________________
તપશ્ચર્યા અને તવધ
૧૧૫
(૩) સેંકડે નવાણું ટકા તું મરવાનો છે. તારું એક ટકે જીવન બાકી છે. ભલા માણસ, તું જીવ. જીવવું શ્રેષ્ઠ છે; તું જીવીશ તો પુણ્યકર્મ કરીશ.
(૪) બ્રહ્મચર્ય પાળીશ અને અગ્નિહોત્રની પૂજા કરીશ તો ઘણા પુણ્યને સંચય થશે. આ નિર્વાણ માટેની ખટપટ શા માટે કરવી જોઈએ?
(૫) નિર્વાણને માર્ગ ખૂબ મુશ્કેલ અને દુર્ગમ છે. આ ગાથાઓ બોલીને માર બુદ્ધની પાસે ઊભો રહ્યો.
(૬) આમ બોલનાર મારને ભગવાને કહ્યું: હે બેદરકારી માણસના સ્ત, હે પાપી, તું અહીં શા માટે આવ્યો છે (તે હું જાણું છું.) | (છ) તેવા પુણ્યની મને મુદ્દલે જરૂર નથી. જેને પુણ્યની જરૂર હશે તેને મારી આ ચીજો ભલે કહે.
(૮) મારામાં શ્રદ્ધા છે, વીર્ય છે અને પ્રજ્ઞા પણ છે. આ રીતે હું મારા ધ્યેયમાં મારું ચિત્ત પરાવું છું ત્યારે તું મને જીવવાને ઉપદેશ શા માટે કરે છે? " (૯) આ પવન નદીના પ્રવાહને પણ સૂકવી શકશે. પણ બેયમાં ચિત્ત પરોવનાર પ્રેષિતાત્મા) મારુ લોહી તે સૂકવી શકશે નહિ.
(૧૦) (પણ મારા જ પ્રયત્નથી) લેહી શોષાઈ જાય તે તેની સાથે મારાં પિત્ત અને લેમ એ વિકારો પણ સુકાશે; અને મારું માંસ ક્ષીણ થશે છતાં મારું ચિત્ત વધારે પ્રસન્ન બનીને સ્મૃતિ, પ્રજ્ઞા અને સમાધિ ઉત્તરોત્તર વધશે.
(૧૧) આ રીતે જીવવાથી ઉત્તમ સુખનો લાભ થતાં મારું ચિત્ત કામોપભોગ તરફ વળતું નથી. આ મારી આત્મશુદ્ધિ જે.
(૧૨) (હે માર,) કામોપભોગો એ તારી પહેલી સેના છે અરતિ એ બીજી, ભૂખ અને તરસ એ ત્રીજી અને તૃષ્ણ તારી ચોથી સેના છે.
