________________
જ્ઞાનપંચમી પર્વની પરમ ઉપયોગિતા રોગને દૂર કરી આત્માના સ્વાભાવિક સમ્યગ્દર્શન. સમ્યજ્ઞાન અને સમ્યક્રચારિત્ર રૂપી ગુણેને પ્રગટ કરી ખીલવવાની જરૂર છે એવું સમજાવનાર એ જ્ઞાન. - આશ્રવ અને સંવર, બંધ અને નિરા, એઓનું અનુક્રમે છાંડવાલાયક અને આદરવાલાયકપણું જણાવનાર હોય તો તે માત્ર જ્ઞાન.
- અનાદિકાલથી કાયિક, વાચિક ને માનસિક કેઈપણ જાતના પુગલના બંધનમાંજ આ આત્મા સપડાએલે છે એમ જણાવનાર તે જ્ઞાનજ.
જન્મ, જરા, મરણ, રોગ, શેક, આધિ, વ્યાધિ, ઉપાધિ, સંયોગ અને વિયોગના વમળમાં અનંત વ્યથા આ આત્મા અનુભવી રહ્યો છે એમ સમજાવનાર જે કંઈ પણ હોય. તો તે જ્ઞાન જ, '' જડ અને ચેતનને વિભાગ સમજાવી આ આત્મા જડદ્વારાએ સાહેબી માને છે એવું સમજાવી આત્માને સ્વસ્વરૂપમાં લાવી સ્થિર કરનાર જે કોઈપણ હેય તે તે જ્ઞાન જ.
આત્માના એકએક પ્રદેશ ઉપર કમરાજાએ જ્ઞાનાવરણીય આદિકપણે પરિણાવેલા અનંત પગલોની ચોકી રાખી આત્માનો વિકાસ અટકાવ્યો છે એવું સમજાવનારે કેઈપણ હોય તો તે જ્ઞાન,
; આત્માને જ્યાં સુધી કૈવલ્ય પ્રગટ ન થાય ત્યાંસુધી મળેલું જ્ઞાન એ ચક્રવતીની ઋદ્ધિની આગળ એક બદામના હિસાબ કરતાં પણ ઓછું છે એવું સમજાવનાર પણ જ્ઞાન જ છે. * શુદ્ધ અને અશુદ્ધ દેવ, ગુરુ તથા ધર્મનું સ્વરૂપ
