત થઈને અરણ્યમાં રહે છે, તેઓ આ દેને લીધે ભયભૈરવને નોતરું આપે છે. પણ મારું ચિત્ત કામવિકારોથી અલિપ્ત છે. ઠેષથી મુક્ત છે (એટલે બધા પ્રાણીઓ વિષે મારા મનમાં મૈત્રી વસે છે). મારું મન ઉત્સાહપૂર્ણ, સ્થિર અને નિઃશંક છે. એવા ગુણવડે યુક્ત જે સજજને અરણ્યમાં રહે છે, તેમને હું એક છું, એમ જણાયું ત્યારે મને અરણ્યમાં અત્યંત નિર્ભયતા લાગી.
હે બ્રાહ્મણ, જે શ્રમણો કે બ્રાહ્મણે આત્મહુતિ અને પરનિદા કરે છે, ડરપોક હોય છે, માનની ઈચ્છાને લેભ રાખીને અરણ્યમાં રહે છે અથવા જડબુદ્ધિ હોય છે, તેઓ આ દોષોને લીધે ભયભૈરવને નોતરું આપે છે. પણ મારામાં આ દુર્ગણ નથી, હું આત્મસ્તુતિ કે પરનિદા કરતું નથી, હું ડરપોક નથી, મને માનની ઈચ્છા નથી. અને હું પ્રજ્ઞાવાન છું. જે સજજને એવા ગુણોથી યુક્ત થઈને અરયમાં રહે છે, તેમાં હું એક છું એવું જણાવાથી મને અરણ્યવાસમાં અત્યંત નિર્ભયતા લાગી.
- “હે બ્રાહ્મણ, ચતુર્દશી, પૂર્ણિમા, અમાવાસ્યા અને અષ્ટમીની ત્રિઓ (ભયને માટે ) જાણીતી છે. તે રાત્રિએ જે ઉદ્યાનમાં,