Book Title: Punjabratna Muni Vruddhichandraji Charitra
Author(s): Kunvarji Anandji Shah
Publisher: Bhadrankaroday Shikshan Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/009191/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMjAbaratna gurudeva (munirAjazrI vRddhicaMdrajI caritra) lekhaka zrAvaka paMDita kuMvarajI ANaMdajI I. sa. 2013] prakAzaka bhadraMkarodaya zikSaNa TrasTa godharA AvRtti-4 1 [vikrama saM. 2070 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMjAbaratna gurudeva (munirAjazrI vRddhicaMdrajI caritra) prakAzaka : zrI bhadraMkarodaya zikSaNa TrasTa - godharA nakala : 500 AvRtti : mAga.zudi-6, vi. 2070, I.sa. 2013 pRSTha : 12 + 104 = 116 mUlya : rUA. 80| prAptisthAna : 1. zrIvijayanemisUri svAdhyAyamandira 12, bhagatabAga sosAyaTI, navA zAradAmaMdira roDa, pAlaDI, amadAvAda-380007 phona : 079-26622465 (mo.) 9408637714 2. zrIsarasvatI pustaka bhaMDAra 112, hAthIkhAnA, ratanapoLa, amadAvAda-380 001 phona : 079-25356692 mudraka : kirITa grAphiksa - amadAvAda-1 phona : 079-25330095 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pahelI AvRttinI prastAvanA A caritra banAvI chapAvIne bahAra pADavAnI amArI sabhAnA sabhAsadonA aMtaHkaraNamAM bahu utAvaLa hatI, paraMtu sAMsArika upAdhione lIdhe temAM aNadhAryo vilaMba thayo che; to paNa jyAre taiyAra karIne vAcakavarganI sanmukha mUkavA zaktimAna thayA chIe tyAre ukta munirAjazrInA amArI uparanA upakAranA kiMcit anRNI thayA chIe tema lAgavAthI amane harSa utpanna thAya che. A ciratra keTalIka chUTaka chUTaka noMdhone AdhAre amArI sabhAnA sabhAsada zA. jhaverabhAI DAhyAbhAI dholerAnivAsIe lakhIne sabhA tarapha mokalAvyuM hatuM, paraMtu temAM bhASA vigereno keTaloka pheraphAra karavAnI khAsa jarUra jaNAvAthI amArI sabhAnA pramukha zA. kuMvarajI ANaMdajIe tene AdhAre A ciratra navuM ja lakhI kADhyuM ane te sudhArIne chapAvavAmAM AvyuM che. keTalIka noMdhanI apUrNatAne lIdhe AmAM pUratI hakIkata ApI zakAtI nathI paraMtu ekaMdara rIte dhArelI dhAraNA phaLIbhUta thaI che ema jaNAya che. 3 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvAM caritro vAMcanArane bahu hita kare che. prasaMge prasaMge lakhAyela upadezaka ane vicAravA yogya vAkyo bahu manana karavA yogya che. AvA mahApuruSo hayAtimAM parama upakAra kare che temaja tyArapachI temanAM caritro paNa upakAraka thAya che, mATe vAMcanAra jainabaMdhuoe mAtra vArtA tarIke vAMcI na jatAM temAM AvatI prazaMsApAtra vartaNUka ane prAsaMgika hitopadezaka vAkyo lakSamAM levA jethI sabhAe karelo prayAsa phaLIbhUta thaze. kiM bahanA ? miti saMvata 1954nA | phAlgana vadi 1 U amaracaMda ghelAbhAI maMtrI, jai. dha. pra. sabhA. : zrutabhakti : zrI bhAvanagara jaina zve. mU.pU, tapAgaccha saMghe A pustakanA prakAzanamAM potAnA jJAnakhAtAmAMthI lAbha lIdho che. zrI saMghanI zrutabhaktinI anumodanA Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjI AvRttinI prastAvanA A parama upakArI mahApuruSanuM caritra ame 36 varSa agAu (saM. 1954mAM) pragaTa kareluM hatuM. tenI nakalo hAla bilakula maLI zakatI nathI. tethI tenI bIjI AvRtti karavAnI AvazyakatA to hatI ja. tevAmAM saM. 1989nuM comAsuM AcArya zrIvijayanemisUrIzvare saparivAra bhAvanagaramAM karatAM temanA parivAranI preraNAthI taratamAM ja A AvRtti karavAnuM mukarara karI ATha divasanI aMdara chapAvIne taiyAra karela che. mahArAjazrIno suMdara phoTo khAsa navo bloka karAvIne mUkavAmAM Avela che. pahelI AvRttinA lakhANamAM prAyaH koI koI zabda ke zabdaracanA sivAya kazo pheraphAra A AvRttimAM karavAmAM Avela nathI. temAM vAparela vartamAnakALa paNa tema ja rAkhela che tethI te vAMcatI vakhata te banAvano athavA pahelI AvRtti chapAyAno samaya dhyAnamAM rAkhavo. 5 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAjazrInA gurubhAIomAMthI to nAnA ke moTA koI atyAre vidyamAna nathI. temanA mukhya daza ziSyonA nAma vigere hakIkata caritramAM prAMte Apela che, temAMthI paNa mAtra be ja ziSya muni nemavijayajI (hAla A. zrIvijayanemisUri) ane muni kapUravijayajI ja vidyamAna che. paraMtu temanA ziSya-praziSyAdino vistAra eTalo vRddhi pAmyo che ke jenI saMkhyA sumAre 125 thI 150 sudhI thavA jAya che. taduparAMta te parivAramAM atyAre pAMca AcArya, traNa upAdhyAya ne cAra paMnyAsa vidyamAna che. sAdhvInA parivAranI saMkhyA gaNavAmAM AvI nathI. gurubhAInA piravAramAM paNa munirAja zrIAtmArAmajI (zrIvijayAnaMdasUri)no parivAra bahu vRddhi pAmelo che. bIjA gurubhAIono parivAra alpasaMkhyAmAM jaNAya che. zAstrAbhyAsa saMbaMdhI vicAra karatAM paNa teo sAhebanA ane munirAja zrI AtmArAmajI mahArAjanA parivAramAM atyAre sArI saMkhyAmAM vidvAna munio sarva siddhAMtanA tema ja aneka graMthonA abhyAsI daSTigocara thAya che ane teo zAsanane dIpAvI rahyA che. A caritra lakSapUrvaka vAMcavAyogya che. temAM prasaMge prasaMge lakhAyela varNana, hitazikSA, Aptavacano vigere e gurumahArAjanA mukhamAMthI nIkaLelA nIjharaNAM ja che. emAM lekhakanI caturAI samajavAnI nathI. gurumahArAja zrIbuTerAyajI EUR Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAjane ane munirAja zrImUlacaMdajI temaja vRddhicaMdajI mahArAjane kevAM kevAM saMkaTomAMthI pasAra thavuM paDyuM che ane temAM temaNe kevI dIrdhadaSTi vAparI che te A caritra vAMcavAthI saheje samajI zakAya tema che. kharI rIte vicAratAM to zrIsatyavijayajI mahArAje kriyAuddhAra karyA pachI zithilatAmAM vRddhi ane sAdhusaMkhyAmAM hAni thayelI, teno pharIne uddhAra muni mahArAja zrIbuTerAyajIe ja karelo che. atyAre paNa sAdhusAdhvInI moTI saMkhyA temanA parivAranI ja che. AvA mahApuruSonAM caritro anukaraNa karavAlAyaka hoya che. vyAdhinA tIvra udayane vakhate kevI rIte samAdhi ne zAMti jALavavI e vAta te banne gurubhAInA prAMta vakhatanA - vyAdhi samayanA vartanathI anubhavamAM AvI zake tema che. te sAthe zrIsaMghano bhaktibhAva paNa tene prasaMge vyakta thaI zake che. "mahAn puruSanI bhakti paNa apUrva ja hovI joIe." A jainadharma prasAraka sabhAnI atyAre dazyamAna vRddhivALI sthiti e mahApuruSanI kRpAdRSTinI vRSTinuM ja pariNAma che. enAM bIja paNa emanI kRpAthI ja ropAyelAM che. "jaina dharma prakAza' mAsika paNa emanI zItaLa chAyAmAM prakAzita thayela che. sabhAne pa3 ane mAsikane 49 varSa je prAya: nirvighnapaNe vyatIta thayA che te e kRpALunI miSTa dRSTinuM ja uttama phaLa che. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A caritramAM prathama eka gujarAtI padyAtmaka aSTaka dAkhala kareluM hatuM. A AvRttimAM bIjAM be saMskRta padyAtmaka aSTako artha sAthe ApavAmAM AvyA che. e padyamAM gurumahArAjanI stuti bahu zreSTha zabdomAM tenA kartAoe pradarzita karelI che. prAMte eTaluM ja icchIne A prastAvanA samApta karavAmAM Ave che ke - e vRddhi sUcavatA nAmavALA gurumahArAjano parivAra dinaparadina saMkhyAmAM, jJAnamAM ane cAritra vageremAM vRddhi pAmo ane zAsanodyota karavAmAM sadA apramAdI raho. tathAstu. kArtika zukla pUrNimA | zrI jaina dharma prasAraka sabhA. saM. 1990 bhAvanagara Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMvignatAnuM zikhara pUjyapAda zrIvRddhicandrajI mahArAja, potAnA gurumahArAjanI jema ja prakhara vairAgI tathA saMvegI sAdhu bhagavaMta hatA. temane paNa, gurumahArAjanA samAgamane lIdhe temaja adhyayanane pariNAme, satya mArga samajAtAM, gurunI sAthe ja temaNe paNa asat paMthano tyAga karyo hato, ane zuddha mArga svIkAryo hato. temanuM jIvana keTaluM pavitra haze, ane temanuM citta vairAgyanA raMge kevuM raMgAyuM haze, tenI jhAMkhI temanuM A caritra vAMcavAthI maLI rahe che. paMDita kuMvarajI ANaMdajIe lakheluM A caritra, vAstavika caritracitraNarUpa che. AmAM nathI koI bhASAno ADaMbara ke nathI atizayoktipUrNa ane vagara jarUranA ahobhAvanI rajUAto. AvA vivekI, abhyAsu ane zAstrajJa zrAvaka, hRdayanA sadbhAva vagara koInuM caritra lakhe nahi. lakhe temAM paNa anAvazyaka vAtone baDhAvI-caDhAvIne laMbANapUrvaka lakhe nahi. potAnI sahaja saraLa-nirADaMbara bhASAmAM, je vAto 9 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ potAne asara karI gaI hoya tenuM yathAtatha nirUpaNa karavAmAM ja temanA cittano sadbhAva abhivyakta thaI jato hoya che. tevA sAdA nirUpaNa thakI ja AvA uttama sAdhujananA vairAgya, sAdhutA, bhavabhIrutA, vAtsalya, bodha ityAdi umadA guNo ApoApa pratipAdita thaI jatA hoya che. A vAtano khyAla A ciratra vAMcatAM tarata AvI zakaze. mUlacaMdajI ane vRddhicaMdrajI be gurubhAIo. eka pratApI gacchanAyaka, to bIjA vatsala ane bhakta sAdhupuruSa. bannenuM cAritrapAlana eka Adarza racI Ape tevuM hatuM. bannenI gurubhakti ajoDa hatI. bannenI zAsanadAjha ananya hatI. to banneno ekabIjA mATeno sneha ane Adara sagA bhAIothI paNa adhika hato. mUlacaMdajI ma.nA caritramAM eka prasaMga noMdhAyo che, te pramANe- ekavAra eka sAdhune tenA koI moTA aparAdha sababa mUlacaMdajI ma.e mAMDalIbahAra mUkyo. te sAdhune bahu lAgI AvyuM. khUba pastAyo. te vihAra karIne bhAvanagara gayo, ane vRddhicandrajI ma.nuM zaraNuM lIdhuM. potAno aparAdha kabUlIne kSamA karavA vinavaNI karI. dayALu ane vatsala mahArAjajInuM hRdaya pIgaLI gayuM, ane temaNe tene mAphI ApI pAcho mAMDalImAM laI lIdho. samayAMtare A vAtanI jANa eka gRhasthe mUlacaMdajI ma.ne karatAM kahyuM ke "sAheba ! AvuM kema cAle ? Apa thApo ne e uthApe ?" 10 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyAre mUlacaMdajIe tene kahyuM : "juo, mAruM kareluM hoya tene vRddhicaMdrajI pheravI zake che, paNa temaNe je karyuM hoya temAM pheraphAra karavAno mane koI adhikAra nathI. te je karatA haze te samajIne ja kare tevA Tharela ane vivekI che. mATe A badhI paMcAtamAM tamAre na paDavuM." A banAva uparathI khyAla AvI jAya che ke vRddhicandrajI ma.nI bhItarI UMcAI keTalIbadhI haze ! vRddhicandrajInI gurubhakti paNa asAmAnya hatI. vaDIlo pAse sAMbhaLyuM che ke ekavAra gocarImAM AveluM dUdha gurudeva bUTerAyajIe moMmAM lIdhuM ane tarata bolyA ke "are mUlA ! ye dUdha to kahuA lagatA hai !" tatkaNa mUlacaMdajIe te dUdhanuM pAtra gurudevanA hAthamAMthI laI lIdhuM, ane "Apa na pIzo, huM vAparI jauM chuM." ema kahIne te khAruM-mIThAvALuM dUdha pote pIvA mAMDyA. vRddhicandrajI tyAM ja hatA. temaNe te pAtra teonA hAthamAMthI kheMcI lIdhuM ane kahyuM ke "moTAbhAI, tamAre Akho gaccha ane zAsana saMbhALavAnAM che, A pIo to tame mAMdA paDo, to gacchane koNa sAcavaze ?" Ama kahIne te dUdha teo jAte vAparI gayA. nAjuka kAyA ane nabaLI tabiyata dharAvatA mahArAjajI para AvA khArAUkha dUdhanI asara bahu ja mAThI paDI. temane saMgrahaNIno vyAdhi lAgu paDI gayo, jemAM temane teo jIvyA tyAM lagI hamezAM 40-50 ThallA (jhADA) thatA rahyA. ghaNA Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upacAro chatAM te vyAdhi na ja maTyo. te kAraNe ja temaNe pAchalAM 11 varSa bhAvanagaramAM ja sthiravAsa svIkAravo paDelo. A Akhoye prasaMga potAnA banne gurujano pratyenI teonI apUrva bhaktino saMketa ApanAro che. AvA sAdhupuruSanA jIvanacaritranuM adhyayana-vAMcana, haLukarmI tathA bhavabhIru jIvo mATe amRtachalakAtuM preraNAdAyI bhAthuM pUruM pADaze tevI zraddhA sAthe A pustakanuM punaH prakAzana karAvyuM che. pU. bUTerAyajI ma., pU. mUlacaMdajI ma., pU. vRddhicaMdrajI ma.e paMjAbaratna guru-tripuTInAM caritronA 3 graMtho ekIsAthe pragaTa thAya che, ane te paNa temanA ja anugAmI sAdhupuruSa zAsanasamrATa zrIvijayanemisUrijI mahArAjanA smArakasvarUpa 'zAsanasamrATa-bhavana'nA udghATananA puNya prasaMge thAya che, te paNa eka dhanya kSaNa che. A caritro ApaNane sahune saMvegamArge doranArAM bano tevI prArthanA sAthe... - zIlacandravijaya Aso zudi-10, vi.saM.2069 jaina upAzraya, sAbaramatI 12 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sakala munimaMDaLaziromaNi zAMtamUrti munirAja zrIvRddhicaMdrajI caritra vRSTyA yadvacanAmRtasya suciraM siktaH prabhAvollasaddhiSNaH samprati bhAti bhAvanagare zrIsaGghakalpadrumaH / caJcaccandrakalAyate kuvalaye yasyA'sti cAritrakaM, draSTA'rhadvacanasya so'tra jayati zrIvRddhicandro muniH // suzobhita, rasALa ane ramaNIya paMjAba dezanA lAhora jillAmAM cinAba nadInA kinArA upara rAmanagara nAmanuM zahera che. tyAM nIti ane TekamAM vakhaNAyelI osavALa jJAtinA dhanADhya kuLamAM saMvata 1890nA poSa sudi 11 ne divase zubha muhUrve A pavitra mahAtmAno puNyAnubaMdhI puNyane lIdhe janma thayo hato. temanA pitAnuM nAma dharmanasa ane mAtAnuM nAma kRSNAdevI hatuM. garbhakALathI uttama dohada vaDe ane janma thayA pachI jaNAyelA prabhAvakapaNAnAM cihno vaDe mAtA-pitAe guNaniSpanna kRpArAma evuM nAma rAkhyuM hatuM. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zubhazIlasaMpanna mAtA kRSNAdevIne prathama lAlacaMda, musadImala, vajIrImala ane hemarAja nAmanA cAra putro ane rAdhAdevI nAmanI eka putrI thayA pachI sauthI nAnAchellA kRpArAma putra thayA hatA, paraMtu mUlyavAna nAnuM maNi paNa mugaTamAM jaDAIne devAdhidevanA mastake ArUDha thAya tema aneka guNo vaDe amUlyatA saMpAdana karIne teo caturvidha saMghamAM pUjyapadavIne prApta thayA hatA. vaLI laghutAmAM ja prabhutA rahelI che ema pratyakSa jaNAvavA mATe ja jANe teo baMdhuvargamAM laghu thayA hoya ema jaNAtuM hatuM. janmathI ja temanA zarIrano bAMdho majabUta hato. suzobhita vadanakamaLa, aSTamInA caMdra jevuM lalATa, dIrgha bhujAo, sukomaLa AMgaLIo, kUrmonnata caraNa, vizALa hRdaya, uvaLa varNa, manaraMjanI gati ane dekhatAM ja prIti utpanna kare evo teono dekhAva hato. sAmudrika lakSaNopeta bhAsthaLane jotAM ja A koI prabhAvaka puruSa thaze ema nimittajJo kahetA hatA. mAtApitA ane vaDIla bhAIbahenonuM vAtsalya svAbhAvika rIte ja vizeSa jaNAtuM hatuM. bAlyAvasthAthI ja ramatagamata upara citta ochuM hatuM. caMdramAnI kaLAnI peThe jema jema vaya vRddhi pAmatI gaI tema tema guNarUpI vRkSa paNa aMkurita thaine vRddhi pAmatuM gayuM. temane yogya vaye gAmaThI nizALe abhyAsa karavA besADyA. tyAM vidyAcAryanI zaktinA pramANamAM sAdhAraNa vidyAbhyAsa karI vyavahArika kAryamAM pravaryA. