Aptavani 01

Author(s): Dada Bhagwan
Publisher: Mahavideh Foundation

Page 7

તેમની વાણી અનુભવમાં આવે તેવી હોય, તેમને અંતરંગ સ્પૃહા ના હોય, ગર્વ કે ગારવતા ના હોય, જગતમાં કોઈ ચીજના તે ભિખારી ના હોય ! માનના, વિષયોના, લક્ષ્મીના કે શિષ્યોનાય ભિખારી ના હોય. સંપૂર્ણ અયાચકપણું પ્રાપ્ત થાય ત્યાં જ જ્ઞાનપ્રકાશ પ્રગટે, સંપૂર્ણ તરણતારણહાર થયેલા હોય, તે જ બીજાને તારે.
- જ્ઞાની પુરુષમાં તો કેટલાક ઉચ્ચ સંયોગી પુરાવા ભેગા થયા હોય, ઉચ્ચ નામકર્મ હોય. યશકર્મ હોય. યશ તો વગર કશું કર્યું સામેથી ઉપર આવીને પડે તેમને સુંદર મનોહર વાણી હોય. લોકપૂજ્ય પદ હોય અને એવા કેટલાય પુરાવા હોય ત્યારે જ્ઞાની પુરુષ પ્રગટ થાય.
જ્ઞાનીને પુસ્તક વાંચવાનું ના હોય, માળા ફેરવવાની ના હોય, ત્યાં આગળ ભક્ત અને ભગવાનનો ભેદ ના હોય. પોતે જ ભગવાન હોય. ભગવાન તો વિશેષણ છે અને ભગવદ્ ગુણો જેને પ્રાપ્ત થાય તેને ભગવાન શબ્દ વિશેષણરૂપે લાગે !
જ્યાં સુધી ભૂલ હોય ત્યાં સુધી માથે ભગવાન હોય. પણ એકેય ભૂલ ના રહે તો કોઈ ભગવાનેય ઉપરી નહીં. જ્ઞાની પુરુષનામાં એકેય ભૂલ ના હોય, તેથી તેમનો કોઈ ઉપરી જ નહીં તેમજ કોઈ અન્ડરહેન્ડ પણ નહીં. પોતે સંપૂર્ણ ‘સ્વતંત્ર’ હોય.
જ્ઞાનીનું પ્રત્યેક કર્મ દિવ્ય હોય. એકેય કર્મ ક્યાંય બંધનકર્તા ના થાય. જગતનાં લૌકિક કર્મ તે બીજ નાખીને જાય, જ્યારે જ્ઞાનીનાં કર્મ મુક્તિ આપીને જાય. અરે, એ પોતે તો મુક્ત પુરુષ જ હોય પણ કેટલાયને મુક્તિ આપી શકે તેવા સામર્થ્યવાન હોય !
જ્ઞાની નિર્ગથ હોય. સર્વ ગ્રંથિઓ છેદાઈ ગયેલી હોય. જ્ઞાની પુરુષને ત્યાગાત્યાગ સંભવે જ નહીં. આ વાત તો ખુદ ભગવાને જ ખુલ્લી પાડી છે. જ્ઞાનીમાં નવીનતા ના હોય અને જે દશામાં જ્ઞાન પ્રગટયું હોય તે જ દશા હંમેશની હોય. તેથી જ તો તેમની દશા અટપટી હોય. લોક ત્યાગ જોઈને જ્ઞાની ખોળવા જાય તો ક્યાંથી ઓળખાણ પડે ?
જ્ઞાની પુરુષના ત્રણ ગુણ જો કોઈ શીખી જાય તો તેનો ઉકેલ આવી જાય ! મુક્ત જ રહે છે. તે ત્રણ ગુણો છે - કોગ્રેસિબલ, ફલેક્સિબલ અને
ટેન્સાઈલ.
કોગ્રેસિબલ એટલે ગમે તેટલું પ્રેસર આવે તો તે પોતે સંકોચાઈ જાય અને પાછા તેવા ખમી લે ને તેવાં તરત જ થઈ જાય ! ફલેક્સિબલ એટલે વાળો તેમ વળી જાય પણ તૂટી ના જાય ક્યારેય પણ ! અને ટેન્સાઈલ એટલે ગમે તેટલું ટેન્શન ઝીલી શકે !
આ ત્રણ ગુણોને લીધે જગત વ્યવહારમાં ક્યાંય પણ હીચ (મુશ્કેલી) ના આવે ને મોક્ષે નિઅંતરાયથી પહોંચી જવાય !
જ્ઞાની ગુરુતમ-લઘુતમ હોય. જ્ઞાનીને જો કોઈ ગધેડો કહે તો કહે, ‘તેનાથી પણ વધુ છું ભાઈ, લઘુતમ છું. તારાથી પહોંચી નહીં વળાય તેટલો લઘુતમ છું.’ અને જો કોઈ જ્ઞાની પુરુષને આચાર્ય કહે તો તેને કહે કે “ભાઈ, તારે જો એથી વધારે પામવું હોય તો અમે એથીય વધારે ઊંચા પદમાં છીએ. ભગવાન છીએ.' જેને જેવું પામવું હોય તેવું સમજે તેનું કામ થાય ! આત્મા પોતે અગુરુ-લધુ સ્વભાવનો છે.
જગતમાં ‘આપ્ત પુરુષ’ તે એકલા જ્ઞાની પુરુષ જ કહેવાય. આપ્ત એટલે બધી રીતે વિશ્વાસ કરવા યોગ્ય. સાંસારિક જ બાબતો માટે નહીં, પણ મોક્ષપ્રાપ્તિ માટે, ઠેઠ સુધી વિશ્વાસ કરવા યોગ્ય હોય. જ્યાં સુધી પોતાને આત્મભાન થયું નથી, આત્માની ઓળખાણ થતી નથી ત્યાં સુધી પ્રત્યક્ષ જ્ઞાની પુરુષ જ પોતાનો આત્મા છે. જ્ઞાની પુરુષ મૂર્તિમાન મોક્ષ સ્વરૂપ હોય. એમને જોઈને પોતાનો આત્મા પ્રગટ કરવાનો હોય. જ્ઞાની પોતે પારસમણિ કહેવાય. અને અજ્ઞાનીઓ તે લોખંડ, તે એમને અડતાં જ સોનું થઈ જાય ! પણ જો વચ્ચે અંતરપટ ના રાખે તો ! જ્ઞાની પુરુષ પાસે અનંત પ્રકારની જ્ઞાનકળા હોય, અનંત પ્રકારની બોધકળા હોય અને અનંત પ્રકારની પ્રજ્ઞાકળા હોય. માટે જેને જે જોઈએ તે લઈ જાવ ને ઉકેલ લાવો.
આત્મા જાણવા માટે તો જ્ઞાની પુરુષ પાસે જવું જ પડશે. જાણકાર વગર તો કોઈ વસ્તુએય મળતી નથી. ત્યારે નિર્વિકલ્પ સમાધિસ્થ એવા જ્ઞાની પુરુષ પાસે જ જવું પડે. જ્ઞાની પુરુષ શુદ્ધ ચૈતન્ય હાથમાં જ આપી દે. જ્ઞાની ચાહે સો કરે છતાંય તે નિમિત્ત ભાવમાં જ રહે. કોઈ વસ્તુના કર્તા જ્ઞાની ના હોય.
12