________________
શ્રાવકસંઘ
૧૫૩
કહ્યું, “ એમ હોય તો જે માસીએ ભગવાનને માની જગ્યાએ દૂધ પાઈને ઉછેર્યો તેની વિનંતીને માન આપીને ભગવાને સ્ત્રીઓને પ્રવજ્યા આપવી. ''
ભગવાને કહ્યું, “જે મહાપ્રજાપતી ગોતમી આઠ જવાબદારીવાળા નિયમો (અz ઘ ) સ્વીકારશે તો સ્ત્રીઓને પ્રત્રજ્યા લેવાની હું રજા આપીશ. (૧) ભિક્ષુણ સંઘમાં ગમે તેટલાં વર્ષ રહી હોય તો પણ તેણે નાના મોટા બધા ભિક્ષુઓને વંદન કરવું જોઈએ. (૨) જે ગામમાં ભિક્ષુઓ નહિ હોય તે ગામમાં ભિક્ષુણીએ નહિ રહેવું જોઈએ. (૩) દર પખવાડિયે કયે દિવસે ઉપસાથ ક્યારે થાય અને ધર્મોપદેશ સાંભળવા ક્યારે આવવું, આ બે વાતે ભિક્ષણીએ ભિક્ષસંઘને પૂછવી. (૪) ચાતુર્માસ પછી ભિસુણીએ ભિક્ષુસંઘની અને ભિક્ષુણીસંઘની પ્રવારણ * કરવી જોઈએ. (૫) જે ભિક્ષુણને હાથે સંવાદિશેષ આપતિ થઈ હોય, તેણે બંને સંધે પાસેથી પંદર દિવસનું માનત્ત લેવું જોઈએ (૬) બે વરસ અભ્યાસ કર્યો હોય એવી શ્રમણેરીને બને એ ઉપસંપદા આપવી જોઈએ. (૭) કોઈપણ કારણસર ભિક્ષણીએ ભિક્ષને ગાળ નહિ આપવી જોઈએ. (૮) ભિક્ષુણીએ ભિલુને ઉપદેશ નહિ આપવો જોઈએ; ભિક્ષુએ ભિક્ષુણીને ઉપદેશ કરવો.”
આ આઠ નિયમ આનંદે મહાપ્રજાપતી ગોતમીને કહ્યા અને તેને તે પસંદ પડ્યા. અહીં સુધીની કથા અંગુત્ત-નિકાયના અનિપાતમાં પણ આપી છે. અને તે પછી ભગવાન આનંદને કહે છે, “હે આનંદ, જે સ્ત્રીને આ ધર્મવિનયમાં પ્રવ્રજ્યા મળી ન હત તે આ ધર્મ (બ્રહ્મચર્ય ) એક હજાર વર્ષ સુધી ટક્યો
* સ્વદેષ કહેવા માટે સંઘને વિનંતિ કરવી. બૌદ્ધસંઘને પરિચય પૃ. ૨૪-૨૬ જુઓ. 't સંધના સંતોષને માટે વિહારની બહાર રાત ગાળવી. “બૌદ્ધસંઘને પરિચય” પૃ. ૪૭ જુઓ.