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teo prAraMbhamAM temanA vaDIla bhAI musadImala hemarAjanA nAmanI zarAphI dukAne 14 varSanI ummare beThA. tyAM vyApAra sonuM, rUpuM, kApaDa ane jhaverAta vagereno hato. buddhi tIkSNa hovAthI temAM praveza karatAM temane vAra lAgI nahIM. laghuvayamAM ja pIMDadAdalakhAM nAmanA zaheramAM kuLavAna gharanI kanyA sAthe temanuM vevizALa thayuM hatuM, paraMtu koI kAraNasara te vevizALa tUTyuM. tyArapachI bIje vevizALa thavAnI taiyArI thatI hatI tevAmAM to te vAta mulatvI rAkhavAmAM AvI. "jyAre bhogAvaLI karma ochuM hoya che, tyAre svAbhAvika rIte ja kAraNo paNa sAnukULa ja maLI Ave che." A vakhate paMjAba dezamAM ghaNe bhAge DhuMDhIA paMthano pracAra thaI gayo hato. koI koI zaheramAM jinAlayo hatAM kharAM, paraMtu zrAvakavarga DhaMDhakamati rikho (rikho = RSi, sAdhu)nA vizeSa saMsargathI mUrtipUjA choDI daIne DhaMDhakapaMthI thaI gayela hovAthI; tapagacchIya - mUrtipUjA karanArAonI saMkhyA bahu svalpa jaNAtI hatI. kRpArAmanA pitAe paNa e ja mArga svIkArelo hovAthI kRpArAma paNa keTalIeka kriyAo DhaMDhakamatanI ja karatA hatA. e taraphanA DheDhaka rikhomAM amarasiMha nAmanA rikha te vakhatamAM mukhya gaNAtA hatA. te vakhatanA loMkAnA yatio citralI jinapratimA potAnI pAse rAkhatA hatA, paraMtu amarasiMha DhaMDhake e Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAbatano paNa niSedha karyo. "ghaNuM te thoDA mATe ja thAya che." te pramANe jyAre teNe eTaluM thoDuM dvAra paNa baMdha karavA dhAryuM tyAre moTo daravAjo ughaDyo, je dvAra vaDe DhaMDhakamatinA pAzamAM paDelAo bahAra nIkaLI zakyA ane bIjAone te dvArA zuddha mArga jovAne prakAza maLI zakyo. buTerAva nAmanA eka DhaMDhakamatI rikha (RSi, sAdhu) hatA, jeo bAlyAvasthAthI brahmacaryAdi aneka guNayukta hovA chatAM, sadgurunI jogavAI na hovAthI, temaja AkhA paMjAbadezamAM tapagacchI muniono vihAra te vakhatamAM bilakula na hovAthI, teo satyazodhaka chatAM, saMsAravAsa mahAduHkhadAyaka jANIne pUrve keTalAeka rAjAo jema tApasInA sahavAsa vaDe tApasI dIkSA grahaNa karatA hatA tema emaNe paNa DheDhakamatanI dIkSA grahaNa karI hatI. DhaMDhako paNa zAstro to je tapagacchAdimAM mAnya che te ja mAne che. paraMtu 45 Agama, tenI paMcAMgI ane samudrasarakhA buddhimAnuM aneka AcAryoe siddhAMtamAMthI uddharIne pUrvanA gaMbhIrArthavALAM nAnA zAstromAMthI gurugama vaDe temaja jJAnanA kSayopazama vaDe vistRta rahasya pAmIne, bALajIvonA upakArane nimitte, mAgadhImAM temaja saMskRtamAM aneka graMtho racelA che, te badhAM na mAnatAM mAtra 32 sUtro mULa ja mAne che, ane tenA satya arthane pragaTa karanAra pUrvadhara zrutakevaLI vagerenI karelI paMcAMgI, bAkInAM sUtro ane graMtho mAnatA Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI. 32 sUtromAM paNa keTalAeka pATha ke je jinapratimAnuM mAnanIyapaNuM sUcave che te pATha teo pherave che, ane temAMnAM keTalAMeka sUtronA AlAvAnA artha paNa judI rIte kare che. teone sUtranA artha karavAno AdhAra mAtra alpamatioe karelA sUtro uparanA TabA che, kema ke teo vyAkaraNane kuzAstra kahIne te bhaNavAno niSedha kare che ane mahAbuddhizALI AcAryoe racelI TIkA vageremAM batAvelA artha mAnatA nathI tema vAMcatA paNa nathI. mahAn buddhimAne karelA artha na mAnavA ane alpa buddhimAne karelA artha aMgIkAra karavA evI temanI samajaNane sujJa, vidvAnuM ane vicAravAna mANaso to hase che. paraMtu dharmanI bAbata ja evI che ke mANasa UMDA UtarI vicAratA nathI ne eka ja vAta upara Agraha karI bese che; paNa te bhavabhInuM lakSaNa nathI. saMsArathI bInArAo UMDA UtarI-vicArI tattva grahaNa kare che ane atattvanI upekSA kare che. DhuMDhIAomAM AvI vicAraNAnI bahu ja khAmI dekhAya che, ane tethI pakaDelI vAta upara teo daDha rahe che. paNa tethI to tevA prANInA karmanI ja balavattA dekhAya che. buTerAya rikha jema jema temanA samudAyamAM mAnya karavAmAM AvelAM 32 sUtro vAMcavA lAgyA tema tema temane potAnA pakSavALAnA karelA artha keTaleka ThekANe manakalpita lAgavA mAMDyA. ane e pramANe ghaNIvAra manana karavAthI e badho mArga Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ temane kalpita lAgyo. eTale temaNe saM. 1903mAM svayameva muhapatti toDIne tapagaccha aMgIkAra karyo. "buddhimAnane satyanI zodha kAMI muzkela nathI." muni buTerAyajIne DhaMDhakonA AcAravicAra zAstraviruddha ane ayogya jaNAyA, temaja teo vyAkaraNane vyAdhikaraNa mAnIne bhaNatA nahotA te vAtamAM paNa temanuM, vyAkaraNa bhaNe to kharo artha samaje ane potAnA khoTA artha ughADA paDI jAya, evuM pokaLa mAlama paDyuM. pote tapagacchI thayA pachI bIjAM paNa keTalAMeka zAstro vAMcyA ane kharo mArga vizeSa prakAre labhya karyo. prathama zraddhA sudharyA pachI vihAra karatAM karatAM teo anukrame zIAlakoTa nagare AvyA hatA. tyAM kRpArAmanA mAmAnI dIkarInA dIkarA mULarAja nAme zrAvaka rahetA hatA. temane yogya jANIne upadeza karavAthI saMvata 1901mAM temaNe ane saMvata 1902mAM patiyALAnA rahenAra premacaMda nAmanA zrAvakane DhaMDhakapaNAmAM ja dIkSA ApI hatI. te ja avasthAmAM vicaratAM saMvata 1902nuM comAsuM temaNe rAmanagara karyuM hatuM. te vakhate veza DhaMDhakarikhano hato ane zraddhA tapagacchanI hatI. temanA prasaMgamAM A vakhate dharmajasanuM AkhuM kuTuMba AvyuM ane buTerAyajInA nirmaLa mananA upadezathI te AkhA kuTuMbanI zraddhA pratimA mAnavAnI thaI. kRpArAmano temanI sAthe vizeSa prakArano dharmarAga joDAyo ane zuddha jainamatanuM bIja A vakhate temanA manamAM ropAyuM. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMvata 1903mAM buTerAyajI mahArAje, muni mUlacaMdajI tathA premacaMdajI sahita muhapatti toDI. paraMtu e vakhatamAM AkhA paMjAbamAM DhaMDhakamata vyApI rahela hovAthI te matanuM paribaLa vizeSa hatuM. AhAra-vihArAdimAM paNa kaSTa veThavuM paDatuM hatuM. tevuM kaSTa veThIne - parISaho sahana karIne paNa sthAne sthAne upadeza ApIne munirAja zrIbuTerAyajIe pratimA mAnavA-pUjavAnI zraddhAvALAnI saMkhyA vadhArI. DhaMDhakamatIrUpa kAMTAvALA kSetrane sApha karI temAM uttama dharmabIja vAvavAnuM kaSTavALuM paNa prazaMsanIya kArya dezaprasiddha munirAja zrIbuTerAyajIe kareluM hovAthI Akho paMjAbadeza vAstavika rIte temano AbhArI che, ane e saMbaMdhanuM sarva prakAranuM mAna paNa temane ja ghaTe che. bALabrahmacArI, puNyavAn kRpArAmanuM puNya have jAgRta thayuM. teNe potAnA dayALu svabhAva vaDe "kRpArAma" (dayAnuM ghara nAma sArthaka karyuM. "sarva jIvone abhayadAna ApuM ane sarva jIvanI sAthe maitrIbhAva rAkhuM' evA pavitra vicAro tene thavA lAgyA. kumationo saMga chUTyo ne sadguruno yoga maLavAthI dharmanI ruci vadhI, jethI te paulika sukhane tRNavat niHsAra gaNavA lAgyA. ghaTamAM jJAnadIpaka prakAza ApavA lAgyo tethI saMvegaraMgamAM raMgANA. jagata badhuM anitya ane saMbaMdhI sau svArthatatpara jaNAyA. sAMsArika sukha vIjaLInA camakArA jevuM calita ane kSaNavinAzI lAgyuM, jethI temane tenA upabhoganI Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ icchA vaDe manuSya-janmane nirarthaka na gumAvatAM dharmArAdhana vaDe sArthaka karavAnI icchA pravartI. temaNe be varSa dukAnanuM kAma lakSapUrvaka huMziyArIthI karyuM. paraMtu vairAgya utpanna thayA pachI dukAnanA kAmamAM lakSa ochuM rahevA lAgyuM. saMvata 1905nA varSamAM dIkSA levAnA zubha adhyavasAya jAgRta thayA. mAtApitAnI rajA mAgI, paNa maLI nahi, tethI AraMbhavALA kAryamAM ochuM dhyAna ApavA lAgyA ane keTalAka vrata-niyama grahaNa karIne jaLamAM kamaLanI jema - saMsAramAM chatAM paNa nyArA - udvigna citte rahevA lAgyA. strI saMsArane vadhAranArI che ema vicArIne vairAgyamAM vighnabhUta vevizALa pharIne karavA dIdhuM nahIM. vairAgyadazAyukta sadvicAra tAjA ne tAjA rahevAthI dinaparadina udAsInatA vRddhi pAmatI gaI. anukrame be varSe sarva kuTuMbIvargane samajAvIne dIkSA levAnI temaNe anumati meLavI. A vakhate saMsAranuM viSama svarUpa bhavabhIru kRpArAmanI najara sAme tarI rahyuM hatuM. keTalAeka manuSyone daridra avasthA hovAthI pUruM khAvAnuM maLatuM na hoya; ghaNAM saMtAno chatAM temanuM gujarAna calAvavAnI zakti na hoya; srI suMdara chatAM atyaMta klezI hoya; aMtaraMga saMbaMdhInuM athavA mitranuM nAnI avasthAmAM maraNa nIpajyuM hoya; mahattAvALI jagyAe atyaMta mAna - 8 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAni thaI hoya; evAM aneka kAraNone lIdhe du:khagarbhita vairAgya thAya che, ane tevA vairAgya vaDe dIkSA grahaNa karavAnI icchA thAya che. paraMtu kRpArAmano vairAgya evo nahoto. kAraNa ke emanI saMsArI sthiti garbhazrImaMta hovAthI koI prakAranI nyUnatA nahotI. strIputranI upAdhi to vaLagADI ja nahotI. ane bIjuM koI paNa kAraNa evuM niSpanna thayeluM nahotuM. temanA dilamAM to pUrvanA kSayopazamathI ane gurumahArAjanA upadezathI niraMtara evA vicAra AvyA karatA hatA ke - saMsArIpaNAmAM paNa jemanI deveMdro sevA karatA hatA evA tIrthaMkaroe ane SaTkhaMDa rAjyanA adhipati cakravartIoe paNa saMsArane anitya jANIne rAjaRddhi ane kuTuMba-parivArAdikane choDI cAritra aMgIkAra karyuM to teo paramAnaMda sukhanA bhoktA thayA che. paNa jeo viSayasukhamAM magna rahI kSaNika sukhamAM khUMcI gayA, rAjyasukha choDI zakyA nahIM teo cakravartyAdi chatAM paNa narakanI ati tIvra ane asahya vedanA bhogavavAvALA thayA che. cakravartyAdinA sukha AgaLa ApaNuM sAdhAraNa manuSya prANInuM sukha mahAsamudramAMnA eka bindutulya nathI, te chatAM temAM moha pAmIne tene choDI zakatA nathI e temanI kevI mUDhatA che ? A saMsAranuM svarUpa indrajALa, vidyuttA camakAra athavA saMdhyAnA raMga jevuM capaLa che. A paMcama kALamAM prAyaH ghaNA jIvo alpa punyavAn hovAthI, jIvitaparyaMta avicchinnapaNe 9 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAMsArika sukha koI prANIne hotuM nathI. kAM to strIsaMbaMdhI, kAM to putrasaMbaMdhI, kAM to dravyasaMbaMdhI ane kAM to ghara-hATahavelIsaMbaMdhI, kAM to svajanasaMbaMdhI ane kAM to potAnA dehasaMbaMdhI, te te vastunA viyogAdi vaDe athavA bIjI upAdhi prApta thavA vaDe A prANIne du:kha utpanna thavAno saMbhava che. kadI eka prakAranuM sukha hoya to bIjA prakAranuM du:kha hoya; eka ciMtA nAza pAme to bIjI tethI adhika AvI paDe. A pramANe cakrabhramaNanyAye sukha ne du:kha, Adhi, vyAdhi ne upAdhi AvyA ja kare che. vaLI sAMsArika svajanono sneha prAMte duHkhadAyaka che; kAraNa ke snehamUlAni du:dghAni evuM ArSa vacana che. prANInuM AyuSya aMjaLIjaLanI mAphaka pratikSaNe kSaya pAmyA kare che. lakSmIno to svabhAva ja caMcaLa che, te koI sthAnake sthira thaIne rahI nathI, rahetI nathI ane rahevAnI nathI. mUrkha prANI tene sthira mAnIne tenA madamAM chakI jAya che, paNa teno mada te lakSmI ja tyAMthI jatI rahIne UtAre che. arthAt jyAre lakSmI cAlI jAya che tyAre svayameva madAvasthA naSTa thaI jAya che. A pramANenA vicArapUrvaka kRpArAmano vairAgya hovAthI te jJAnagarbhita vairAgya hato. je vakhatamAM kRpArAme mAtapitAdinI dIkSA levA saMbaMdhI sammati meLavI, te vakhate munirAja zrIbuTerAyajI dilhI hatA, tethI kuTuMbanI AjJA meLavIne kRpArAma dIkSA levA mATe dilhI tarapha javA nIkaLyA. sarva kuTuMba te vakhate vidAya 10 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karavA AvyuM hatuM ane temanI mAsInA dIkarAne tathA eka nokarane sAthe mokalyA hatA. mahArAjazrI upara kAgaLa lakhI Apyo hato, temAM ema sUcavyuM hatuM ke "hAlamAM kRpArAmane gRhasthaveze rAkhI abhyAsa karAvavo ane cAturmAsa Utaryo dIkSA ApavI." kRpArAma e prakAranI bhalAmaNa sAthe munirAja zrIbuTerAyajInI pAse AvyA. taratamAM to gRhasthaveze rahI abhyAsa karavA mAMDyo, paraMtu doDheka mAsa thayo eTale temano vairAgya bahu dedIpyamAna lAgavAthI temaja muhUrta sAruM AvavAthI zreyAMsi vivijJAna e vAkyane lakSamAM rAkhIne gurumahArAjAe saMvata 1908nA azADa sudi teraze dIkSA ApavAnuM nakkI karyuM. | mukarara karela divase moTA mahotsava sahita guru pAse AvIne sarva asAra vastu-vastrAlaMkArAdino tyAga karI parama guru zrIbuTerAyajI mahArAjanA hAthathI cAritra aMgIkAra karyuM. agAra tajI aNagAra thayA. paMca mahAvratane dhAraNa karI aviratibhAvano uccheda karyo. manavAMcchita saphaLa thavAthI jema saMsArI jIvo harSathI ubharAI jAya tema kRpArAmane parama AlAda thayo. prAraMbhathI ja dharmanI vRddhi kare evA zubha lakSaNo jaNAvAthI dharmavRddhirUpa dhAraNA manamAM rAkhIne gurumahArAje muni vRddhicaMdrajI nAma sthApana karyuM. te dhAraNA Atmika prayatna vaDe AgaLa jatAM temaNe pAra pADI ane nAmanI paNa guNaniSpannatA saphaLa karI batAvI. te comAsuM Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dilhImAM ja karyuM ane gurumahArAjanA saMgamAM rahIne tIkSNa buddhi tathA prabaLa grAhyazakti vaDe sArI peThe jJAna saMpAdana karyuM. mAtApitA taraphathI DhIla karavAnuM sUcana chatAM utAvaLe dIkSA grahaNa karI hatI, paraMtu bhavitavyatA anukULa hovAthI je thayuM te sAruM ja thayuM hatuM; kema ke jo gurumahArAje A avasare dIkSA ApavAnI kRpA karI na hota to cAturmAsamAM vighnano saMbhava utpanna thayo hato. comAsAnA be mahinA vItyA pachI kRpArAmanA eka moTAbhAInuM mRtyu thayuM hatuM. tethI jo dIkSA levANI na hota to taratane mATe kadAca dIkSA levAnI mudata laMbAvavA jarUra paData; paraMtu tAdRzI gAyate buddhiryAvRzI bhavitavyatA eTale "jevI bhavitavyatA hoya tevI ja buddhi thAya che," e vAkya ahIM saphaLa thayuM hatuM. vyAkaraNanA abhyAsa upara mULathI ja prIti hatI tethI saMsArIpaNAmAM paMcasaMdhino abhyAsa karyo hato. bAkI prathama cAturmAsamAM ja lagabhaga pahelI vRtti pUrNa karI ane sAdhunI kriyAnAM sUtro kaMThe karyAM, temaja dazavaikAlikasUtra gurumahArAja pAse artha saha vAMcyuM. sthavirakalpI munione mATe sarvajJe navakalpI vihAra karavAnI AjJA karelI che tene anusarIne cAturmAsakalpa saMpUrNa thavAthI tarata ja dilhIthI vihAra karI pharatAM pharatAM jayapura AvyA, ane saMvata 1909nuM comAsuM gurumahArAja, mUlacaMdajI, premacaMdajI ane pote maLI cAra munioe 12 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jayapuramAM ja karyuM. cAturmAsamAM eka divasa sAMgAnera darzana karavA gayA hatA. tyAM rAtrivAso rahyA. te rAtrie munirAja zrIbuTerAyajIne page ekAeka vyAdhi utpanna thayo ane te vyAdhithI taratamAM ja pagane taLIe phollA upasI AvyA, jethI mahArAjazrInI cAlavAnI zakti baMdha thaI gayA jevuM thayuM. sAMgAnerathI dhIme dhIme cAlyA kharA paraMtu sAMgAnera ne jayapura vacce nadI Ave che te UtarI zakAya ema jaNAyuM nahIM, jethI surajamala vagere zrAvako sAthe AvyA hatA temaNe tathA traNa sAdhuoe maLI teDI laI, mahArAjajIne nadI UtArI. A vakhate gurubhakti karavAmAM AhalAdita cittavALA muni vRddhicaMdrajIe sAruM parAkrama batAvyuM hatuM. sajjano prasaMga prApta thaye gurubhakti karavAmAM paripUrNa zaktine vyakta karI batAve che." jayapuramAM hIrAcaMdajI nAme eka vidvAna yati hatA. mahArAjajI upara temano daDha rAga hato ane muni vRddhicaMdrajIne joIne temanA upara tene prIti upajatI hatI. puNyavaMta puruSanI AkRtimAM ja kAMIka evI anupama madhuratA rahelI hoya che ke je jonArane amRtanA svAdatulya lAge che. hIrAcaMdajIe vRddhicaMdrajIne bhaNAvavA icchA batAvI eTale gurumahArAjanI AjJAthI temanI pAse vyAkaraNano abhyAsa AgaLa calAvyo ane paracuraNa abhyAsa paNa karyo. 