________________
પરિશિષ્ટ ત્રીજું
૩૧૭ એકાંતવાસનો અને શ્રમણ પાસનાને (ધ્યાનચિંતનને) પ્રેમ રાખો. એકાકીપણાને મૌન કહે છે. જો એકાકી રહેવામાં તને આનંદ થવા માંડશે, ૨૦
તે ધ્યાનરત, કામત્યાગી ધીરોનું વચન સાંભળીને તું દશ દિશાઓ પ્રકાશિત કરીશ. તેથી (તે પદને પહોંચેલા) મારા શ્રાવકે હી (પાપલજજા) અને શ્રદ્ધા વધારવી. ૨૧
તે નદીઓની ઉપમાથી જાણવું. નાળાં ધોધ પરથી, ખીણમાંથી. મોટા અવાજ સાથે વહે છે; પણ મોટી નદીઓ શાંતિથી વહે છે. ૨૨
જે છીછરું છે, તે અવાજ કરે છે; પણ જે ગંભીર છે, તે શાંત જ રહે છે. મૂઢ અધૂરા ઘડાની જેમ છલકાય છે; પણ. સુજ્ઞ ગંભીર તળાવની જેમ શાંત રહે છે. ૨૩
શ્રમણ ( બુદ્ધ ) જે ઘણું બોલે છે, તે યોગ્ય અને ઉપયુક્ત છે એમ જાણીને બેસે છે. તે જાણીને ધર્મોપદેશ કરે છે અને જાણીને પુષ્કળ બોલે છે. ૨૪
પણ જે સંયતાત્મા જાણતા હોવા છતાં ઘણું બોલતા નથી, તે મુનિ મૌનને માટે યોગ્ય છે, તે મુનિએ મૌન જાણ્યું છે. ૨૫
ઉપસિપસિને આ “સારિપુત્તસુત” એ નામથી સુત્તનિપાતમાં મળે છે. અદ્રકથામાં એને ઘેર પગહ પણ કહે છે. તે પરથી એમ દેખાય છે, કે આને સારિપુત્તપન્ડ અથવા ઉપતિરૂપગહ એમ કહેતા હશે. તેનું ભાષાંતર નીચે પ્રમાણે છે –
આયુષ્માન સારિપુર બોલ્યો,આવું મીઠું બેલવાવાળો, સંતુષ્ટ+ અને સંઘને આગેવાન શાસ્તા મેં આ પહેલાં જે નવી કે સાંભળ્યો નથી. ૧ + + સંતુષ્ટ શબ્દને માટે મૂળમાં ‘તુલિતો' છે, પણ અદ્રકથામાં તુરતા એ પાઠ છે, અને તેને અર્થ તુષિત દેવકમાંથી ઇહલોકમાં આવેલું એક કર્યો છે.
