________________
આગમ દ્વારક-લેખસંગ્રહ
R
ભીલપણે કેળવાએલા મનુષ્યને ચાહે છે કિંમતી હીરે પણ કોડીઓની કિંમતને જ લાગે છે, તેવી રીતે તે ધર્મપ્રશંસાઆદિક સકાર્યોની કિંમતને નહિ સમજનાર મનુષ્ય સંઘપતિપણાની કિંમત ઓછી ગણે તો નવાઈ જેવું નથી, પણ તેવા મનુષ્ય તેવી કિંમત કરેલી હોય તેટલા માત્રથી તે ઉત્તમ માર્ગની કિંમત ઘટતી નથી. તીર્થના સ્થાનમાં આધિપત્ય કરનારા સત્તાધીશોને પણ સંઘનો સમુદાય સંઘની સમૃદ્ધિ અને સંઘવીના મેભાને અંગે ઘણી ભાવવૃદ્ધિ થાય છે અને તેને જ પ્રભાવે તે સત્તાધારીઓ અને છતાં પણ હિંસા, મદિર વગેરેનું છોડવું, ધર્મના લાગા વગેરે પ્રવર્તાવવા અને આશાતના વગેરે ટાળવાના કાર્યોમાં કટીબદ્ધ થાય છે. જગતને અનુભવ સાક્ષી પુરે છે કે તીર્થ જેટલું સ્વપ્રભાવે ઉજજવળતા મેળવે તેના કરતાં ઘણેજ અધિક અંશે ભક્તોની સાહ્યબી અને ભક્તોનું આગમન તીર્થની ઉજજવળતા કરે છે, જે જે
સ્થાને તીર્થો મોટા છતાં પણ સમૃદ્ધિશાળી અને સમુદાયે - ભક્તોનું આવાગમન નથી હોતું તે તે તીર્થો ઉજજવળતામાં ઘટે એ છે અને યાવત્ ભદ્દિલપુર આદિ તીર્થોની માફક વિચ્છેદ પામે છે, અને તે તીર્થોને પ્રભાવ એટલો બધો ઘટી જાય છે કે
જ્યાં ત્રિલોકનાથ તીર્થકરના જન્માદિક પાંચે કલ્યાણકે કે જન્માદિક ચાર કલ્યાણકો સરખાં અતિશાયી કાર્યો બનેલા હોઈ તીર્થ તરીકે જાહેર થયાં હોય તેવા તીર્થોને ઉદ્ધાર કરવા કે નિશાની માત્ર રાખવા પણ તે તે જુગનો સંઘ તૈયાર થઈ શકતો નથી. દાખલા તરીકે પુરીમતાલ (અલ્હાબાદ), ભજિલપુર (હટવડીયા) મિથિલા, શ્રાવસ્તિ (સેંટમેંટનો કિલ્લો) અને કે સંબી એ વગેરે તીર્થો મુસાફરીના વિષયમાં છતાં પણ તેની હૈયાતી કે નામનિશાન પણ રાખવા વર્તમાન સંઘ વિચાર