13 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ comAsuM pUrNa thayA pachI jayapurathI vihAra karI kizanagaDha ane ajamera thaIne nAgora gayA. tyAM vikAneranA zrAvako teDavA AvavAthI gurumahArAja sAthe vihAra karI saMvata 1910nuM comAsuM vikAnera karyuM. cAre munirAjane ajameramAM ja tIrthAdhirAja zrIsiddhAcaLajI bheTavAnI abhilASA thaI hatI, paNa muni vRddhicaMdrajInA pagamAM vA AvavAthI te varSamAM tyAM sudhI pahoMcavA jevI zakti jaNAI nahIM, eTale teo gurumahArAja sAthe nAgora thaIne vikAnera padhAryA. muni premacaMdajI nAgoramAM ja rahyA ane muni mUlacaMdajI gurumahArAjanI AjJAthI jaMghAbaLanI pUrNatAne yoge gujarAtamAM padhAryA. tyAMthI pAlItANe AvI zrIsiddhAcaLajIne bheTI te comAsuM pAlItANe ja karyuM. muni vRddhicaMdrajIne uttarAvasthAmAM pagamAM AvelA je vAe vihAra karavAnI zakti aTakAvIne eka jagyAe sthira rahenArA banAvI mUkyA te vAnuM mULa A varSamAM ropAyuM. "pUrvopArjita karma mahApuruSone paNa choDatA nathI." A vakhata munirAja zrIbuTerAyajInI prakhyAti AkhA mAravADamAM prasAra pAmI gaI hatI, jethI dareka ThekANe temano sAro satkAra thato hato. tapagacchI munino vihAra e taraphamAM bilakula na hovAthI zAstronA AdhArane laIne muniveza keTaloeka tapagaccha pramANe thayo hato ane pravRtti paNa keTalIka tene ja anusaratI thaI hatI; paraMtu 14 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kharataragacchI tio temaja sAdhvIono paricaya vizeSa hovAthI keTalIka kriyAo temane anusaratI thatI hatI. vikAnera zaheramAM 2700 ghara ozavALa vANiyAnA che. temAM ardhA DhuMDhIA ane ardhA zrAvako hatA. saMvegI munionA vihAranAM to tyAM svapnAM ja hatAM, paraMtu jationI saMkhyA ane temanA upAzraya tyAM puSkaLa hovAthI eTaluM zrAvakapaNuM TakI rahyuM hatuM. ahIMnA cAturmAsamAM temaja vihAramAM paNa navo abhyAsa to zarU ja hato, paraMtu mukhyatve to gurumahArAjanI pAsethI bola-vicAra sAMbhaLIne teno anubhava meLavavAnuM cAlatuM hatuM, jethI siddhAMtonI ane graMthonI kuMcIo samajavAmAM AvavAthI siddhAMto ane graMtho vAMcavAnuM sarala thatuM hatuM. saMvata 1910nuM comAsuM pUruM thayuM evAmAM zrIajamerathI tyAMnA saMdhano munirAja zrIbuTerAyajI upara kAgaLa Avyo ke-- 'DhuMDhIAnA pUjya ratanacaMda rikha ApanI sAthe pratimAsaMbaMdhI carcA karavAnuM kahe che mATe comAsuM Utaryo ApasAhebe A tarapha padhAravuM.' jethI comAsuM UtaryuM vikAnerathI vihAra karyo. mArgamAM nAgora AvatAM te ratanacaMda rikhanI ja banAvelI terApaMthInA khaMDananI carcAnI prata lIdhI. e carcAmAM lakhelA te ratanacaMdanAM ja vAkyovaDe tenuM khaMDana thaI zake ema hatuM. nAgorathI tarata ja parabhAryA ajamera AvyA, paraMtu ratanacaMda 15 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to temanA AvavAnA khabara sAMbhaLIne prathamathI ja tyAMthI cAlyA gayA hatA. "sUrya pAse aMdhakAra ke satya AgaLa jUTha kadApi TakI zakatuM nathI." AmAM paNa mANasanA mananI nabaLAI ja jaNAya che. vairAgya dhAraNa karI upadezaka padavI aMgIkAra karI potAnA manamAM nizcaya na hoya tevI vAtano upadeza karavo, evA vartanane mATe, tevA vairAgIonI, DAhyA mANasomAM to hAMsI ja thAya che. potAnI vAta sAcI lAgatI hoya athavA vicAramAM cUkatA hoIe to sAmA pakSakAra sAthe sarala buddhithI te viSayano nirNaya karavo ane satya hoya te aMgIkAra karavuM, paNa potAnI hakIkata potAne sAcI na lAgavA chatAM tevo upadeza karavo e samajaNanI balihArI ! carcAsaMbaMdhI kAryanI rokANa baMdha paDI eTale tIrthAdhirAja zrIsiddhAcaLajIne bheTavAnI pUrvanI vAMcchA pAchI dIpI nIkaLI, tethI te bAbata para dhyAna gayuM. evAmAM ajamerathI eka bAI saMgha kADhIne zrIkezarIyAjI yAtrA karavA jatI hatI to AmaMtraNathI tenI sAthe cAlyA. mArgamAM udepura AvatAM tyAM sAro satkAra thayo. kharataragacchI yati Agraha karIne potAne upAzraye laI gayA. jorAvaramalajIvALAe udepuramAM rahevA ane caturmAsa karavA Agraha karyo, paraMtu icchA siddhAcalajI sanmukha cAlavAnI hovAthI tyAM rokAyA nahIM. bAInA saMgha sAthe kesarIyAjI AvI, AnaMdapUrvaka Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yAtrA karI. evAmAM iloravALA zA. becaradAsa mAnacaMdano saMgha tyAM Avelo te pAcho svadeza-gujarAta AvavAno hovAthI tenI sAthe gujarAta bhaNI vaLyA. saMgha ilora pahoMcyA pachI saMghavIne jaNAvIne pote gurumahArAja sahita prAMtija AvyA. tyAM muni nemasAgarajInA ziSya muni kapUrasAgara maLyA. keTalIeka bAbatamAM temanI sAthe carcA thaI jemAM teo parAsta thayA. prAMtijano zrAvakavarga rAgI thayo. tyAMthI vihAra karI amadAvAda AvyA ane zahera bahAra haThIbhAInI vADIe nivAsa karyo. prAtaHkALe zaheramAM aneka jinamaMdironAM darzanano lAbha levA jatAM mArgamAM hemAbhAI zeTha maLyA. prathamanI kAMIpaNa pichAna na hovAthI koI sAdhAraNa muni AvyA haze' ema dhArI temaNe vizeSa paricaya na karyo, paraMtu ajameravALA gajaramala lUNIA jeo moTA zrImaMta gRhastha hatA, temanI dukAna amadAvAdamAM hatI. te dukAne temano bhANeja cataramalla raheto hato, tenI upara gajjaramale mahArAjajInA jJAnavairAgyAdi guNanI bahu prazaMsA lakhI hatI, ane gujarAta tarapha vihAra karyAnA khabara paNa lakhyA hatA. e vAta cataramalle hemAbhAI zeThane karelI, te AgaLa cAlatAM ujamabAInI dharmazALAe pahoMcyA eTale yAda AvI. zubha AkRti ane samabhAvAdi guNa je potAnA jovAmAM AvelA te uparathI 'pote joyela be muni te ja haze' ema kalpanA karIne - 17. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hemAbhAI zeThe tyAM teDI lAvavA mANasa mokalyuM. mahArAjajIno vicAra paNa vADIe rahevAnuM cheTuM paDavAthI zaheramAM AvavAno hato tethI te mANasa sAthe dharmazALAe AvyA. te vakhate muni dAnavimaLajI tyAM vyAkhyAna vAMcatA hatA. zeThe mahArAjajIne badhI hakIkata pUchI. sahajanI vAtacIta thatAM ja parama saMtoSa thayo. "guNInA guNa guNagrAhI janone AhlAda karyA vinA rahetA nathI.'' bIje divase hemAbhAI zeTha muni saubhAgyavijayajInA vyAkhyAnamAM DelAne upAzraye nityanA rivAja mujaba gayA. te prasaMge tyAM "be paMjAbI munio ahIM AvyA che ane bahu guNI che, jJAnavAna che" vagere vAta karI, tethI muni saubhAgyavijayajIe bolAvavA mANasa mokalyuM. mahArAjajI sahita muni vRddhicaMdrajI tyAM gayA. paM. saubhAgyavijayajIe sAro satkAra karyo. badhI hakIkata pUchIne saMtoSa pAmyA. te vakhatamAM kezarIsaMgha gaTAne zrIsiddhAcaLajI saMgha laIne javAnuM hatuM ane mahArAjajIe paNa potAnI icchA te tarapha javAnI batAvI hatI, eTale hemAbhAI zeThe te saMghavIne rUbarUmAM bolAvIne be paMjAbI munione sAthe laI javA bhalAmaNa karI. saMghavIno vicAra moTI majala karIne thoDe divase pAlItANe pahoMcavAno hovAthI, munirAja zrIbuTerAyajIne vRddha jANI, teo DoLImAM bese to ThIka ema temaNe jaNAvyuM. paraMtu gurumahArAje te vicAranI anA 18 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vazyakatA jaNAvIne moTI majala paNa cAlIne ja karavAnI ruci darzAvI. saMgha sAthe cAlatAM ATha divase-caitra zudi teraze pAlItANe pahoMcyA. bIje divase parvata para caDIne zrIAdIzvarajIne bheTatAM parama AhalAda thayo. e vakhate DhaMDhakamatinA durbhAgyano vicAra AvatAM mana kAMIka khinna thayuM. AvuM uttama tIrtha, aneka tIrthakara ane gaNadharoe je bhUmine pAvana karelI, anaMtA munirAja jayAM siddhipadane pAmelA, ane aneka zrAvakoe pUrvapuNyanA yoge maLelI lakSmI aDhaLakapaNe kharcIne je tIrtha para potAnA nAmane amara kareluM, evA tIrthAdhirAjanA darzanathI avicArI kugurunI preraNAvaDe teo vimukha rahe che, e temanA bhAgyodayanI ja khAmI che ema mAnyuM. prathama jinezvaranI samIpe aMtaHkaraNapUrvaka stuti-stavanAdi karIne potAnA AtmAne dhanya mAnatA nIce UtaryA. eka divasa saMghanA paDAvamAM rahIne bIje divase gAmamAM jorAvaramallajInI dharmazALAmAM muni premacaMdajI pahelAMthI AvelA rahyA hatA temanI bhegAM jaIne UtaryA. muni mUlacaMdajI e vakhate motI kaDIyAnI dharmazALAmAM rahelA hatA. saMvegI munionI saMkhyA A vakhatamAM alpa hovAthI temano paricaya A vakhatamAM zrAvakone bahu ocho hato. yationI saMkhyA bahu vizeSa hatI temaja jora paNa vadhAre hatuM. zrAvakavarga yationo rAgI hato. mugdha zrAvako temanAmAM 19 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gurupaNuM mAnI beThelA hatA, temaja sudharmAsvAmInI gAdInA adhipati tarIke teo potAne pUjAvatA hatA. zrAvako paNa temane pUjatA hatA. vezamAtra ja jANe vaMdanika hoya tema guNathI rahita thayelA chatAM paNa temane vaMdana karatAM zrAvako vicAra karatA nahotA. AvI vicArazUnyatAne lIdhe saMvegI munione AhArapANI meLavavAmAM paNa agavaDa paDatI hatI. AdarasatkAra guNane ja ghaTe che' evI vicAraNA naSTa thayelI hovAthI saMvegI muniono AdarasatkAra paNa kavacit ja thato. AvI aDacaNane aMge tyAMthI vihAra karavAno vicAra muni vRddhicaMdrajIe gurumahArAjane jaNAvyo. avasara paNa tevo ja jANIne gurumahArAje muni premacaMdajI sahita AjJA ApI ane vihAra karatAM cAturmAsa rahevAlAyaka koIpaNa kSetra jaNAya to tyAMthI khabara lakhavA sUcanA karI. muni vRddhicaMdrajI gurumahArAjanI AjJA laIne vihAra karatAM taLAjA, trApaja thaI godhe AvyA, ane tyAM be divasa rahIne bhAvanagara AvyA. khuzAlavijayajInI dharmazALAne nAme oLakhAtA makAnamAM utaryA. ahIM paNa yationuM paribaLa ochuM nahotuM. zrAvakasamudAyano bahoLo bhAga yationo ja rAgI hato. keTalAeka to "dharmane rAkhanArAo gorajIo ja che' ema mAnatA hatA. AcAravicArathI jema teo bhraSTa thayA hatA tema nAmamAM paNa gurujI zabdano apabhraMza pAmIne gorajI kahevAvA lAgyA hatA. 20 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAvratanA pAlanamAM jema maMda thayA hatA tema jJAnamAM paNa maMda thaI gayA hatA. vaidaka ane maMtra-taMtrathI bhoLA lokone potAnA upara rAgI karavAno dhaMdho laI beThA hatA. zrAvakonI aNasamajane lIdhe teo potAnA A ayogya vartanamAM vadhatA gayA ane tethI saDo paNa vadhato gayo. mahAvratanI bAbatamAM teonA mananI dRDhatA na hovAthI zithila hatA, paNa jo jJAnamAM prItivALA rahI te udyama zarU rAkhyo hota to jainanA paMDita tarIke paNa teo kAMI lAbhakartA thaI paData; paraMtu teonA uparIoe tevo kAMI paNa vicAra karI upAya yojyA nahIM, tethI hAla dekhAtI kaniSTha sthitino vakhata Avyo. pAlItANAmAM bhAvanagaranA zrAvaka bahecaradAsa vagere maLelA. temane mahArAjajInA guNanI kAMIka parIkSA paDelI tethI temaNe bhAvanagaramAM AvIne e navIna paMjAbI munionI prazaMsA karI hatI. evAmAM temane bhAvanagara AvyA jANIne AgrahapUrvaka zeThane Dele rahevA mATe teDI gayA. muni premacaMdajI vyAkhyAna vAMcatA hatA tethI loko khuza thatA hatA, paraMtu muni vRddhicaMdrajIe to sAmAnya upadezathI ane sAdhAraNa vAtacItathI zrAvakavarganA dilanuM AkarSaNa karyuM hatuM. A pramANe sudharatI sthiti dekhIne muni vRddhicaMdrajIe gurumahArAjane rozana karyuM ke "A kSetra cAturmAsa karavA yogya che." mahArAjazrI bhAvanagara padhAryA. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAvakavarge sAro satkAra karyo ane A paMjAbI munionA AcAra-vicAra-kriyA tathA zuddha prarUpaNA vagere dekhIne zrAvakonA dila raMjita thayA. yatio uparano rAga kaMIka maMda thayo ane temanAmAM tathA muniomAM raheluM apAra aMtara samajAvA lAgyuM. munirAja zrIbuTerAyajIe be ziSyo sahita saMvata 1911nuM comAsuM bhAvanagara karyuM. muni mUlacaMdajI, akhecaMdajI nAmanA koI yatinI pAse pAlItANAmAM abhyAsa karatA hatA tethI teoe te comAsuM pAlItANe ja karyuM. A comAsAmAM pAlItANAmAM koI koI zrAvako temanA rAgI thayA. cAturmAsa pUruM thaye mahArAjazrI bhAvanagarathI vihAra karI punaH pAlItANe padhAryA. siddhagirinI yAtrAno lAbha pharIne paNa lIdho. pachI keTalAeka divasa tyAM rahIne vihAra karyo. muni vRddhicaMdajIno vicAra zrIraivatAcaLanI yAtrA karavAno thavAthI gurumahArAja pAse AjJA mAgI ane muni premacaMdajI sAthe teoe gurunI AjJAnusAra jUnAgaDha tarapha vihAra karyo. munirAja zrIbuTerAyajI, muni mUlacaMdajIne laIne boTAda thaI lIMbaDI tarapha padhAryA. jUnAgaDha tarapha jatAM mArgamAM muni premacaMdajI sAthe pratikramaNanI kriyAsaMbaMdhI vAMdho paDyo. muni premacaMdajInI zraddhA kharataragaccha pramANe kriyA karavAnI hatI ane muni vRddhicaMdrajInI zraddhA gurumahArAja sAthenA nirNata thayelA Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vicArathI tapagaccha pramANe kriyA karavAnI hatI, jethI A vAMdhAnuM chevaTa baMnene judA paDavAmAM AvyuM. jude jude raste bannee vihAra karyo. ajANyo deza ane ajANyAM kSetro hovAthI muzkelI vadhAre paDI, paraMtu pUchatAM pUchatAM jUnAgaDha pahoMcyA. te vakhate amadAvAdathI eka saMgha tyAM Avelo hato ane tenI sAthe muni kevaLavijayajI ane tilakavijayajI nAmanA be sAdhuo hatA. mahArAja paNa tenA saMbaMdhamAM rahevA mATe saMghano paDAva hato tyAM AvyA ane AhArapANI pUrvokta munionI sAthe karI tyAM ja rahyA. muni premacaMdajI paNa te ja divase tyAM AvyA ane vRddhicaMdrajInI zodha karatAM tyA AvI sAthe ja UtaryA. muni vRddhicaMdrajIe matabhedapaNAnA Avezane jarA paNa mana para na lAvatAM AhArapANI vaDe temanI bhakti karI. "mananuM moTApaNuM dareka prasaMge jaNAI Ave che." bIje divase prAtaHkALe giranArajI upara caDyA. bALabrahmacArI ane bAvIsamA tIrthakara zrIneminAthajInI zyAma mUrtinAM darzana karI bahu harSita thayA. parvata upara rAtrivAso rahevAthI aneka prakAranI AzAtanA thavAno saMbhava lAgyo eTale muni premacaMdajI upara rahyA, paNa pote to sahassAmravana jaI AvIne nIce UtarI gayA. bIje divase pharIne upara caDI tIrthAdhipatine bheTIne pAMcamI TuMke jaI AvyA. saMgha bIje divase upaDavAno hato ane Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ potAno vicAra tyAM vadhAre na rokAtAM saMgha sAthe vihAra karavAno hato tethI pote nIce UtaryA. muni premacaMdajIno vicAra tyAM ja rahevAno hovAthI teo to upara ja rahyA. saMgha sAthe vihAra karatAM anukrame dhorAjI AvyA. zarIranI zithilatA thavAthI potAno vicAra tyAM rahevAno thayo, paraMtu muni kevaLavijayajI ane tilakavijayajIe AgrahapUrvaka judA paDavAnI nA kahI. temaja saMghavIe nAnA nAnA mukAma karIne paNa sAthe rahevA vinaMti karI, jethI dAkSiNyatA mUkI zakyA nahIM. "uttama puruSo prArthanAbhaMgamAM bhIru hoya che. temanA sahajanA paricayamAM paNa je Ave che te temanA rAgI thaI jAya che; tethI temano saMga choDavA icchatA nathI." mArgamAM muni kevaLavijayajI jeo dararoja ekAsaNuM karatA hatA temanI, AhAra-pANIsaMbaMdhI kaSTane prasaMge sArI bhakti karI jethI teo vizeSa rAgI thayA. kAlAvaDa gAmamAM rAtre eka DhaMDhIAnI sAthe mahArAjajIe carcA karIne tene parAsta karyo, jethI mahArAjajInA jJAna vize paNa temaNe UMco mata bAMdhyo. jAmanagaramAM saMghanI sAthe pahoMcyA pachI tyAM cAra-pAMca divasa rahIne nIkaLyA. morabI AvyA. tyAM hukamamuni taratamAM ja AvI gayelA, temaNe pATa-pATalAsaMbaMdhI viparIta prarUpaNA karelI te hakIkata sAMbhaLatAM zAstrAdhArapUrvaka kharI vAta zrAvakone samajAvI ane zrIjJAtAsUtra aparicita chatAM temAMthI Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( pATha kADhI batAvIne khAtarI karI ApI. zrAvako bahu khuza thayA, tethI tyAM rahevA bahu Agraha karyo. thoDAka divasa rahI tyAMthI vihAra karI vaDhavANa AvyA. tyAM sAMbhaLyuM ke 'lIMbaDImAM muni mUlacaMdajI - vaDIla gurubhAIne zarIre vyAdhi vizeSa che ane azakta bahu thaI javAthI temanI zuzruSA gurumahArAjane potAne karavI paDe che." AvA khabara sAMbhaLavAthI mana ucaka thayuM eTale vaDhavANa na rokAtAM tAkIde lIMbaDI jaI pahoMcyA. muni vRddhicaMdrajIne AvelA jANIne muni mUlacaMdajInA manane nivRtti thaI, kAraNa ke gurumahArAjane potAnI zuzruSA karatA dekhIne temanuM mana niraMtara khedayukta rahetuM hatuM. "sArA ziSyo evA svabhAvavALA ja hoya che." - gurubhAiomAM paNa paraspara AvA saMbaMdhanI ja AvazyakatA che, paraMtu jyAM saMpanI vRddhi hoya che tyAM ja evA vicAranuM sadbhAvapaNuM dekhAya che. anya sthAnake to aMdara-aMda2 kusaMpa hovAthI aneka prakAranA karmabaMdhanAM kAraNo dRSTie paDe che. je ziSyo aMdara-aMdaramAM saMpa rAkhI gurumahArAjanI AjJAnuM akhaMDa paripAlana kare che te potAnA AtmAnuM kalyANa kare che.' ziSyanA saMbaMdhamAM gurue kema vartavuM joIe, te paNa A dRSTAMtathI samajI zakAya che. kAraNa ke guru ne ziSya be jaNA ja hoya teve prasaMge ziSyane vyAdhi vagere thaI Ave tyAre guru, jo 25 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gurupaNAmAM rahI tenI saghaLA prakAranI saMbhALa na rAkhe to ziSyanA hRdayamAMthI gurupaNAno bhAva naSTa thAya che ane dharmamAM asthira thaI jAya che; mATe dareka prakAre ziSya saMyamamArgamAM sthira rahe tema karavAnI gurunI pharaja che. vyAdhinI sthiti pUrNa thaye muni mUlacaMdajI nirogI thayA. lIMbaDIthI ekavAra nIkaLyA, paNa zarIrAdi kAraNe pAchuM AvavuM paDyuM. muni mUlacaMdajI pAchA javaranA vyAdhimAM sapaDAyA. paraMtu thoDA divasamAM te vyAdhi nivRtta thaI gayo eTale tyAMthI nIkaLI vihAra karatAM amadAvAda AvyA. ujamabAInI dharmazALAmAM UtaryA. prathama karatAM A vakhate jJAnAbhyAsa, zAstrAvalokana, guru-upadezazravaNa ane anubhava vaDe muni vRddhicaMdrajInI vidvattA vRddhi pAmI hatI. hemAbhAI zeTha vagere dararoja vaMdana karavA AvatA ane sAmAnya vAtacItamAM paNa harSita thatA. zrImahAvIra bhagavaMtanA zAsanamAM sAmAyika cAritranI sthiti cha mAsanI kahI che. te cAritra svayameva paNa laI zakAya che ane gurumukhe paNa levAya che. paraMtu tyArapachI mAMDalIyA yoga vahIne gurumukhe chedopasthApanIya cAritra (vaDIdIkSA) avazya levuM paDe che. te divasathI pUrva paryAyano cheda karIne navo paryAya sthApita karavAmAM Ave che. nAnA-moTAnI gaNatrI A divasathI ja gaNavAmAM Ave che. A pramANenI bhagavaMtanI AjJA hovAthI tapagacchamAM koIpaNa gurunA nAmano vAsakSepa Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karAvavAnI mahArAjazrInI icchA thaI. tevA vAsakSepane mATe prathama dazavaikAlika sUtranA (mAMDalIyA) yoga vahevA paDe che ane yoga vahana karyA pachI ja vyAkhyAna vAMcavAnI anujJA maLe che. AjJAnuyAyI zrAvako ayogInI pAse vyAkhyAna sAMbhaLatA nathI. A vakhatamAM paMnyAsa saubhAgyavijayajI ja yoga vahevarAvatA hatA. zrIvijayasiMhasUrIzvaranI anujJAthI zrIsatyavijayajIe saMvegamArga zarU karyo. tenI uttarottara cAlI AvatI paTTaparaMparAmAM mukhya paMnyAsa saubhAgyavijayajI hatA. teo DelAne upAzraye rahetA hatA. pote bahu zAstrAbhyAsa karyo nahoto, paraMtu vaDIdIkSA vagere yogaupadhAnAdi kriyA teo ja karAvatA hatA. Adhunika samayanI jema ahamiMdrapaNuM vadhI gayuM nahotuM. munirAja zrIbuTerAyajIno vicAra paMnyAsa maNivijayajI, jeo DelAnA upAzrayanI zAkhA tarIke luhAranI poLanA upAzrayamAM rahetA hatA, teone bhadrika prakRtivAnuM ane zAMtasvabhAvAdi guNayukta jANIne temanA nAmanI dIkSA levAno hato. te vicAra zeTha hemAbhAI vageree pasaMda karyo. 