________________
૪૬
આગમ દ્વારક-લેખસંગ્રહ આચારથી જૈનધર્મને અનુ રનારા દેખાતા નથી. જો કે જેનધર્મની પવિત્રતા અને તે ધર્મને પાળનારી વેપારી કેમની ધનાઢથતા અને સદાચારને અંગે અદ્વિતીય પ્રસિદ્ધિ વ્યાપેલી છે. છતાં તેટલા માત્રથી અન્ય ધર્મને પાલનારા સત્તાધારકેને ધર્મના દેવાદિક તરફ સદૂભાવ થઈ જાય તે આકાશકુસુમવજ છે. અને જ્યારે તે તીર્થના સત્તાધારકોને જૈનધર્મના દેવ, કે ગુરુ કે ધર્મ તરફ સદ્દભાવ ન હોય અને તેને બકરીના ગળાના આંચળ જેવા નિરર્થક કહ્યું ત્યારે તે તીર્થોની ઉન્નતિ અને સ્થિતિસ્થાપકતા તો શું પણ અવનતિ થવાને વખતજ આવે તે અપેક્ષાએ પણ વર્તમાનમાં સંઘસમુદાયે સંઘસહિત યાત્રા કરવાનું જરૂરી ગણવું જોઈએ. એવા સંઘસમુદાયમાં જ વાવાળા દરેક મનુષ્યને એ વાત તો અનુભવસિદ્ધ છે કે ચાહે જેવી સમૃદ્ધિશાળી એકલી વ્યક્તિ કે ચાહે જેવા જ્ઞાનધુરંધર શાસનપ્રભાવક આચાર્ય તેવી છાયા સ્વતંત્ર નથી પાડી શકતા કે જે છાયા સમુદાય દ્વારાએ પડે છે. સંઘ સાથે યાત્રા કરવાવાળો અનુભવી મનુષ્ય જોઈ શકે છે કે સંઘમાં રહેલા યાત્રિકોની જેમ જેમ મોટી સંખ્યા હોય છે તેમ તેમ તેની પ્રસિદ્ધિ વધારે વધારે પ્રમાણમાં થાય છે, અને તે પ્રસિદ્ધિને લીધે બેસંખ્ય જેનેતર મનુષ્ય પણ કઈકેશથી આવી તે સંધના દર્શનને લાભ લે છે, અનુમોદન કરે છે, અને સંઘપતિ તથા શાસનધુરંધરોની ભક્તિ કરવાપૂર્વક બહુમાન કરે છે કેટલેક સ્થાને તે સત્તાધારકે અન્ય ધર્મીઓ છતાં પણ જૈનધર્મને દેવ, ગુઆદિનું બહુમાન કરવા સાથે પિતાની હિંસક વિગેરે અધમ વૃત્તિઓને પણ યાવાજજીવને માટે કે કેટલાક કાળને માટે જલાંજલિ આપે છે. તીર્થ સ્થાનના સત્તાધિકારીઓ પણ તેવા વિશાળ સંઘના સંઘપતિઓને ઘણું સન્માનથી નવાજે
