________________
જ્ઞાનપંચમીપર્વની પરમ ઉપગિતા
૧૫ વર્તમાનમાં શ્રુતજ્ઞાનની મુખ્યતાપૂર્વક પાંચ જ્ઞાનની આરાધના અને ઈતરકાળમાં સમગ્ર રીતિએ પાંચ પ્રકારના જ્ઞાનની આરાધના થઈ શકે.
જો કે કેટલાકે અમુક આચાયે, અમુક દિવસે, અમુક ગ્રંથનો ઉદ્ધાર કર્યો તેથી તે દિવસ શ્રત પંચમી તરીકે માન એમ કહે છે, પણ તેઓ જૈનસંઘના વાસ્તવિક પર્વોનું અનુકરણ કરતાં જ્ઞાનપંચમીનું અનુકરણ કરવા ગયા, પણ તેમાં મયૂરનૃત્ય જેવું જ અનુકરણ થયું, કેમકે એટલું તે ચક્કસ થાય કે તેઓને જ્ઞાનની આરાધનામય પર્વ તરીકે જ્ઞાનપંચમી આરાધવાની નથી. ગણધર મહારાજા સરખાની કરેલી દ્વાદશાંગીને અંગે કઈ તિથિ આરાધવી નથી, એટલે એમ નક્કી થાય કે તેઓ મૂળ શાસનથી જુદા પડ્યા અને તેમના મતની જડ તરીકે જે ગ્રંથ જે આચાર્યો કર્યો તેજ ગ્રંથને તેજ આચાર્યને અંગે પર્વ તરીકે આરાધવાની ફરજ પડી, અર્થાત્ એવી કૃત્રિમ પર્વ આરાધનાજ તેઓનું કૃત્રિમપણું જણાવવા માટે બસ છે. વળી કાર્તિક શુક્લ પંચમીને દિવસ વર્તમાન લખેલા શાસ્ત્રના જમાનાને વધારે અનુકૂળ થઈ શકે છે, કેમકે દિવાળી પછી વખત વરસાદ વગરનો અને શુદ્ધ તાપયુક્ત હાઈ પુસ્તક પરિવર્તન માટે ઘણો જ ઉપયોગી છે. જ્ઞાનવંતાની આરાધનાનું સ્થાન
આ જ્ઞાનપંચમીનું આરાધન કરનારે શ્રુતજ્ઞાનની મુખ્યતાપૂર્વક સર્વ જ્ઞાનની ભક્તિ સેવા દ્વારાએ આરાધના કરવાની જેવી જરૂર છે તેવી જ જરૂર જ્ઞાનવંતની આરાધના માટે છે, કેમકે જ્ઞાની, જ્ઞાન, કે જ્ઞાનસાધન ત્રણેના પ્રàષ, નિવ, માત્સર્ય, અંતરાય અને અતિઆશાતના જે વય નહિ તે આત્મા જ્ઞાનાવરણીય કમને બાંધે ને નિકાચિત પણ કરે, માટે