5. saubhAgyavijayajI pAse yoga vahevA zarU karyA. yoga pUrA thayA eTale vaDIdIkSAne avasare muni buTerAyajInuM nAma muni buddhivijayajI ane paMnyAsa maNivijayajInA ziSya tathA muni mUlacaMdajInuM nAma muni muktivijayajI tathA muni vRddhicaMdrajInuM nAma muni vRddhivijayajI, te baMne muni Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ buddhivijayajInA ziSya e pramANe guru-ziSyapaNAnI ane nAmanI sthApanA aneka sAdhu-sAdhvI tathA zeTha hemAbhAI vagere caturvidha saMghanI samakSa saMvata 1912mAM karavAmAM AvI. rahevAnuM sthAna na pheravatAM ujamabAInI dharmazALAe ja rAkhavAmAM AvyuM. tyArapachI te comAsuM traNe munirAje tyAM ja karyuM ane saMvata 1913nuM comAsuM paNa munirAja zrIbuddhivijayajI tathA muni vRddhivijayajIe to amadAvAdamAM ja karyuM. paNa muni muktivijayajI to saMvata 1913mAM amadAvAdathI vihAra karI pAlItANe yAtrA karI bhAvanagaramAM AvyA ane te comAsuM tyAM (bhAvanagaramAM) karyuM. amadAvAdamAM muni vRddhicaMdrajIe bIjA abhyAsanI sAthe paMDita haranArAyaNanI pAse caMdrikAnI bIjI vRttino abhyAsa karyo. saM. 1913mAM be gurubhAInI vRddhi thaI. bhAvanagaramAM suratanA zrAvaka nagInadAsane muni mUlacaMdajIe tyAgavairAgyAdinI parIkSA karIne gurumahArAjanA nAmathI dIkSA ApI. tenuM muni nityavijayajI nAma rAkhyuM. mahArAjazrInA pratApI ziSya tarIke emaNe paNa sArI pratiSThA vadhArI. AgaLa jatAM emanI upadezazakti evI pharAyamAna thaI ke vairAgyanuM bIjamAtra jemAM ropAyela hoya evo koI prANI temanI pAse Ave to te upadezadhArA vaDe tene siMcana karIne svalpakALamAM vairAgyavRkSano udgama kare. jethI ghaNuM karIne to 28 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te dIkSA ja aMgIkAra kare, nahIM to bIjA vrata-niyamAdi to dhAraNa kare ja. bIjA eka zrAvakane mahArAjajIe pote amadAvAdamAM dIkSA ApI tenuM nAma muni puNyavijayajI sthApana karyuM. saMvata 1914mAM gurumahArAjanI sevAmAM muni puNyavijayajIne rAkhI pote AjJA laIne vihAra karyo. muni mUlacaMdajI bhAvanagarathI vihAra karI pAlItANe AvyA hatA, temane jaIne maLyA. girirAjanI yAtrA karI harSavaMta thayA. te varSanuM comAsuM muni mUlacaMdajIe zihoramAM karyuM ane muni vRddhicaMdrajIe bhAvanagaramAM karyuM. vaDIdIkSAne avasare nAmano pheraphAra karavAmAM Avyo hato kharo, paraMtu prathamanA nAmanI khyAti bahu vistAra pAmelI hovAthI sau te nAmathI ja vyavahAra karatuM, jethI A caritramAM paNa prAcIna nAmavaDe ja kArya levAmAM AvyuM che. e varSamAM (saMvata 1914mAM) muni vRddhicaMdrajInA saMbaMdhamAM traNa navA banAvo noMdha levA lAyaka banyA. 1. temanA saMsArI pitA kALadharma pAmyA, 2. gurumahArAjanI AjJA maLavAthI sabhAsamakSa vyAkhyAna vAMcavAnuM zarU karyuM ane 3. saMgrahaNIno duHkhakara vyAdhi lAgu paDyo. A traNe banAva sujJa janoe dhaDo levA yogya che. prathama to kALanI sthiti kevI duratikrama che te jovAnuM che. mahApratApI putro paNa potAnA upakArI pitAne kALanA sapATAmAMthI choDAvI 29 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakatA nathI. bIjA banAvamAM vinayI ziSyonAM lakSaNanI sUcanA thAya che ke vyAkhyAna vAMcavAnI yogyatA prApta na thayA chatAM hAlanA avinIta ziSyo vagara AjJAe pATa upara caDI besI sabhA rIjhavavA maMDI paDe che. mahArAjajIe pote jJAna meLavyuM hatuM chatAM paNa tema na karatAM jyAre gurumahArAje yogyatA jANIne AjJA ApI tyAre ja vyAkhyAna vAMcavAno prAraMbha karyo. trIjuM pUrvopArjita asAtavedanakarma udayamAM Ave che tyAre game tevA puNyazALInA zarIramAM paNa vyAdhirUpe dekhAva de che te vicAravAnuM che. prathamanA page vAnA vyAdhinI jema A saMgrahaNIno vyAdhi paNa AyuSyanI pUrNatA sudhInI sthitivALo lAgu paDyo ane teNe dehAMta sudhI ochI-vadhatI vyathA zarU ne zarU rAkhI. gurumahArAjanI AjJAnusAra vyAkhyAnamAM zrIvipAkasUtra, uttarAdhyayana sUtra ane praznavyAkaraNa sUtra vAMcyuM. paryuSaNamAM kalpasUtrano bALAvabodha vAMcyo, kAraNa ke haju sudhI subodhikAnuM avagAhana karyuM nahotuM. saMvata 1915mAM muni vRddhicaMdrajIe bhAvanagaramAM eka zrAvakane dIkSA ApI, tenuM nAma muni bhAvavijayajI rAkhyuM, paNa ziSya potAnA na karyA. Adhunika samayamAM thoDA varSanA dIkSAparyAyamAM nAnI vayamAM thoDo abhyAsa chatAM paNa ziSya karavAnI lAlasA vRddhi pAmI che tevuM te vakhate nahotuM. tyArapachI gurumahArAja amadAvAdathI vihAra karIne pAlItANe 30 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ padhAryAnA khabara sAMbhaLavAthI girirAja ane gurumahArAjane bheTavAnI saMyukta abhilASA vaDe bhAvanagarathI nIkaLelA cha'2I pALatA saMghanI sAthe pAlItANe padhAryA. muni mUlacaMdajI paNa zihorathI tyAM padhAryA. deva-gurunA sahavaMdana vaDe harSita thayA. tyAM keTalAeka divasa rahIne sau sAthe bhAvanagara AvyA. A vakhate bhAvanagaranA saMghano bhAvanagaramAM ja saune comAsuM rAkhavA bahu Agraha hato, paraMtu vizeSa upakAra thavAnA hetuthI temaja saunI abhilASA saMpUrNa karavAnI udAra buddhithI moTA mahArAja pote bhAvanagara rahyA. muni mUlacaMdajIne zihora mokalyA ane muni vRddhicaMdrajIne gothe jaIne comAsuM karavA AjJA karI. goghAnA saMvijJapakSI zrAvako A pramANe kRpA thavAthI bahu khuzI thayA. goghA zaheramAM A vakhata sudhI yationuM paribaLa vizeSa hatuM. dalIcaMdajI nAmanA yati tyAM upAzraya bAMdhI kAyamanA nivAsI thaI rahelA hatA. teo maMtra-yaMtrAdinI zaktivALA kahevAtA hatA, jethI keTalAeka zrAvako temanAthI DaratA hatA, ane keTalAeka zrAvako sAMsArika dravyaputrAdikanI lAlasAthI temanA bhakta thaI paDelA hatA. muni vRddhicaMdrajIne keTalAeka zrAvako Agraha karIne teDI gayA kharA, paraMtu bahoLo pakSa yationo rAgI hovAthI prAraMbhamAM jarA muzkelI naDI. UtaravA mATe upAzrayanI aDacaNa to gRhasthanA makAnamAM rahevAthI dUra thaI, paraMtu "A saMvegI muni zuddha gurutattvano 31 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upadeza karaze to pachI amane koI mAnaze nahIM" evA bhayathI temaja "sAdhuno adhikAra amArI vidyamAnatA chatAM vyAkhyAna vAMcavAno nathI" evA abhimAnathI prAraMbhamAM ja yati dalIcaMdajIe vyAkhyAna vAMcavAnI manAI karI. paNa A aTakAyata vadhAre vakhata TakI zakI nahIM. kema ke "sAca pAse jUTha vadhAre vakhata nabhI zakatuM nathI." vAstavika rIte jotAM to paMcamahAvratadhArI guru kahevAtA chatAM bhraSTa thayelAone vyAkhyAna vAMcavAno adhikAra saMbhavato nathI, temaja tenuM vyAkhyAna sAMbhaLavuM zrAvakavargane ghaTita paNa nathI. paraMtu pUrvokta kAraNathI ane ajJAnadazAnA jore thayelA dRSTirAgathI mugdha zrAvako te vAta samajI zakatA nahotA. hAlamAM munirAjanA vihAra vaDe te vAta prakAzamAM AvavA lAgI hatI, paraMtu saMvegI munionI saMkhyA alpa hovAthI ghaNAM kSetro jaLavAi zakAtAM nahIM eTale yatio phAvI jatA. A dezamAM zuddha dharmanI oLakhANa munirAja zrIbuTerAyajInA parivAre ja karAvavA mAMDI hatI, tethI tenA pratye yatio vadhAre IrSA karatA hatA. - yati dalIcaMdajIe karelI aTakAyata saMvegI pakSanA rAgI zrAvakoe be divasamAM rada karI ane vyAkhyAna vaMcAvyuM. gerarIte karelA hukamathI dalIcaMdajIe nAsIpAsa thavA vakhata Avyo. mahArAjajIe zrIupAsagadazAMga sutra vyAkhyAnamAM 32 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAMcyuM ane subodhikA dhArI laIne paryuSaNamAM tenuM vyAkhyAna vAMcyuM. saMghane bahu harSa thayo. dhIme dhIme lokonuM valaNa pharavA lAgyuM, kAraNa ke 'sAcAno khapa sahune che, paNa sAcAnI oLakhANa paDavI muzkela che.' saMvata 1915nuM comAsuM utarye goghAthI nIkaLelA cha'rI pALatA saMghanI sAthe muni vRddhicaMdrajI pAlItANe gayA. gurumahArAja paNa bhAvanagarathI tyAM AvelA, ekatra thayA. siddhAcaLajInI najIkamAM AvelAM kSetromAM cAturmAsa rahelA munio cAturmAsa pUrNa thaye ghaNuM karIne siddhAcaLajIne bheTavA Ave che. temaja te te gAmono zrAvakavarga paNa banatA sudhI saMgha kADhIne sAthe siddhAcaLajI Ave che. evuM e bAjumAM bahu varSathI pravartana che. pAlItANe yAtrA karIne bhAvanagaranA zrAvakonA AgrahathI bhAvanagara AvyA, paraMtu pharIne pAchuM bhAvanagarathI nIkaLelA saMgha sAthe pAlItANe javuM thayuM. munirAja zrIbuTerAyajIe muni mUlacaMdajIne laI amadAvAda tarapha vihAra karyo ane pote bhAvanagara AvyA. saMvata 1916nuM comAsuM bhAvanagaramAM ja karyuM. te vakhate paMnyAsa maNivijayajI tathA paMnyAsa dayAvimaLajI paNa bhAvanagaramAM ja comAsuM rahyA hatA. A comAsAmAM vyAkhyAna vAMcavAnA saMbaMdhamAM eka sAdhvIe takarAra uThAvyo paraMtu tenuM kAMI cAlI zakyuM nahi. sukhazAMtipUrvaka cAturmAsa pUrNa karI, pAlItANe yAtrA karIne 33 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amadAvAda tarapha vihAra karyo, paraMtu amadAvAda pahoMcyA agAu munimahArAja zrIbuTerAyajIe to paMjAba tarapha vihAra karyo hato tethI temano samAgama thaI zakyo nahIM. saMvata 1917mAM jayAre amadAvAda AvyA tyAre zeTha hemAbhAInuM sarva kuTuMba munirAja zrIvRddhicaMdrajInuM vizeSa rAgI thayuM hatuM. muni vRddhicaMdrajInuM zarIra svAbhAvika komaLa hovAthI temaja adyApi sudhImAM AhArapANI vagerenuM kaSTa veThIne paNa keTalIka vakhata vihAra karelo hovAthI, ane saMgrahaNIno duHkhakara vyAdhi lAgu paDelo hovAthI, vihAra karavo muzkela paDavA lAgyo hato. paraMtu vihAra karavAthI thatA lAbha ane sthiravAse rahevAne pariNAme thatA geralAbha vicArIne teo eka sthAnake rahevAno vicAra karatA nahotA. vihAra karavAthI gRhasthano pratibaMdha na thAya, koInI sAthe rAgadazA na baMdhAya, sthAne sthAne aneka jIvone upakAra thAya, aneka vidvAnono saMsarga thAya, aneka tIrthonI yAtrA thAya temaja cAritra nirmaLa rahe ityAdi kAraNothI sarvajJa munine vihAra karavAnI AjJA pharamAvelI che. eka sthAnake rahevAthI gRhasthano pratibaMdha thAya, nityaparicita mANaso sAthe rAga baMdhAya, nityanA sahavAsathI upadezanI asara ochI thAya, navA navA vidvAnono prasaMga thato aTake ane prAyaH zarIra paNa pramAdI thaI javAthI kriyAmAM 34 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zithilatA prApta thAya; mATe munie zarIramAM zakti hoya tyAM sudhI eka sthAnake rahevuM nahIM ema kaheluM che. | munirAja zrIvRddhicaMdrajInI upadeza karavAnI rIti eTalI badhI asarakAraka hatI ke tethI sAMbhaLanAra potAne tAtkAlika asara thatI. A vakhate amadAvAdanA jaina gRhasthonI dravyasaMbaMdhI sthiti dinapratidina vRddhi pAmatI hatI. temAM mahArAjazrIno upadeza lAgavAthI zeTha premAbhAI, dalapatabhAI ane maganabhAI karamacaMde puSkaLa dravyano satkAryamAM vyaya karyo. mahArAjazrI kahetA ke "lakSmI svabhAve caMcaLa che, Ave che ne jAya che, sthira rahetI nathI; mATe jyAre tenI prApti thAya tyAre tene satkAryamAM vAparIne saphaLa karavI. lakSmIno satkAryamAM vyaya karavAthI puNyabaMdha thAya che ane te bhavAMtaramAM paNa hitadAyI thAya che. pUrve karelA sukRta vaDe A janmamAM dravyAdinI prApti thAya che to tenA upakArane jANIne je prANI A bhavamAM teno sadupayoga karatA nathI teo kRtaghnI - karyA guNano nAza karanAra lekhAya che ane lakSmI jyAre jatI rahe che tyAre teo pazcAttApanA bhAjana thAya che." AvI rItanA upadezAmRtathI zrotAonA mana vikasvara thatA hatA. zAMtatA, dhairya ane samayasUcakatA vagere guNo A vakhate prakAzI nIkaLyA hatA. zeTha maganabhAI karamacaMde A varSamAM saMgha kADhyo. temanI sAthe zrIkezarIAjI tathA zrItAraMgAjI Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vagere tIrthonI yAtrA karI AvyA pachI saMvata 1917nuM comAsuM amadAvAdamAM ja karyuM. saMvata 1918mAM mahArAjazrInA mAtuzrI kALadharma pAmyA. saMvata 1918-19 ane 20 e traNe varSanA comAsAM uparAupara amadAvAdamAM ja karyA. saMvata 1920nA comAsAmAM zeTha dalapatabhAI bhagubhAIne zrIsiddhAcaLajIno cha'rI pALato saMgha kADhavAnI abhilASA thaI tethI temaNe mahArAjazrIne vinaMti karI ke "jo Apa sAthe AvavAnuM kabUla karo to mArI abhilASA pUrNa thAya." mahArAjajIe temanA bhAvanI vRddhi dekhIne te vAta kabUla karI. saMvata 1921mAM zeTha dalapatabhAIe ghaNA ADaMbarasahita amadAvAdathI saMgha kADhyo. mahArAjajI sAthe cAlyA. siddhAcaLajIne bheTatAM parama AhlAda thayo. zeTha dalapatabhAIno rAga paNa mahArAjajI upara vRddhi pAmyo. A vakhate zeTha kezavajI nAyaka taraphathI mahA zudi 13nA aMjanazalAkA thavAnI hatI. mANasa puSkaLa maLyuM hatuM. zeTha kezavajI nAyakane navakArazI karavAnI bahu icchA hatI paNa keTalAeka kAraNathI te icchA pAra paDI nahIM, eTale zeTha dalapatabhAIe te bIDuM jhaDapI laIne te divase navakArazI karI. A saMghamAM zeTha dalapatabhAIe sumAre eMzI hajAra rUpiyAnI mUrccha utArI hatI. mahArAjazrI pAchA saMgha sAthe amadAvAda na jatAM bhAvanagara padhAryA. saMvata 1921nuM 36 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ comAsuM pote bhAvanagaramAM karyuM. muni mUlacaMdajIe zihoramAM karyuM. saMvata 1922mAM baMne gurubhAIe sAthe vihAra karyo. mArgamAM gAme gAme aneka prANIone sodhAmRta vaDe pavitra karatAM karatAM amadAvAda pahoMcyA. tyAM munirAja zrImUlacaMdajIe zrIbhagavatIsUtranA mahAyoganuM uddahana karyuM, jene aMte zrIsaMgha taraphathI temane 'gaNi' padavI ApavAmAM AvI. havethI teo gaNi zrImUlacaMdajI kahevAvA lAgyA. potAthI zarIranI azaktinA kAraNane lIdhe vizeSa yoganuM vahana thaI zakatuM nahotuM, paraMtu potAnA vaDIla gurubhAIe mahAyoga vahyA ane gaNipadavI meLavI tethI potAne bahu ja AhlAda thayo. A varSamAM zrIDIsAmAM muni nityavijayajI pAse eka sAthe pAMca zrAvakoe dIkSA grahaNa karI. temAMthI muni motIvijayajI, bhaktivijayajI ane darzanavijayajI munirAjazrI buTerAyajInA ziSya tarIke prasiddhine pAmyA. saMvata 1922nuM comAsuM amadAvAdamAM ja thayuM. saMvata 1923nA comAsAmAM mahArAjazrInA upadezathI zeTha dalapatabhAI bhagubhAIe ujamaNAno ane pratiSThAno mahotsava karI sumAre pacIza hajAra rUpiyA kharcyA. bhAvanagaranA zrAvako paMcatIrthInI yAtrA karIne amadAvAda AvelA. temane upadeza ApI ujamaNuM karavAnI abhilASA utpanna karI ane upakaraNAdinI sagavaDa karAvI ApI, jethI 37 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMvata 1924nA mAgazara mAsamAM bhAvanagaramAM pahelavaheluM ujamaNuM thayuM. saMvata 1923-24-25 e traNa varSanAM comAsAM paNa mahArAjazrIe amadAvAdamAM ja karyo. te arasAmAM dharmazALAmAM eka sAro pustakabhaMDAra karAvyo. saMvata 1926mAM zrIzaMkhezvarajInI yAtrA karI teo zrIrAdhanapura padhAryA ane te comAsuM tyAM ja karyuM. saMvata 1927mAM paMjAbathI gurumahArAja A tarapha padhAre che evA khabara sAMbhaLIne gurumahArAjanI sAmA javA temane utsukatA thaI, tethI rAdhanapurathI amadAvAda jaI muni mUlacaMdajIne maLIne pote bIjA cAra munio sahita sAmAM cAlyA. pATaNa, pAlaNapura thaIne pAlI pahoMcyA eTale gurumahArAja tyAM ekatra thayA. bahu varSe darzana thavAthI parama AnaMda thayo. pachI pAlIthI gujarAta tarapha saue vihAra karyo. mArgamAM zrIAbujI tIrthanI yAtrA karI. apUrva mUrti tathA apUrva kArIgarI joI bahu AnaMda thayo ane dravyamUcha tajI daIne agaNita rUpiyA kharcanAra vimaLazA tathA vastupALa AdinuM smaraNa thayuM. tyAMthI vihAra karatAM amadAvAda AvyA. e varSanuM comAsuM amadAvAdamAM ja karyuM. A varSamAM temaNe zrIpAlItANe muni darzanavijayajIne comAsuM mokalyA. temane yationA rAgIoe temaja bIjAoe vyAkhyAna vAMcavAnI aTakAyata karI. "juo ! 38 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anyAyanuM jora !" paNa Akhara cAlyuM nahIM. mahArAjajIe amadAvAdathI darabArI amaladAra upara vAjabI karavA bhalAmaNa lakhAvI jene pariNAme vyAkhyAna zarU thayuM, jethI ghaNo upakAra thayo ane anItinI hAra thaI. saMvata 1928mAM amadAvAdathI vihAra karI teo aneka bhavya jIvo upara upakAra karatAM lIMbaDI AvyA. tyAMno prAcIna pustakabhaMDAra sArI sthitimAM joIne saMtoSa pAmyA. A bhaMDAramAM tADapatra upara temaja kAgaLa upara paNa ghaNAM prAcIna pustako che. A comAsuM muni vRddhicaMdrajIe lIMbaDImAM karyuM. saMvata 1929mAM lIMbaDIthI vihAra karI dholerA tarapha padhAryA. dholerA pahoMcatAM zrAvakava bahu satkAra karyo, paraMtu taratamAM zrIpUjaya AvI gayelA hovAthI ane teNe dorAdhAgA karI ApIne lokonA dila rIjhAvelA hovAthI ghaNo bhAga yationo rAgI hato temAM vRddhi thaI hatI. zrIpUjayo gacchAdhipatipaNuM dharAvIne ayogya mArge cAle che, temane saMghamAM koI kahenAra rahyuM nathI. jaina zAstromAM AcAryanAM lakSaNo je kahyA che te prasiddhimAM chatAM aneka prakAranA AraMbho karanArane, pAlakhImAM besanArane, dravyano saMgraha karanArane, sacitta pANInA pInArane, strIsaMsarganA Dara vinAnAne, temaja pApAcaraNano bhaya tajI denArane AcArya tarIke mAnavA, teonI padharAmaNI karavI, dravyAdikanA Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lobhamAM nAkhavA, dravyAdivaDe pUjA karavI, kaMku vaDe pagalAM paDAvavAM, bhraSTAcArI chatAM temanA karI ApelA dorAdhAgAthI vAMcchita thavAnI niSphaLa AzAo bAMdhavI, strIvargane temanI pAse javAAvavAnI chUTa ApavI - A badhI narI mUrkhatA ja che ! pUrve koI koI jatio temaja zrIpujyo kAMIka parigrahanI mUrchAvALA to hatA paNa dharmanA rAgI hatA, sacittanA tyAgI hatA, strIsaMsargathI alaga rahetA, dharmasaMbaMdhI kAryaprasaMge zUrA hatA, rAjAone paNa rIjhave evA hatA, dharmanI unnati karanArA hatA, potAnI bhUla pote samajatA, zuddha mArge cAlanAranI prazaMsA karatA, zuddha mArganA icchuka hatA, vidyAbhyAsamAM prayAsa karatA, vAdavivAdamAM jIta meLavatA ane khoTo DoLa dharAvatA nahotA. A vAta hAlanA jatio ane zrIpUjyomAM bilakula dRSTie paDatI nathI. to kadI samagra samudAyanA aikyabaLa sivAya tenuM sarvathA nivAraNa to thaI na zake. paNa teonI upekSA to karavI ja joie, bhakti karavAthI dUra rahevuM joie, ane teone unmArgI thavAmAM puSTi na maLe ema karavuM joie. A badhI hakIkata mahArAjazrIe dhIme dhIme zrAvakavarganA dilamAM UtArI. loko paNa samajavA lAgyA ane unmArgathI pAchA vaLI zuddha mArganA rAgI thayA. e varSamAM vaLI eka saMvegI sAdhuno veza dhAraNa karanAra RddhisAgara nAmanA sAdhue paNa maMtra-taMtrAdi athavA zukana 40 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muhurnAdinA vahemamAM nAkhIne lokonAM mana vyagra karI nAkhyAM hatAM, tethI keTalAka loko tenA para rAgI thaI gayA hatA. AvA vezadhArInA phaMdamAM nahIM phasAvA mATe paNa mahArAjazrIe lokone upadeza dvArA samajAvyA ane kAMTAvALuM kSetra prayAsapUrvaka sApha karIne temAM dharmanAM bIja vAvyAM. keTalAeka zrAvako vizeSa prakAre saMvegI munionA rAgI thayA. mahArAjazrInA upadezathI zeTha mULacaMdabhAI velazIe dholerAthI zrIsiddhAcalajIno cha'rI pALato saMgha kADhyo. mahArAjazrIne vinati karIne sAthe lIdhA. anukrame pAlItANe pahoMcI tIrthAdhipatinI yAtrA karI AnaMdita thayA. muni darzanavijayajI A varSamAM pAlItANe kALadharma pAmyA. A muni bahu upagArI ane AtmArthI hatA. aMtAvasthAe samyapha prakAre ArAdhanA karIne paMcatvane pAmyA hatA. emanA ziSya muni kevaLavijayajI, zrIamadAvAda gaNi zrImUlacaMdajInI pAse yogavahana karavA gayA hatA. temanI vaDI dIkSAne avasare temanA mULaguru kALa karI gayelA hovAthI munirAja zrIvRddhicaMdrajInA nAmanI vaDIdIkSA ApIne temanA ziSya karyA. mahArAjazrInA A pahelavahelA ziSya thayA ane te paNa potAnI icchA vinA, mAtra vaDIla gurubhAInA vicArathI ja thayA. A varSa (saMvata 1929nuM) comAsuM mahArAjazrIe pAlItANe karyuM, tethI cAturmAsa rahevA AvelA dezI-paradezI zrAvakavarganI upara mahAnuM upakAra thayo. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have dinaparadina saMvegI munionI saMkhyA vRddhi pAmavA lAgI. temAM paNa munimahArAja zrIbuTerAyajIno parivAra vizeSa vRddhi pAmyo. yationuM jora gAmogAma ghaTavA mAMDyuM ane loko saMvegI sAdhuonA rAgI thavA lAgyA. vihAra paNa sugama thayo. gujarAta ne kAThiyAvADamAM to bilakula aDacaNa na Ave evI sthiti thaI. e vakhatamAM munio paNa vihAra karavAnI tatparatAvALA hatA. eka sthAnake sthira rahetA nahIM, jethI ghaNAM kSetra jaLavAtAM ane upakAra paNa bahu thato. hAlanA samayamAM amadAvAda ke pAlItANA jevA kSetromAM munivarga moTI saMkhyAmAM rahe che jethI upakAra bahu ocho thAya che, lokonI ruci ghaTe che ane gRhasthano pratibaMdha thAya che, tema te vakhate thatuM nahotuM. A vAta hAlamAM sAdhusamudAyanI AgevAnI dharAvanAra munirAje lakSamAM rAkhavA jevI che. vihAra karavAmAM AvI sugamatA chatAM zA mATe pramAda karavAmAM Ave che te samajI zakAtuM nathI. vihAra karavAnI muzkelInA vakhatamAM paNa jemaNe upakArabuddhi vaDe kaSTa veThI vihAra karyo che temano dAkhalo lyo ane tame paNa upakAra karavA sAthe Atmahitano prayatna karo evI Adhunika munirAja pratye amArI savinaya prArthanA che. uttamapadanI prApti mATe kaSTa veThavAnI AvazyakatA ja jaNAya che. dUdha paNa tApa sahana kare che to ja teno mAvo thAya che. dahIM paNa mathana sahana kare che to ja temAMthI Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAkhaNa nIkaLe che. ane mAkhaNa paNa agninI vyathA sahe che to ja tenuM dhRta thAya che. mATe kaSTa veThyA vinA mahattvanI kadApi prApti thatI nathI ema jaNAya che. pUrve paNa aneka mahAtmAo dehanuM, indriyonuM temaja mananuM damana karIne mokSasukhane bhajanArA thayA che, to temanuM anukaraNa Adhunika munioe paNa karavuM joIe. A caritranA adhyakSa munirAja zrIvRddhicaMdrajInAM satkAryonuM anukaraNa karazo to tethI paNa svahita sAthe ghaNuM parahita thaI zakaze. munirAja zrIvRddhicaMdrajI saMvata 1930mAM pAlItANAthI vihAra karI bhAvanagara padhAryA. A samayamAM bhAvanagaramAM keTalAeka zrAvakonI rUci kriyAmArga parathI uThI gaI hatI. temane mahArAjazrIe aneka prakAranA zAstrAdhAra batAvIne daDha karyA. bhAvanagaramAM zrAvakono samudAya moTo hovAthI ghaNA chokarAo vidyAbhyAsa karI zake evA lAgyA. tethI tenAM sAdhana tarIke eka jainazALA sthApana karavAnI mahArAjazrIne jarUra jaNAI. mahArAjazrIe e saMbaMdhamAM zrAvakavargane upadeza karI mAstaranA pagAranI sagavaDa karAvI ApI ane saMvata 1930nA azADa suda cothe jainazALAnuM sthApana karAvyuM. tenA mAstara tarIke zrIpAlItANAnA zrAvaka raghu tejAne goThavyA. A adhyApakanA prayAsathI temaja munivarganI akhaMDa dekharekhathI eka be varSamAM jaina bALakonI sArI saMkhyA vidyAbhyAsamAM AgaLa vadhI. A varSanuM (saM. 43 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1930nuM) comAsuM mahArAjazrIe bhAvanagaramAM karyuM. mahArAjazrInA upadezathI zrIsiddhAcaLajInI navANuM yAtrA karavAnI ghaNA zrAvakonI abhilASA thaI. teoe comAsuM UtaratAM ja pAlItANe jaIne te abhilASA pUrNa karI. prAraMbhanI hakIkata uparathI vAMcanArAone rozana thayeluM che ke paMjAba dezamAM DhuMDhIAnuM bahu ja jora hatuM. temAM munirAja zrIbuTerAyajInA DheDhakapakSane tajIne nIkaLI AvavAthI kAMIka khaMDitapaNuM thayuM hatuM. eTaluM ja nahIM, paNa manuSyazarIramAM jema kSayaroganAM bIja ropAyAM hoya to te dinaparadina vRddhi pAmatA jAya che, tema te vakhatathI vicAravaMta DhuMDhakonA dilamAM paNa kAMIka zaMkAe ghara karyuM hatuM. evAmAM eka bIjA mahApuruSe te zaMkAne zAstrAdhAra vaDe jotAM zaMkA nahI paNa kharI hakIkata ja che ema jANyuM, ane bIjA ghaNAone jaNAvyuM. te mahApuruSa AkhA hindustAnamAM prasiddhi pAmelA munirAja zrI AtmArAmajI che. temaNe potAnI janmabhUmi paMjAbadezamAM saMvata 1910mAM DhaMDhakamatanI dIkSA grahaNa karI hatI. buddhi bahu tIkSNa hovAthI aneka zAstro vAMcatAM DhaMDhakamatamAM temane pokaLA mAluma paDyuM eTale vadhAre tapAsa calAvyo. jenA pariNAme khAtarI thaI ke A mata bilakula asatya che; ane satya mArga to jinapratimA mAnavI, pistAlIza Agama, tenI 44 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcAMgI ane tenAM avirodhI sarve zAstro aMgIkAra karavAM (mAnavA)e che. A vAta temaNe potAnI sAthenA gurubhAione karI. saune te vAta satya jaNAI. "satya sau koIne pasaMda paDe che. eTale ekaMdara 20 TuMDhaka rikho te matano tyAga karavAne taiyAra thaI gayA. paNa ekadama sAhasa na karatAM samaju zrAvakone te vAta samajAvI, ane be-cAra varSa te ja dezamAM rahI sumAre 7000 DhaMDhakonI zraddhA pheravI. pachI sAthenA bIjA sAdhunA manamAM utAvaLa thaI ke - 'satya mArga jANyA chatAM have A unmArgamAM ane kuliMgamAM kyAM sudhI rahevuM ?" temAMthI malerakoTalAnA rahenArA kharAyatimalla nAmanA agravALa vANiyA, jeNe saMvata 1911nA varSamAM DhaMDhakamatamAM dIkSA lIdhI hatI ane munirAja zrIAtmArAmajInA gurubhAI thayA hatA, teo to utAvaLe ekalA nIkaLI gayA ane munirAja zrI AtmArAmajInI agAu cha mahine saMvata 1930mAM amadAvAda AvI munirAja zrIbuTerAyajI pAse dIkSA grahaNa karI. temanuM nAma muni khAMtivijayajI rAkhavAmAM AvyuM. teo jJAnaguNamAM ane tapasyAguNamAM bahu vRddhi pAmyA che. ane hAlamAM ghaNAM varSathI chaThTha chaThTha tapanuM pAraNuM kare che. DhaMDhakapaNAmAM AtmArAma rikhane nAme oLakhAtA muni AtmArAmajIe sAthenA sarve rikhonuM dila DheDhakanA pAsamAMthI utAvaLe chUTI javAnuM thavAne lIdhe saMvata 45 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1930nuM comAsuM pUrNa thayA pachI huMzIyArapurathI 16 sAdhu sAthe A deza tarapha vihAra karyo. mArgamAM saue muhapatti toDIne DhuMDhakaveza tajI dIdho. anukrame amadAvAda AvyA. zeTha dalapatabhAInA vaMDAmAM UtaryA. A vakhatamAM amadAvAdamAM muni zAMtisAgare keTalIka zAsraviruddha ekAMta prarUpaNA karavA mAMDI hatI ane temAM ghaNA zrAvako phasAyA hatA. muni AtmArAmajIe tenI sAthe carcA karIne tene niruttara karyA. amadAvAdano saMgha temanuM jJAna ane vAdavivAdanI kuzaLatA joIne bahu khuzI thayo. A vakhate mukhya kArya to tapagacchamAM je koI zuddha AcAravicAravALA muni hoya temanI pAse vaDIdIkSA laIne tenuM gurupaNuM mastake dharAvavuM e hatuM. paraMtu e vAta vadhAre parIkSA karavA upara temaja anubhava meLavavA upara rAkhIne amadAvAdathI zrIsiddhAcaLajI mahAtIrthane bheTavA cAlyA. zrIsiddhAcaLajIne bheTatAM teone bahu ja AhlAda thayo. tyAMthI bhAvanagara thaI pAchA amadAvAda AvyA. A vakhate munirAja zrIbuTerAyajInA hastathI vAsakSepa laI temanA ziSya thavAno vicAra nirNaya upara Avyo hato. ghaNA munione sAthe vaDIdIkSA ApavAnA A moTA mahotsava upa2 anya sthaLethI paNa keTalAka munio amadAvAda AvyA, temaja munirAja zrIvRddhicaMdrajI paNa bhAvanagarathI vihAra karI amadAvAda padhAryA. 46 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMvata 1931mAM zubha muhUrte zrIsaMghe karelA mahotsavapUrvaka muni AtmArAmajIe munirAja zrIbuTerAyajI pAse vaDIdIkSA grahaNa karI. A vakhate temanuM mULa nAma pheravIne muni AnaMdavijayajI rAkhavAmAM AvyuM. paraMtu prathamanA nAmanI khyAti bahu thaI gayelI hovAthI vyavahAramAM to mULa nAma ja rahyuM. bIjA 15 munione muni AtmArAmajInA ziSya tarIke vAsakSepa karyo ane temanAM nAma paNa pheravavAmAM AvyAM. A prasaMga upara ja porabaMdara vagere tarapha vihAra karanAra eka yati amadAvAda AvyA. temane zrIadhyAtmakalpadrumAdi zAstra vAMcatAM zuddha mArganI ruci jAgRta thaI hatI, tethI teNe patipaNuM tajI daIne te ja divase munirAja zrIbuTerAyajI pAse vaDI dIkSA grahaNa karI. temanuM nAma muni gaMbhIravijayajI rAkhavAmAM AvyuM ane munirAja zrIvRddhicaMdrajInA ziSya tarIke zrIsaMghe vAsakSepa karyo. A varSamAM rAjakoTa poliTikala ejaMTa pAse zatruMjaya tIrthasaMbaMdhI pAlItANA darabAranI sAme kesa cAlato hato. tethI temAM rajU karavAno zAstrIya purAvo taiyAra karI ApavAmAM, yogya salAha ApavAmAM, temaja kAma karanArA AgevAna zeThiyAone hiMmata ApavAmAM munirAja zrIvRddhicaMdrajIe sAruM dila ApyuM hatuM. ghaNuM karIne A kAryane mATe ja A varSanuM (saMvata 1931nuM) comAsuM amadAvAdamAM karyuM hatuM. zAMtisAgarasaMbaMdhI carcA paNa A comAsAmAM vadhAre cAlI Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hatI. jenA pariNAme zAMtisAgarano mata vRddhi pAmato aTakyo ane tenuM baLa kSINa thayuM. saMvata 1932mAM amadAvAdathI vihAra karI A tarapha AvatAM mArgamAM lAThIdaDa gAme rokAyA. tyAM mAha zudi teraze derAsarajImAM mULanAyakajInI pratiSThA karavAmAM AvI. tyAMthI vihAra karIne zrIvaLA gAme AvyA. A zahera prathama vallabhIpura nAmathI prasiddha hatuM ane zrIdevaddhigaNi kSamAzramaNe bhagavaMta zrImahAvIrasvAmInA nirvANa pachI 980 varSe A nagaramAM ja siddhAMto pustakArUDha karyA hatA. tyArapachI vallabhIpura koI paNa kAraNasara nAza pAmyuM ane tenI najIkamAM vaLA zahera vasyuM. ahIMnI bhUmi pUrvokta kAraNathI pavitra bhAsavAne lIdhe mahArAjazrI keTalAeka divasa tyAM rahyA. e arasAmAM zrIdevardhvigaNi kSamAzramaNanI yAdagIrI koI paNa rIte ahIM kAyama rahe to ThIka ema manamAM AvyuM, paraMtu yogya avasara upara te vAta mulatvI rAkhavAmAM AvI. vaLAthI bhAvanagara AvyA ane tyAMthI pAlItANe jaIne saMvata 193ranuM comAsuM tyAM karyuM. e prasaMge jaina bALakone vidyAbhyAsa thaI zakavA mATe A tIrthasthAnake eka jainazALA sthApita karavAnI jarUra jaNAI, tethI zeTha dalapatabhAI dvArA zrImurzidAbAda bAbusAheba buddhisiMhajIne lakhAvyuM. temaNe kharca Apavo kabUla karyo eTale te varSamAM jainazALAnuM sthApana karavAmAM AvyuM. 48 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMvata 1933mAM pAlItANAthI vihAra karI bhAvanagara padhAryA, ane saMvata 1933-34-3panA traNe comAsAM bhAvanagaramAM karyA. mahArAjajIe aneka zAstro vAMcIne savizeSa jJAna saMpAdana karyuM hatuM ane anubhavajJAna meLavavA upara dinaparadina ruci vadhatI jatI hatI. zuddha adhyAtmanuM svarUpa pote samajyA hatA ane niraMtara adhyAtmasvarUpanA ciMtanamAM ja lIna rahetA hatA; to paNa zuddha vyavahAranI puSTi karavA sAthe kriyAkalApamAM aharniza sAvadhAna rahetA hatA. temano upadeza calita manavALAne paNa dharmamAM sthira karavAnI zakti dharAvato hato. temanA upadezathI koI paNa prANIne vairAgyadazA AvyA vinA rahetI nahIM, evo amogha upadeza temano hato. A traNa varSa uparAupara bhAvanagaramAM rahevAthI aneka jIvo upara aneka prakArano upakAra thayo. saMvata 1936mAM zrIvaLAnA zrAvakono Agraha thavAthI mahArAjazrI vaLe padhAryA ane saMvata 1936-37nA banne comAsAM vaLAmAM karyA. te arasAmAM mahArAjazrInA upadezathI tyAMnA zrAvaka mAlazAjIe ujamaNAno mahotsava karyo. saMvata 1938mAM vaLAthI vihAra karavAno vicAra karatA hatA tevAmAM phAgaNa vada 0))se gurumahArAja zrIbuTerAyajI zrIamadAvAdamAM kALadharma pAmyAnA samAcAra sAMbhaLyA. gurumahArAjano viraha thavAthI cittane bahu kheda thayo. 49 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAMsArika saMbaMdhIo tamAma svArthI che ane gurumahArAja to ekAMta hitanA karavAvALA hovAthI niSkAraNa baMdhu che. saMsArasamudramAMthI hAthanuM AlaMbana daIne temaNe uddhAra karelo che. temanA upagArano jiMdagIparyata bhakti karavAthI paNa badalo vaLI zakato nathI. prathama vayamAM zarIra sazakta hatuM tyAre to gurumahArAjanI vaiyAvaccano lAbha meLavyo hato, paraMtu pAchaLathI gurumahArAjanI AjJAnusAra aneka bhavya jIvonA upakAranimitte vihAra karavAthI temaja zarIrazakti maMda rahetI hovAthI vaiyAvaccano lAbha maLI zakyo nahoto. A vicAra lakSamAM AvavAthI manamAM bahu pazcAttApa thayo. saMsArIne pitAnI jema munirAjane guru zirachatratulya che. chabasthapaNAne yoge koI kAryamAM bhUla thatI hoya to guru tenuM nivAraNa karanAra che. vastra, pAtra, pustakAdikanI temaja cAritrapratipAlananA hetubhUta zarIranI paNa teo saMbhALa rAkhanArA che. ekAMta upakArI che. tevA gurunA abhAve jene dilagIrI na thAya tene mATe ziSya zabda paNa ghaTato nathI. bhagavaMta zrImahAvIranA virahe gautamasvAmIne thayelo apAra kheda koNe sAMbhaLyo nathI ? teo to kAMI bALaka nahotA. cAra jJAnanA dharanArA hatA ane dvAdazAMgInA racanArA hatA. chatAM gurumahArAjanA virahe temane pArAvAra vyathA utpanna thaI hatI. A dRSTAMta zuM gurumahArAjanI upara anupama bhaktibhAva rAkhavAne sUcavatuM nathI ? arvAcIna 50 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samayanA ziSyo kuputranI peThe mAtra thoDoka samaya gurubhakti batAvIne sahejasAja vyAkhyAnAdinI zakti prApta thaI ke tarata ja gurumahArAjano saMga tajI daI ekalavihArI thaI jAya che. A keTaluM badhuM aghaTita che ? Adhunika samayanA munio guNomAM bahu AgaLa vadhI zakatA nathI tenuM mULa kAraNa gurubhaktimAM khAmI che te ja che. bhagavaMta zrImahAvIrasvAmIne be ghaDI AyuSya vadhAravAnI indra prArthanA karyA chatAM bhagavaMte kahyuM hatuM - "he indra ! koI paNa kALe ema thayuM nathI ane thavAnuM nathI." A vacana upara daDha vizvAsa lAvIne gurumahArAjanA viyogano zoka zAMta karyo. gurumahArAjane viraha gaNijI zrImUlacaMdajI saMghADAnA adhipati thayA. gurumahArAjanI hayAtImAM paNa temanI zakti ane puNyaparAkrama uttama prakAranuM dekhAI AvyuM hatuM. uttarAvasthAmAM gurumahArAja to ekAMtamAM rahIne paMca parameSThinuM dhyAna karatA hatA. saMghADAnA munionI sArasaMbhALanuM, yogya sthAnake cAturmAsa mokalavAnuM, vaDIdIkSA ApavAnuM, temaja ziSyonI bhaNavA-gaNavA vagerenI saMbhALa levAnuM kAma potAnI hayAtImAM ja munirAja zrImUlacaMdajIne soMpI dIdheluM hatuM. ane temanI AtApanAthI sarve ziSyo kiMcitmAtra paNa bhUla karatAM bahu Dara khAtA hatA. have to teo saMpUrNa sattAdhIza thayA. munirAjazrI vRddhicaMdrajI samAna sthitinA gurubhAI hatA. paraMtu jevI rIte gurumahArAjanI 51 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjJAnuM vahana karatA hatA te ja pramANe gaNijInI AjJAnuM paNa vahana karavA lAgyA. saMvata 1938nA jeTha mAsamAM vaLAthI vihAra karI bhAvanagara padhAryA. zrIsaMghe ghaNA harSathI sAmaiyuM ane pravezamahotsava karyo. A vakhata bhAvanagaranA saMghamAM aMdara aMdara kAMIka mananI judAI cAlatI hatI te mahArAjazrInA padhAravAthI ekatA thaI gaI. eonuM evuM prabhAvakapaNuM ke emanI dRSTi paDavAthI sarvenAM mana zAMta thaI jatAM. koi paNa vakhate koine duHkha utpanna thAya evuM vacana eo kahetA nahIM ane kahevAnI jarUra paNa paDatI nahIM. vagara kahe jene kahevA yogya hoya tene pAse bolAvavA mAtrathI tenA hRdayamAM zAMti thaI jatI. bhAvanagara zaheramAM mukhya derAsaramAM DAbI bAju upara eka navuM derAsara baMdhAvavAmAM AveluM hatuM. tenI pratiSThA pAMca-sAta varSathI aTakelI hatI. te karavAne mahArAjazrI padhAryA pachI tarata ja nirNaya thayo ane saMvata 1938nA zrAvaNa vada 3 ne divase zubha muhUrto zrIpArzvanAthajInI mULanAyakajI tarIke pratiSThA karavAmAM AvI. A prasaMge derAsarajImAM paNa sArI upaja thaI. mahArAjazrInA upadezathI saMvata 1930nA varSamAM jainazALA sthApavAmAM AvI hatI, temAM abhyAsa karIne kAMIka vRddhine pAmelA ucharatI vayatA jaina bALakoe "zrI jaina dharma prasAraka'" nAmanI eka sabhAnuM saMvata 1937nA 52 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAvaNa zuda 3 je sthApana kareluM hatuM. te sabhAnI upara mahArAjazrIe AvIne kRpAdRSTinuM siMcana karyuM, jethI te sabhA dinaparadina vRddhipaNAne pAmI. mahArAjazrInA zarIramAM saMgrahaNInA vyAdhie nivAsa karyAnI hakIkata pUrve rozana karelI che. te vyAdhie divasAnudivasa potAnI zakti phelAvI jethI mahArAjajInuM zarIra azakta thaI gayuM ane vihArazakti maMda thaI gaI. jyAMsudhI thoDI paNa zakti hatI tyAMsudhI to vihAra karyA vinA rahyA nahIM, paraMtu have to ahIM sthiravAsa karavo paDaze ema jaNAvA lAgyuM. jo thoDI paNa zakti Ave to vihAra karavAnI ane zrIzatruMjaya tathA giranAra tIrthanI yAtrA karavAnI abhilASA vartyA karatI hatI. paraMtu kSetrapharasanAno abhAva hovAthI te abhilASA pUrNa thaI zakI nahIM. keTalIeka vakhata DoLImAM besIne paNa vihAra karavAnI keTalIka bAjuthI preraNA thayA karatI hatI paraMtu pote moTA gaNAvAthI evo mArga pracalita karavAnI potAnI icchA thatI nahotI, ane tethI ja koIpaNa vakhata evI vAtane AdhAra Apyo nahoto. saMvata 1938nuM comAsuM ane tyArapachI nirvANAvasthA paryaMta sarvakALa bhAvanagaramAM rahevAnuM thayuM. saMvata 1939mAM mahArAjazrInI AjJAthI muni motIvijayajI zrIgodhe padhAryA. tyAM zrAvaka-zrAvikAone 53 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ temaNe upadhAna vahevarAvyAM ane mALa paheravAnA samaya upara zrIsamavasaraNanI racanAno mahotsava thayo. saMvata 1940mAM prAraMbhanA samayamAM pAlItANAnA darabArane ApavAnI yAtrALunA rakhopA badalanI 2kamano nirNaya karavAnuM kAma meja upara AvyuM. amadAvAdanA mukhya kAryakartAono vicAra yAtrALu dITha amuka rakama ApavAnuM TharAvI devAno hato. kAraNa ke ekaMdare 2kama ApavAnuM TharAvatAM da2 varSa bahu moTI rakama ApavI paDe ane teno bojo zeTha ANaMdajI kalyANajInA kArakhAnA upara AvI paDe. keTalAeka sujJa zrAvako A vicArane saMmata nahotA. teonuM dhAravuM evuM hatuM ke "yAtrALudITha amuka rakama muMDakA tarIke ApavAnuM TharAvavAthI aneka prakAranI aDacaNo UbhI thaze. kharI agatyanI vakhate darabAra koI yAtrALune rokavA dhAraze to rokI zakaze. yAtrA karavA javAno pAsa ke TIkITa levAnI ane sAcavavAnI bahu cIvaTa rAkhavI paDaze. e kAryamAM khalela na thavA devA mATe ane pAkI dekharekha rAkhavA mATe darabAra sipAIonuM moTuM jUtha DuMgara upara rAkhaze ke je ApaNane kAyamanI upAdhirUpa thaI paDaze. AvI aneka aDacaNono saMbhava hovAthI koI mobhAvALA gRhasthane athavA pramANika amaladArane vacamAM rAkhIne vArSika rakama ApavAnuM TharAvavuM te ja yogya che. A rakama kArakhAnAne mAthe na pADavA mATe eka moTA pAyA upara phaMDa karavuM ke jenA 54 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vyAjamAMthI te rakama ApI zakAya.' A pramANenA vicArane munirAja zrIvRddhicaMdrajI paNa sammata thayA hatA. tethI e vAta amadAvAdanA mukhya vahIvaTa karanArA pratinidhione gaLe UtAravA mATe amadAvAda javA bhAvanagaranA saMghanA AgevAnone mahArAjazrIe preraNA karI. tethI saMvata 1940nA mAgazara mAsamAM bhAvanagarathI daza gRhastho amadAvAda gayA ane pUrvokta vicAra tyAMnA gRhasthonA lakSamAM UtAryo. A samajUtIne pariNAme pAlItANA darabArane dara varSe rUA. 15000) ApavAnuM saMvata 1942mAM poliTikala ejanTa mI. voTasana sAhebanA vacce paDavAthI TharAvavAmAM AvyuM. A TharAva 40 varSane mATe karavAmAM Avyo che. mahArAjazrI evA dIrghadaSTivAna ane gaMbhIra hatA ke temaNe nirNaya karelo vicAra bahudhA pheravavo paDato nahoto. emanI uttama salAhane anusarIne bhAvanagaranA saMghe zrIsiddhAcaLa tIrthanA saMbaMdhanA temaja bIjAM paNa keTalAMeka kAryo karyAM che ke jemAM koIpaNa vakhate temane nAsIpAsa thavuM paDyuM nathI. mahArAjazrIe mahAtIrthanA saMbaMdhanA khabara meLavyA karatA hatA ane rAjya taraphathI, nokaro taraphathI ane bIjA taraphathI thatI aDacaNo dUra karAvavA bhAvanagaranA saMghane preryA karatA hatA. te sAthe temanI dvArA amadAvAda ane muMbaInA saMghane paNa jAgRta rAkhyA karatA hatA. 55 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amadAvAdathI bhAvanagara AvyA bAda bhAvanagaranA saMghanA AgevAnonA dilamAM bahu varSathI bhAvanagaramAM upadhAna vahevAnuM thayela na hovAthI te kAryano AraMbha karavAnI icchA thaI. eTale mahArAjazrIne vinaMti karIne e kAryanI zarUAta karAvI. ghaNA zrAvaka-zrAvikAo te kriyAmAM dAkhala thayA. munine sUtro bhaNavA mATe jema yoga vahana karavAnI tIrthaMkaranI AjJA che, temaja zrAvakone devavaMdanAdi kriyAnAM sUtro bhaNavA mATe upadhAna vahevAnI AjJA karelI che. zrAvakane cha upadhAna (navakAra, iriyAvahI, pukhkharavaradI, siddhANaM buddhANaM, namunthuNaM ne logassa e cha sUtronA) vahevA paDe che. upadhAnanI kriyA bahu kaThaNa che. gRhavAsa choDIne niraMtara (TharAvelA divaso paryaMta) AThe pahora upAzrayamAM rahevuM paDe che. ghaNuM karIne ekAMtare upavAsa karIne ekAsaNuM (nIvI) karavuM paDe che. kvacit AMbela paNa Ave che. cAra upadhAnanI pUrNAhutinA samaya upara mALa paheravAnI kriyA karavAmAM Ave che, te prasaMge eka mahAn utsava karavAno saMghano vicAra thayo. moTA pAyA upara TIpa karavAmAM AvI. samavasaraNanI racanA karavAno nirNaya thayo. vizALa maMDapanI racanA karavAmAM AvI. madhyabhAge samavasaraNa racyuM. A maMDapanI zobhA evI ramaNIya ane manahara thaI hatI ke bhAvanagara zahera vasyA pachI koIpaNa vakhate tevI zobhA thaI nahotI, 56 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ema jonArAo kahetA hatA. bahAragAma kaMkotarIo lakhavAmAM AvelI hovAthI puSkaLa mANasa ekaThuM thayuM. dararoja vRddhi pAmatI zobhAvALA varaghoDAo caDAvavAmAM AvyA. jonArAonA smaraNamAMthI khase nahIM evo apUrva mahotsava thayo. derAsarajImAM upaja paNa puSkaLa thaI. A mahotsavano prAraMbha phAgaNa zudi agiyAraze ane pUrNatA caitra vida ekame thai hatI. zrAvakabhAioe dravyanI mUrchA paNa sArI utArI hatI. upadhAna vahenAranAM dila paNa AvA maMDapamAM samavasaraNasamakSa mALa paheravAnuM banavAthI bahu praphullita thayAM hatAM. A racanAne prasaMge puSkaLa zrAvaka-zrAvikAe vIzasthAnaka tapa, paMcamI tapa ane caturthavrata vagere samavasaraNanI sAkSIe uccaryAM hatAM. saMvata 1939mAM DhuMDhakamatI jeThamalajIe banAvela satisAra nAmano bhASAmaya graMtha tenA bhaktoe copaDInA AkAre bahAra pADyo. te dRSTie paDatAM temAM dAkhala karelI kuyuktio aneka bhavya jIvonA hradayamAM zaMkA utpanna karaze ema lAgavAthI zrIjainadharma prasAraka sabhAe enuM khaMDana lakhavAnI munirAja zrIAtmArAmajIne vinati karI. temaNe tarata ja hindustAnI bhASAmAM tenuM khaMDana lakhI mokalyuM. kAraNa ke eo bahu udyamI temaja apramAdI hatA ane A viSaya temanA manamAM ramI rahelo hato. A khaMDana bhAvanagara AvyA bAda temAM keTaloka vadhAro karavAnI 57 Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvazyakatA jaNAvAthI mahArAjazrInI pAse DhaMDhakonI samakitasAranI buka sAdyata vAMcIne tenuM akSarazaH khaMDana pUrvokta khaMDanano AdhAra laIne gujarAtI bhASAmAM pharIne sabhA taraphathI taiyAra karavAmAM AvyuM. tyArabAda te khaMDana munirAja zrI AtmArAmajIne daSTigocara karavA mATe sabhAnA AgevAno amadAvAda gayA. mahArAja zrI AtmArAmajIe sAvaeNta sAMbhaLIne pAsa karyA bAda zrIjainadharma prasAraka sabhA taraphathI saMvata 1940mAM chapAvIne prasiddha karavAmAM AvyuM. e bukanuM nAma "samakitazalyoddhAra' rAkhavAmAM AvyuM. tyArabAda munirAja zrIvRddhicaMdrajInI sammati laIne saMvata 1941nA caitra mAsathI "zrIjainadharmaprakAza" nAmanuM eka mAsika copAniyuM sadarahu sabhA taraphathI bahAra pADavAmAM AvyuM, je adyApi paryata nirvighnapaNe bahAra paDyA kare che. saMvata 1938mAM mahArAjazrI bhAvanagara padhAryA tyArathI saMvata 1944 sudhImAM ghaNA jaina bhAio mahArAjazrInA upadezathI vairAgyadazA pAmyA ane temanA uparAupara dIkSA mahotsavo thayA. aThThAI mahotsavo paNa ghaNA thayA ane bIjAM zubha kArya paNa bhAvanagaranA saMgha taraphathI vizeSa thayAM. te saghaLAMnuM varNana cokkasa tithi vagerenI noMdha na hovAthI apUrNa sthitimAM ame atre pragaTa kareluM nathI. temaja saMvata 1938nI agAu paNa mahArAjazrInA nAmathI dIkSA bIje sthAnake apAyelI che ane mahArAjazrIe dIkSA ApI temane vaDI dIkSA 58 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bIjA munirAjanA nAmanI apAyelI che, te sarvenuM varNana cokkasa sthitimAM upalabdha na thavAthI apUrNatAmAM pragaTa karavuM ThIka lAgyuM nathI, jethI ahIM ApavAmAM AvyuM nathI. mahArAjazrInA be ziSyo muni kevaLavijayajI tathA muni gaMbhIravijayajInA dIkSA samayanI hakIkata prasaMgopAtta lakhANI che. tyArapachI muni uttamavijayajI, caturavijayajI, hemavijayajI, dharmavijayajI, nemavijayajI vagere mahArAjazrInA ziSyo thayelA che te sarvenI ekaMdara noMdha caritrane aMte ApelI che. saMvata 1944nA mAgazara mAsamAM zrIamadAvAdathI siddhAcaLajI AvatAM charI pALatA saMghanI sAthe gaNi zrImUlacaMdajI bhAvanagara tarapha padhAryA. saMghano vicAra to parabhAryA siddhAcalajI javAno hato, paraMtu munirAja zrIvRddhicaMdrajIne maLavAnI utkaMThAthI, ane teo zarIranI azaktine lIdhe pAlItANA sudhI AvI zake tema na hovAthI, gaNijIe bhAvanagara thaine pAlItANe javAnuM TharAvyuM. bhAvanagara najadIka AvyAnA khabara maLatAM munirAja zrIvRddhicaMdrajI sAdhusamudAya sAthe sAmA javA nIkaLyA. zaheranI bahAra viThalabAga nAmanA udyAnamAM sAmasAmA ekatra thayA. ekabIjAne dRSTi vaDe jotAM ja paraspara bahu ja AnaMdita thayA. pachI niravadya sthAnake gaNijI birAjamAna thayA eTale muni vRddhicaMdrajI vinayadharmanI prAdhAnyatA pa9 Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ darzAvavA mATe vaMdana karavA UbhA thayA. baMne parivAranA sarva sAdhuo paNa temanI pAchaLa rahIne vaMdana karavA tatpara thayA. mahArAjazrInuM mastaka gaNijInA caraNakamaLamAM sparza karatuM jotAM sarva saMghanI daSTi meSonmeSarahita thaI gaI. AvA mahaMta puruSone paNa paraspara Avo vinaya jALavatAM dekhI sarve jaina baMdhuonA dilamAM vinayadharma upara vizeSa ruci utpanna thaI. prathama vaMdana samApta thayuM eTale munirAja zrIvRddhicaMdrajI Asana para sthita thayA, te vakhate bAkInA sarve munio temane vaMdana karavAne upasthita thayA. A vaMdanane samaye sarva munionA mastaka upara ane hasta upara potAnA hastakamaLa vaDe sukomaLa sparza karatI vakhate dareka munionAM dila bahu ja vikasvara thatAM hatAM. A pramANe uttarottara vaMdanakriyA samApta thayA pachI bhAvanagaranA saMghe karelI sAmaiyAnI apUrva zobhA ane goThavaNane jotAM jotAM zrAvakasamudAyanI sAthe gaNijIe zaheramAM praveza karyo. saMghe zaheranI bahAra DerA-taMbu nAMkhIne paDAva karyo, paraMtu baMne gurubhAI bahu divase maLelA hovAthI paraspara vArtAlApa karavAnI utkaMThA pUrI karavA sAru, gaNijI munivargasahita mahArAjazrInI sAthe zaheramAM mAravADInA vaMDAne nAme oLakhAtA upAzrayamAM UtaryA. be divasa saMgha bhAvanagara rahyo tyAM sudhI gaNijIe paNa bhAvanagaramAM rahI aneka bAbatonA khulAsA ekAMtamAM besIne paraspara karyA. Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMghe mukAma upADyo tyAre saMghanI sAthe gaNi zrImUlacaMdajI paNa parivArasahita cAlyA. mahArAjazrIne sAthe javA mATe utkaMThA thatI hatI paraMtu zaktine abhAve jaI zakyA nahIM. gaNijIe saMghasahita tIrthAdhirAjane bheTI potAnA samudAya sAthe saMvata 1944nuM comAsuM pAlItANe karyuM. saMgha amadAvAda gayo. saMvata 1944nA comAsAmAM pAlItANe gaNijInA ziSya muni devavijayajI, jeo vAdavivAdamAM bahu vicakSaNa hatA ane buddhi tIkSNa hovAthI zAstrAbhyAsa paNa sAro karyo hato teo, Aso mAsamAM kALadharma pAmyA. teo pratApI nIvaDe evA hatA tethI temanA paMcatvanA samAcAra sAMbhaLIne mahArAjazrI paNa dilagIra thayA. emanI aMta samayanI ujjavaLa pariNati ane samAdhi bahu prazaMsanIya hatI. niraMtara pAMca-cha dravya ja vAparatA. zarIramAM vyAdhinA sadbhAvane prasaMge paNa temaNe daDhatA tajI nahotI. eno dAkhalo bIjAoe jarUra lakSamAM levA jevo che. A comAsuM saMpUrNa thayuM evAmAM gaNijIne zarIre raktavAtano vyAdhi uchaLI Avyo. aneka prakAranA prayogathI paNa te vyAdhi upazAMta thayo nahIM. divasAnudivasa zarIra azakta thatuM gayuM. paganA taLiyAmAM e vyAdhie vizeSa asara karI jethI gamanakriyA bilakula baMdha thaI paDI. vyAdhinuM jora mAgazara mAsamAM ekadama vadhI gayuM. 1. 'Adarza gacchAdhirAja' mAM muni devavijayajIne nItisvAmInA ziSya bhaktivijayajInA ziSya jaNAvyA che. 61 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAjazrI niraMtara khabara meLavyA karatA, paNa vyAdhi upazamyAnA khabarane badale vRddhi pAmavAnA khabara sAMbhaLI udvigna rahetA hatA. potAnI cAlavAnI zakti na hovAthI pAlItANe jaI zake tema nahotuM, tethI temaja pAlItANAmAM vaidyadAktaranI jogavAI pUrI na hovAthI gaNijIne bhAvanagara lAvavAno vicAra karI bhAvanagarathI zrAvako teDavA gayA. bIjI koI rIte lAvI zakAya tevuM na hovAthI mAnAnI goThavaNa karI ane banI zake teTalI sagavaDa karIne kilAmaNA na pahoMce tevI rIte bhAvanagara laI AvyA. mahArAjazrI teo sAhebanI vaiyAvaccamAM akhaMDapaNe tatpara rahyA. aneka prakAranA upacAro karyA paNa koI rIte zAMti na thaI. vyAdhi vadhato gayo. bAhyasamAdhi ane aMtarasamAdhi upajAvavA mATe yogya upacAro karavAmAM khAmI na rAkhI. paNa AyuSyasthiti paripUrNa thayela hovAthI bAhyasamAdhi thaI zakI nahIM. aMtarasamAdhi to pote paNa rAkhI zake evA hatA. temAM vaLI AvA prabaLa sahAyaka maLyA eTale saMpUrNa samAdhipaNe saMvata 194panA mAgazara vada chadde sarva munimaMDaLanI samakSa, gurumahArAjanA svargavAsa pachI sAta varSe, saunAM zokayukta hRdayane jotAM jotAM kALadharma pAmyA. saMgha sarve bahu dilagIra thayo. bahu varSe bhAgyayoge bhakti karavAno avasara maLelo temAM AvuM khedakAraka pariNAma AvavAthI saunAM hRdaya khinna thayAM. A vakhate munirAjanA Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 ThANA ekatra thayA hatA. muni jhaverasAgarajI paNa khAsa gaNi mahArAjanA vyAdhinA khabara sAMbhaLIne udepurathI AvyA hatA. gaNijI upara temano bhaktibhAva sAro hato. AkhA saMghADAmAM gaNijI sarvotkRSTa hovAthI temanA dehane smazAnamAM laI na jatAM dAdAsAhebanI vADImAM agnisaMskAranI kriyA karavAmAM AvI. nirvANamahotsava bhAvanagaranA saMghe bahu uttama prakAre karyo. mahArAjazrI vRddhicaMdrajInI gaNijI upara apratima bhakti hovAthI temanA virahe temanI pAdukAnAM darzanano lAbha maLI zake to ThIka ema bhAvanagaranA saMghane teo sAhebe sUcavyuM, jethI bhAvanagaranA saMghe agnisaMskArane sthAnake ArasapahANanI derI karAvI ane temAM gaNijInAM pagalAM sthApana karyA. e saMbaMdhanA sarva kAryamAM bhAvanagaranA zrIsaMghe sAro kharca karyo. gaNijInA kALadharma pAmavAthI AkhA saMghADAmAM vaDIdIkSA ApanAra ane yoga vahevarAvanAra koI rahyuM nahIM. navadIkSita sAdhu-sAdhvIne vaDI dIkSA cha mahinAnI aMdara ApavI joIe. tene badale varSa-be varSa thaI gayAM. tethI bahu agavaDa paDavA lAgI. koI rIte e saMbaMdhI mArga nIkaLI zakyo nahIM. chevaTe muni gaMbhIravijayajI (potAnA ziSyone ane muni vinayavijayajI (munirAjazrI nityavijayajInA ziSyone amadAvAda moTA yoga vahevA mokalyA. A saMbaMdhamAM bIjA koIka muninA Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dilamAM aprItibhAva utpanna thayo. muni jhaverasAgarajIe paNa kAMIka khaTapaTa karI. jethI keTalAeka munio mahArAjajIthI vimukha thaI judA paDyA. A kAraNathI mahArAjazrInA dilamAM bahu kheda thayo ane mana udAsa rahevA lAgyuM. e samAcAra sAMbhaLIne zrIamadAvAdathI tyAMnA AgevAna zrAvako mahArAjajIne teDI javA bhAvanagara AvyA. mahArAjajI cAlI zake ema na hovAthI sAthe myAno letA AvyA. mahArAjajIne aneka prakAre vinaMti karI, paraMtu mahArAjajInuM dila koI rIte mAnAmAM besIne amadAvAda javAnuM thayuM nahIM. chevaTe ATha divasa rokAIne AvelA zrAvako pAchA amadAvAda gayA. saMvata 1946mAM mahArAjajInA upadezathI ghaNAM zubha kAryo thayAM, jemAM bhAvanagaranA saMghe dravyano vyaya paNa puSkaLa karyo. 1. kArtika mAsamAM pAvApurInI racanAno utsava thayo. 2. mAgazara mAsamAM ane vaizAkha mAsamAM traNa dIkSA mahotsava thayA jemAM traNa zrAvakoe dIkSA grahaNa karI. 3. zrAvaNa vadi ekame zrI goDI pArzvanAthajInA derAnI pAchaLa baMdhAyelA navA derAsarajImAM pratiSThA karavAmAM AvI. mULanAyakajI tarIke zrIzreyAMsanAthajIne birAjamAna karyA. A prasaMge mahotsava bahu zreSTha thayo ane derAsarajImAM upaja paNa sArI thaI. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4. kArtika mAsamAM rogopadrava zAMtinimitte zAMtisnAtra ane zrAvaNa mAsamAM pratiSThAnA mahotsava upara aSTottarIsnAtra bhaNAvavAmAM AvyuM. 5. Azvina mAsamAM zA. ANaMdajI puruSottama taraphathI ujamaNAno mahotsava uttama prakAre karavAmAM Avyo. te prasaMge samavasaraNanI racanA eka suzobhita maMDapanA madhyamAM karavAmAM AvI hatI. choDa tenA potAnA tathA bIjAonA maLIne 95 thayA hatA. dezAvarathI mANaso paNa ThIka AvyuM hatuM. dravyavyaya sArI rIte thayo hato. 6, dAdAsAhebanI vADImAM eka suzobhita, yAtrAsthAnaka deza jinAlaya baMdhAya to ThIka evI mahArAjajInI abhilASA hatI. tene anusarIne zrAvaNa vadi 6The tyAM eka derAsarajI bAMdhavA mATe saMgha taraphathI khAtamuhUrta karavAmAM AvyuM. A bAbatano Adeza vorA jasarAja suracaMda tathA jhaveracaMda suracaMdane ApavAmAM Avyo hato. te prasaMge khAtanI aMdara saMgha taraphathI puSkaLa dravya nAkhavAmAM AvyuM. muni gaMbhIravijayajI tathA muni vinayavijayajI zrIbhagavatIjInA yoga vahevA amadAvAda gayA hatA, temane saMvata 1947nA jeTha vadi ekame zrIvIsanagaramAM paMnyAsa padavI ApavAmAM AvI evA khabara maLyA. e ja varSamAM bhAdrapada mAsamAM munirAja zrInityavijayajI zrIkhaMbhAtamAM kALadharma pAmyA. A khabara sAMbhaLI mahArAjazrI 5 Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bahu dilagIra thayA, kAraNa ke eo paNa eka pratApI gurubhAI hatA. upadezAmRta vaDe aneka jIvone pAvana karavAnI zakti dharAvanArA hatA. emano nirvANamahotsava khaMbhAtanA saMdhe bahu sArI rIte karyo. - gaNijInA ziSya muni dAnavijayajI jeo vyAkaraNa tathA nyAyAdi zAstramAM bahu pravINa hatA, eone zarIre vyAdhi utpanna thavAthI teo saMvata 1946mAM bhAvanagara AvyA hatA. mahArAjazrIe temanI auSadha tathA pathyAdi vaDe sArI rIte saMbhALa lIdhI jethI temanI prakRti sudharatI cAlI. vyAdhi vagere prasaMge ziSyonI sArasaMbhALa levAnI mahArAjazrI eTalI badhI cIvaTa dharAvatA ke koI ziSyanuM mana kadI paNa kheda pAmatuM nahIM. UlaTuM cAritradharmamAM deDha thatuM. anyagacchI koI glAna sAdhu AvelA hoya to tenI sArasaMbhALa levAmAM paNa mahArAjazrI kacAza rAkhatA nahIM. A guNa temanAmAM bahu ja prazaMsanIya hato. muni dAnavijayajIne ArAma thavAthI eka divasa temaNe mahArAjazrIne nivedana karyuM ke "Adhunika samayamAM munio vidyAbhyAsa bahu ja ocho kare che. pUrvAcAryoe pUrNa prayAsa karIne racelA vyAkaraNa, kAvya, koSa, alaMkAra ane nyAya vagereno lAbha letA nathI. zAstrIonA pagArano kharca judA judA gAme cAturmAsamAM zAstrIo rAkhIne puSkaLa kare che, paraMtu tethI saMgIna lAbha thato nathI; kAraNa ke cAturmAsa pUruM Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAya che ke pAchA zAstrIne rajA Ape che ane pote vihAra karI jAya che. jethI cAra mahinAmAM karelo abhyAsa thoDA vakhatamAM vismRta thaI jAya che. mATe evI pAke pAye goThavaNa thavI joIe ke jethI buddhizALI munio avicchinnapaNe abhyAsa kare ane tenuM saMgIna phaLa prApta thAya. mArA vicAra pramANe zrIsiddhAcaLajI tIrthanI taLeTImAM pAlItANA zaheramAM eka jaina saMskRta pAThazALA sthApavAmAM Ave ane eka vidvAna zAstrI moTA pagArathI rAkhavAmAM Ave to tethI ghaNo lAbha thAya. kAraNa ke pAlItANA madhyabiMdu jevuM zahera che. yAtrAnimitte dareka munirAjano tyAM AvavAno saMbhava che, ane yAtrALu sArI saMkhyAmAM kAyama tyAM hoya che tethI munino nirvAha paNa sArI rIte thavA saMbhava che." A badhI hakIkata mahArAjazrInA dhyAnamAM UtarI. mahArAjazrIe paNa kahyuM ke "paripUrNa abhyAsa vinA kharA tattvAtattvanI samaja paDatI nathI tethI prANI bhUlamAM bhamyA kare che. hRdayarUpa maMdiramAM jJAna dIpakatulya che, aMtarthakSane ughADanAra che, dharmarUpa kalpavRkSane siMcana karavAmAM meghatulya che, utkRSTa nidhAna che; temaja muktipurIno rasto, svarganI nisaraNI, amRtano jharo, sukhano samudra, AnaMdanI parisImA, aMdhanI lAkaDI, vAMcchita pUravAmAM kalpavRkSa, puNyano prAbhAra, hemano vidAranAra, kubuddhine TALanAra, 67 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ subuddhine vadhAranAra ane vivekano udaya karanAra che. sadguNano bhaMDAra ane nItino namUno che. jJAna vinA prANI manuSya chatAM pazu samAna che. dharmazAstranuM vizeSa jJAna meLavavA mATe prAraMbhamAM vyAkaraNAdi zAstronA abhyAsanI bahu jarUra che. mAro vicAra paNa pAlItANAmAM eka pAThazALA sthapAya to ThIka ema che. paraMtu temAM kharca vizeSa rAkhavo joIe. zAstrI sumAre rUA. 100)nA pagAravALo rAkhavo, te UMco abhyAsI joIe. mATe evA koI udAra gRhasthano saMyoga thaI jAya to dhAraNA pAra paDe. hAlamAM dravyanA kharca karanArA to ghaNA che, paraMtu potAnuM nAma kAyama rAkhavAnI mithyA lAlaca vaDe je kAryanI adhunA bahu AvazyakatA na hoya evA kAryamAM kharca kare che. athavA to loko je kAryamAM kharca karelo dekhIne tAtkAlika prazaMsA kare evA kAryamAM ekabIjAnI spardhAne lIdhe kharca kare che. paraMtu jJAnAbhyAsa karAvavA jevA pariNAme atizaya hitakAraka kAryamAM kharca karanAra kvacita ja maLI Ave che. to paNa e saMbaMdhamAM cIvaTa rAkhavAmAM Avaze to dhAraNA pAra paDaze kharI." uttama puruSonI zubha icchAne pAra paDatAM vilaMba lAgato nathI. ahIM mahArAjazrIne icchA thaI eTale jANe daive preraNA karIne ja mokalyA hoya nahIM ema murzidAbAdanivAsI bAbusAheba buddhisiMhajI te vakhatamAM mahArAjazrIne vAMdavA mATe bhAvanagara AvyA. muni 68 Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAnavijayajIe prasaMga kADhIne pUrvokta upadeza karyo. tenI asara thavA lAgI. eTale mahArAjazrIe tenI upara potAnI vANI vaDe upadezAmRta sIMcyuM. bAbusAheba kabUla thayA ke 'Apa pharamAvo te kAryamAM kaho teTalo kharca karavA taiyAra chuM. dravya to pariNAme mAruM nathI, jeTaluM mAre hAthe zubha nimittamAM kharcAze eTaluM ja mAruM che.' chevaTe ema nirNaya thayo ke traNa varSa sudhI daramAse rUA. 100) bAbusAheba Ape. rUA. 15) vorA jasarAja suracaMda Ape ane rUA. 15) zA. ANaMdajI puruSottama Ape. ekaMdara rUA. 130)nA mAsika AvakanA pramANamAM kharca rAkhIne zrIpAlItANAmAM jaina saMskRta pAThazALAnuM sthApana karavuM. bAbusAheba A vAtano nirNayakAraka TharAva thayA pachI svadeza tarapha ravAne thaI gayA. kharca karavAne mATe Avakano to nirNaya thayo eTale zAstrI dinakararAvane rAkhavAnuM nakkI thayuM. muni dAnavijayajI, mahArAjajInI AjJA laIne pAlItANe padhAryA ane saMvata 1948nA bhAdrapada zudi chaThe bahu dhAmadhUma sAthe zrIpAlItANAmAM muni dAnavijayajInI dekharekha nIce jaina saMskRta pAThazALAnuM sthApana karavAmAM AvyuM. sAdhuo tathA zrAvakoe abhyAsa zarU karyo. cAturmAsa Urthe bahAragAmathI paNa munio AvavA 69 Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAgyA. mAtra jaina vyAkaraNAdino ja abhyAsa karAvavAnuM TharAvavAmAM AvyuM. abhyAsa dinaparadina sArI rIte thavA lAgyo. pAchaLathI abhyAsa karanAra tathA karAvanAranI avyavasthita sthitine lIdhe kAma avyavasthita cAlyuM, to paNa bIja ropAyAM che to hAla dhImuM dhImuM paNa kAma cAle che. saMvata 1948nA bhAdrapada mAsamAM mahArAjazrIne pUrvokta vyAdhi uparAMta chAtInA dukhAvAno vyAdhi zarU thayo. zarU thatAM ja teNe jora karyuM. zrAvako ane sAdhuonAM dila ekadama gabharAyAM. AvA mahApuruSanA darzananA kAyamane mATe viraha thavAnI zaMkA paDavA lAgI. A prasaMge mahArAjazrInA bhaktivAna zrAvakoe mahArAjazrIno phoTogrApha paDAvavA mATe vinati karI. prathama paNa A viSayamAM vAtacIta thayelI hatI. mahArAjazrI tadana nirabhimAnI hovAthI e vAtano svIkAra karatA nahotA. eo kahetA ke "pUrvanA mahAn puruSo pAse ApaNe koNa mAtra ! ApaNI chabI tarIke kAyama sthiti rahevI joIe evA ApaNAmAM zuM apratima guNo che ? mANaso abhimAnanA Avezane lIdhe potAne viSe guNIpaNAnI saMbhAvanA kare che, paraMtu yathArtha guNanI prApti bahu dUra che." AvI aneka vAtothI phoTogrApha paDAvavAno vicAra aLasAvI detA hatA. paraMtu A vakhata to bhaktibhAvavALA 70 Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAvakoe prabaLa icchA jaNAvI ane phoTogrAphanAM sAdhano vagarako taiyAra karI sAmA khaDA karyAM. mahArAjazrIe A vakhate dAkSiNyatA nahIM tajavAthI phoTogrApha paDAvavAnuM svIkAryuM ane tarata ja phoTogrApha levAmAM Avyo. zrIjaina dharma prasAraka sabhAe potA taraphathI sAmaTI nakalo taiyAra karAvI, jethI temanA bhaktajano atyAre paNa teo sAhebanA darzanano lAbha meLave che. phoTogrAphanI yAdagIrI karatAM vizeSa yAdagIrI rahe evuM bIjuM kArya tyArapachI zrIjaina dharma prasAraka sabhAnA kAryakartAonA lakSamAM AvyuM. te kArya mahArAjazrInuM janmacaritra lakhI kADhIne chapAvI bahAra pADavuM te hatuM. paraMtu A kArya bahu muzkela hatuM; kema ke adyApi sudhI kAMI lekha e saMbaMdhamAM lakhAyelo nahoto. eTale janmasamayathI mAMDIne sarva hakIkata khuda mahArAjazrIne pUchIne ja jANavAnI jarUra rahI. mahArAjazrIne pUchavAmAM mukhya be aDacaNo hatI. eka to mahArAjazrInI vAta karavAnI zakti ochI thaI hatI, vadhAre bolI zakatA nahotA ane bIjuM mahArAjazrIno vicAra e saMbaMdhamAM potAnuM ciratra bahAra pADavAnI jarUra nathI evo hato. prAraMbhamAM sahaja svabhAve mAtra jANavAnI jijJAsA darzAvIne vyatIta hakIkata dhIme dhIme pUchavA mAMDI, paraMtu vadhAre divasa ema cAlavAthI pUchavAno Azaya mahArAjajInA samajavAmAM AvI gayo, eTale vadhAre vAta karavAnI icchA 71 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ moLI paDI. te sAthe zarIrazakti paNa vyAdhinI prabaLatAthI maMda paDavA lAgI, tethI A caritramAM hakIkatasaMbaMdhI je kAMI apUrNatA jaNAya tenuM mULa kAraNa upara kahyuM te samajavuM. keTalAeka manuSyo dareka prakAre potAnI khyAti thAya ema icche che ane tene mATe atizayoktibharelAM caritro paNa lakhAve che. paraMtu mahArAjazrInI nirabhimAna vRtti to koI apUrva hatI, jeno keTaloka citAra upara kahelAM baMne kAraNothI samajI zakAze. mahArAjazrInuM zarIra jema jema narama thatuM cAlyuM tema tema upayoganI jAgRti vadhatI cAlI. mULathI anubhavajJAna meLavavA upara ane adhyAtmasvarUpanI vicAraNA upara lakSa vadhAre hatuM, teno upayoga A vakhate thavA lAgyo. vyAdhinA baLavaMtapaNAmAM paNa AtmAne baLavAna karIne are ! zabdano uccAramAtra na karatAM kAyama "arihaMta, siddha, sAhu" e zabdano dhvani ja cAlI raheto. pAse rahenArA zrAvakone paNa e ja zabdono uccAra karavA pote sUcavyuM hatuM. saMvata 1949nA mAgazara mAsamAM mahArAjazrInA upadezathI vorA jasarAja suracaMde ujamaNAno mahotsava karyo. te mahotsavane mATe eka suzobhita maMDapanI racanA karI hatI ane madhyamAM zrIaSTApada tIrthanI racanA karIne 24 jinabiMba padharAvyA hatA. choDa temanA potAnA tathA bIjAnA maLIne papa thayA hatA. occhava sAro varyo hato. sadarahu maMDapamAM ghaNA zrAvakoe vrata-tapAdi uccaryAM hatAM. 72 Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sadarahu mahotsava pUrNa thayA bAda mahArAjazrInA upadezanI asarane yoge zA. ANaMdajI puruSottama zrIsiddhAcalajIno cha'rI pALato saMgha kADhyo. mahArAjazrI pote sAthe jaI zake ema na hovAthI bIjAM sAdhu-sAdhvIone sAthe mokalyAM. saMghanI zobhA sArI AvI. pAlItANe jaIne temaNe eka derImAM pratiSThA karI. pUrve jaNAvI gayA chIe te pramANe muni gaMbhIravijayajIne ane muni vinayavijayajIne paMnyAsa padavI maLI hatI, tethI have vaDIdIkSA vinAnA lAMbI mudatanA navadIkSita munionI aDacaNa dUra karavA sAru yoga vahevarAvavA mATe bhAvanagara AvavA paMnyAsa gaMbhIravijayajIne lakhyuM. teo paNa vakIla maganalAla sarUpacaMdanA saMghamAM amadAvAdathI pAlItANe thaIne poSa vada chaThe bhAvanagara AvyA. tyArapachI tarata ja yoga vahevarAvavAnuM zarU karavAmAM AvyuM. sAdhunA ThANA 12 ane sAdhvInA ThANAM 11 yogamAM peThAM. mAha vadi cothe cAra sAdhu ne ATha sAdhvIne munirAjazrI vRddhicaMdrajInI dRSTitaLe vaDIdIkSA ApavAmAM AvI. bhAvanagara zaheramAM A kriyA pahelavahelI ja thatI hovAthI zrAvakavarganA dilamAM bahu utsAha Avyo hato, tethI A prasaMge kharca paNa sAro karavAmAM Avyo. mahArAjazrIe janma to paMjAba dezamAM dhAraNa karyo, paraMtu tyAM to dIkSA bAda mAtra traNa varSa ja rahyA. saMvata Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1911mAM gujarAta dezamAM AvyA, tyArapachI pAchA paMjAbamAM padhAryA ja nathI. tethI jANe kAThiyAvADanA hitane mATe ja janma dhAraNa karyo hoya ema jaNAya che. gujarAtamAM AvyA bAda 38 comAsAM karyAM temAM aradhoaradha comAsAM bhAvanagaramAM karyAM che. tethI gujarAtamAM padhAryA te paNa jANe bhAvanagaranA hitane mATe ja padhAryA hoya evuM jaNAya che. bhAvanagaranA saMgha upara upakAra karavAmAM bAkI rAkhI nathI. aneka zubha kAryo khAsa bhAvanagaramAM karAvyAM. eTaluM ja nahIM paNa aneka gAmonA jIrNoddhAranI, navAM derAsaronI, upAzrayonI athavA bIjA zubha nimittanI TIpa vageremAM paNa bhAvanagaranA zrAvakavarga pAse puSkaLa dravyano vyaya karAvIne vinAzI lakSmInI saphaLatA karAvI che. upadezAmRta vaDe niraMtara mAnasika vyAdhione nivAratA rahyA che. potAnI dIrghadRSTi vaDe bhUla thavA dIdhI nathI. pApakAryathI viramAvyA che. yogya jIvone AtmasvarUpa samajAvavAnuM paNa bAkI rAkhyuM nathI. AvA aneka upakAranuM smaraNa thavAthI bhAvanagaramAM saMghanA manamAM ema AvyuM ke ApaNe evuM koI prauDha kArya karavuM joIe ke jethI niraMtara upakAra thayA kare ane te kAryanI sAthe mahArAjazrInuM nAma joDI devuM jethI temanA upakAranA paNa kAMIka arRNI thaIe. Avo vicAra sArI peThe carcAtAM saunA dilamAM bahu sateja lAgaNI thaI. eTale caitra viMda ekame zrIsaMghano eka meLAvaDo karavAmAM 74 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Avyo. te prasaMge aneka vaktAoe mahArAjazrInA pArAvAra upakAranuM potAnI vANInA udgAra vaDe smaraNa karAvyuM. te vakhate sarvanA eka matathI ema TharAvavAmAM AvyuM ke "sArA pAyA upara eka jaina vidyAzALA sthApavI ane tenI sAthe mahArAjazrInuM nAma joDI devuM." Avo nirNaya thatAM te kArya kAyama nabhavA mATe teno kharca vyAjathI cAle evI eka rakama ekatra karavAnI jarUriyAta jaNANI. tene mATe sau potapotAnI icchAthI je rakama Ape te svIkAravI ema TharyuM. A vakhate mahArAjazrI pratyenI lAgaNI pratyakSapaNe tarI AvI. mAtra eka kalAkanI aMdara potapotAnI icchApUrvaka rakama noMdhAtA pAMca hajAra rUpiyA thayA. e saMbaMdhI vyavasthA karavAno keTaloeka vicAra karyA bAda saMgha visarjana karavAmAM Avyo. mahArAjazrInA zarIre vyAdhi dinaparadina vadhato jato hato. hAlamAM to bIjA vyAdhio uparAMta sojAnA vyAdhie eTaluM badhuM jora karyuM hatuM ke potAnI meLe uThAtuM paNa nahIM; sUvAnuM to bilakula baMdha ja hatuM. Ama chatAM paNa samatAmAM vRddhi ja thatI hatI. bhAvanagaranA saMgha taraphathI auSadha upacAra karavAmAM koI prakAranI kacAza rahetI nahotI. deza-paradezathI vaidyone teDAvyA. vyAdhi AgaLa vadhato aTakAvavA mATe je je prayatna karavA ghaTe te karyA. dravyanA saMbaMdhamAM paNa zrIsaMghe sArI rIte udAratA vAparI. paMjAbathI Avela sukhadayALa nAmanA 75 Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaidya, vaDodarAthI AvelA cunIlAla vaidya ane bhAvanagaranA darabArI dAktara zivanAthe prayAsa karavAmAM khAmI rAkhI nahIM. paraMtu vyAdhinI prabaLatA ane karmapariNAma rAjAnuM pratikULapaNuM hovAthI tyAM kazuM kAma AvyuM nahIM. jethI caitra vadi 1 nI sabhAmAM karelo vicAra mahArAjazrInI amRtadRSTinI hAjarImAM ja amalamAM mUkI devo ema TharyuM, ane vaizAkha zudi 3 ne divase moTI dhAmadhUma sAthe varaghoDo caDAvIne caturvidha saMghanI samakSa muni vRddhicaMdrajI jainazALAnuM sthApana karavAmAM AvyuM. A prasaMge meLAvaDo ghaNo sAro thayo hato. mahArAjazrI A hakIkata sAMbhaLIne bahu prasanna thayA, kAraNa ke prAraMbhathI ja mahArAjazrIne jJAnAbhyAsamAM vRddhi thavAnA upAya yojavAnI khaMta hatI. sadarahu jainazALA mATe eka sArA mAstaranI goThavaNa karavAmAM AvI ane jaina bALako bahu moTI saMkhyAmAM abhyAsa karavA lAgyA. A prasaMgane vakhate munirAjazrI mohanalAlajI, mahArAjajIne sAtA pUchavA AvelA te paNa bhAvanagara hatA. mahArAjazrIne mAMdagI vRddhi pAmI tyArapachI aneka munio, sAdhvIo ane aneka gAmonA zrAvaka bhAIo mahArAjazrIne sAtA pUchavA AvatA hatA. chevaTanA vakhate sAdhusAdhvInA ThANA 50 ekatra thayelA hatA. potAnI jiMdagImAM karavAnuM chelluM kArya jANe thaI cUkyuM hoya tema jainavidyAzALAnA sthApana pachI to vyAdhie ekadama Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jora karyuM. jANe samasta asAtavedanI karma eka sAthe khapAvI devuM hoya tevuM svarUpa jaNAvA lAgyuM. zrAvakavarganAM dila bahu udAsa thaI gayAM. bhaktivaMta zrAvako rAta-divasa sAvadhAnapaNe bhakti karavA lAgyA. sarva munimaMDaLamAM muni durlabhavijayajIe ane zrAvakavargamAM amaracaMda jasarAja tathA kuMvarajI ANaMdajIe sarva kArya choDI gurubhaktimAM dila joDI dIdhuM hatuM. mahArAjazrIne paNa jANe aMtasamaya najIka AvyAnuM samajavAmAM AvyuM hoya tema jemanA para temanI dRSTi TharatI hatI temane potAnI pAse ja rahevA sUcavyuM hatuM. karmodaya vaDe thayela vyAdhimAM to koI kiMcitmAtra paNa ghaTADo karI zakatuM nathI, paraMtu anukULa prakAre sevA karIne vyathAnI zAMti mATe joIe tevo prayatna thato hato. mahArAjazrI paNa anubhavajJAnamAM nimagna thaIne upazamarasamAM nhAtA hoya ema jaNAtuM hatuM. potAne je je prakaraNAdi upara pUrNa ruci hatI te A vakhate paNa saMbhaLAvatA hatA ane sAMbhaLatA hatA. causaraNa payagrAnuM to vAraMvAra zravaNa karatA hatA ane tenI koI koI gAthAno artha paNa vyAdhinI prabaLatAthI bolavAnI zakti nahIM chatAM vistArathI samajAvatA hatA. eka vakhata ra3raMDo nibaMdhabbo e gAthAno artha evo sarasa rIte samajAvyo hato ane te vakhate potAne paNa evo AlAda thayo hato ke tenuM varNana karavuM azakya che. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Avo atyaMta vyathAkAraka vyAdhi ane temAM paNa AvI apUrva samatA e to jANe viruddha svabhAvono samAna yoga thaI gayo hoya ema jaNAtuM hatuM. "AyuSyasthiti samApta thaye game teTalA upacAro paNa phAyado karI zakatA nathI" evA vyavahArika vacanane siddha karavA mATe ja hoya tema vaizAkha zudi sAtame zvAsanuM jora vadhyuM. sAdhu-sAdhvIoe AhArapANI paNa na karyA; mAtra gurumahArAja sanmukha dRSTi sthApIne sau besI rahyAM. pariNAme te ja divase rAtanA sADAnava kalAke A azucinA bhaMDArarUpa naradehamAMthI nIkaLI devapaNAnI saMpadAno upabhoga karavA mATe saMpUrNa samAdhimAM "arihaMta, siddha, sAhu' e zabdono uccAra karatAM A nazvara manuSyadeha tajI dIdho. tatkALa e khedakAraka khabara AkhA zaheramAM pharI vaLyA. zrAvakavarga dilagIra thAya emAM to zuM Azcarya, paNa jene eka vakhata paNa mahArAjazrIno paricaya thayelo te sarva dilagIra thayA. dezAvaramAM tAra ane posTa dvArA khabara pahoMcADyA. devadevendroe tIrthakaronA dehano nirvANamahotsava karelo te dRSTAMta laIne bhAvanagaranA bhaktivaMta zrAvakoe gurubhaktinI sarva prakAranI tajavIja karavA mAMDI. AkhA zaheramAM bIje divase tamAma prakAranA AraMbhanAM kArya baMdha rahe tevI goThavaNa karavAmAM AvI. prAta:kALe AkhA saMghano tamAma puruSavarga ekatra thayo. suzobhita zibikAmAM mahArAjazrInA dehane 78 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaktivAna zrAvakoe sthApita karyo, ane naya naya naMdrA, naya naya bhaddA e zabdonA ekasarakhA dhvanie AkAza zabdamaya karI dIdhuM. mahArAjazrInA paMcatvaprAptinA samayathI mAMDIne caturvidha saMghane je dilagIrI thatI hatI tenuM varNana karI zakAya ema nathI, paraMtu e dilagIrI bIjAo sAMbhaLe tevA rudananA zabdoyukta nahotI; mAtra aMtaHkaraNanI ja hatI. saunAM mukhAraviMdo karamAI gayelAM ane zokasamudramAM nimagna thayelAM jaNAtAM hatAM. zrAvakasamudAya mahArAjazrInA dehane zokagarbhita mahotsava karatAM karatAM dAdAsAhebanI vADImAM laI gayo. tyAM caMdanAdi kASTo vaDe mahArAjazrInA dehane agnisaMskAra karavAmAM Avyo. puSkaLa ghRta, karpUrAdi padArtho citAgnimAM siMcyA. mahArAjazrInA dehanI sAthe bhaktajanonA aMtaHkaraNamAM paNa viyogAgni prajvalita thaI rahyo hato. "have ApaNane hitazikSA koNa Apaze ? unmArge jatAM pAchA koNa vALaze ? koI bAbatamAM zaMkA paDaze to gurumahArAja ! kahIne kone pUchavA jazuM ? putravat vAtsalya bhAvathI eka praznanA uttaramAM aneka bAbato koNa samajAvaze ? aho ! A badhI khAmI koNa pUrI pADaze ? kadI bIjA munirAja pUrvokta bAbatomAM mahArAjazrInI khAmI na jaNAya tema karavA hitabuddhithI prayatna karaze, paraMtu ApaNA hRdayamAM mahArAjazrInA viraha vaDe paDelo ghA teo rUjhavI zakaze nahIM. AvA pratApI, zAMta prakRtivALA, 79 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekAMta hitecchu, paropakAramAM ja tatpara, doSanI kSamA karavAvALA, nirdoSa mArge cAlavAvALA ane aneka guNonA vAsabhuvana sarakhA gurumahArAja pharIne ApaNane darzana deze nahIM. aho karALa kALa ! tArI gati duratikrama che. tArI pAse prANImAtra nirUpAya che. teM AvA mahApuruSane laI jaIne amArI sAthe pUrI duzmanAI karI che, paraMtu ame paNa tArA hukamane tAbe rahenArA hovAthI tane kAMI karI zakIe ema nathI. he kALa ! tane Ama karavuM ghaTita nahotuM. A mahApuruSanA A duniyA upara vadhAre TakavAthI aneka zubha prakAranA lAbha hatA. aneka jIvone temanA upadeza vaDe saMsArasamudra taravo helo thaI jAya tema hatuM. temanA pratyakSa caritrane anusaravAthI aneka prANI karmajanya bhArane tajI daIne haLukarmI thAya tema hatuM. evA puruSane laI javAthI tane zuM lAbha thayo ? paraMtu tuM koInuM sAruM joI zakato na hoya ema jaNAya che. tuM raMgamAM bhaMga kare che, lagnamAM vighna nAkhe che ane sukhamAM jhera bheLave che ! tArI gati asarALa che, paNa emAM tAro doSa nathI. phogaTa ja ame tane Thapako ApIe chIe, amArA karmano ja temAM doSa che. ame bhAgyahIna, temAM koI zuM kare ? amArAM puNya ja ochAM tyAM bIjAno zo vAMka ? ame ja saMsAranA mohamAM DubelA tyAM bIjAnI zI bhUla ? kharekhara emAM tAro kAMI ja doSa nathI." 80 Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pramANenA zokayukta udgAra bhaktivaMtonA mukhamAMthI nIkaLyA karatA hatA. saMskAra thaI rahyA bAda citA zAMta karavAmAM AvI. zrAvakavarga paNa sarve snAna karI ekatra thaI zokazAMtinimitte upadeza sAMbhaLavA upAzraya gayo. mukhya ziSya muni gaMbhIravijayajIno upadeza sAMbhaLI citta zAMta karI sau svasthAnake gayuM. te divase AkhA zaheramAM haDatALa pADavAmAM AvI. tamAma prakAranA vyApAra baMdha thayA. mIla, preso, kArakhAnAo, baMdara, matyajALa temaja bIjA sarva AraMbhI kAryo baMdha rahyA. zrAvakavarge eka sArI rakama ekaThI karI, temAMthI aneka prakAre anukaMpAdAna devAmAM AvyuM. mahArAjazrInA saMskArane sthAnake mahArAjazrInI pAdukAnuM sthApana karavA mATe eka ArasanI derI banAvavAmAM AvI ane temAM saMvata 1950nA zrAvaNa zudi puname mahArAjazrInA pagalAM sthApana karavAmAM AvyAM. baMne gurubhAI (munirAja zrImUlacaMdajI ane vRddhicaMdrajI) ekasAthe paMjAba dezamAMthI A dezamAM AvelA, temanI nirvANabhUmi paNa eka sthAne ja thavI sarjita hovAthI cAra varSane aMtare temaja banyuM. baMne mahAtmAonA saMskArane sthAnake thayelI baMne derIo ane temAM sthApela pAdukA ekabIjA sAthe purvavata sneha karIne rahela hoya ema adyApi dAdAsAhebanI vADImAM sAthe sAthe zobhI rahI che. Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ munirAjazrI vRddhicaMdrajI kALadharma pAmyAnA khabara bahAragAma pahoMcatAM aneka gAmomAM haDatALo paDI, AraMbhanA kAryo baMdha rahyAM, zrAvakavarge puSkaLa dravya satkAryomAM vAparyuM ane niraMtaranI yAdagIrI rahe tevAM kAmo paNa keTalAMka gAmomAM karavAmAM AvyAM. vaLAmAM mahArAjazrInuM nAma joDIne eka jaina pustakAlaya sthApavAmAM AvyuM. evA uttama puruSonI khyAti to emanAM satkAryo vaDe amara rahelI ja che. AvAM kAryo to mAtra temanI bhaktinI nizAnI batAvanArAM che. A pramANe munirAja zrIvRddhicaMdrajI jeo niHspRhaziromaNi munirAja zrIbuTerAyajInA ziSya, pratApI gaNijI zrImUlacaMdajInA laghu gurubhAI ane mahAtapasvI, kSamAsamudra munirAjazrI khAMtivijayajInA temaja jJAnasamudra, SazAstranA pAragAmI munirAjazrI AtmArAmajI vagerenA moTA gurubhAI hatA; teo 59 varSa ne 4 mAsanuM AyuSya pratipAlana karIne, temaja 41 varSano dIkSAparyAya pALIne, aneka bhavya jIvonI upara upakAra karI svargasukhanA bhoktA thayA che. teo sAhebanA dilamAM je je zubha abhilASAo thatI hatI, te te puNyanI prabaLatAthI svalpa samayamAM pAra paDatI hatI. aMtyAvasthAe mahArAjazrInA dilamAM (1) dAdAsAhebamAM baMdhAtuM derAsara saMpUrNa thaIne pratiSThA thayela jovAnI, (2) bhAvanagaramAM zrAvakasamudAya bahoLo chatAM koIne tyAM 82 Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gharaderAsara nahotuM te karAvavAnI, (3) vaLA zaheramAM apratima upagArI zrIdevaddhigaNikSamAzramaNanI yAdagIrI kAyama rahevA mATe temaNe karelA jainasiddhAMtonA pustakArUDhapaNAnA lekha sAthe temanI pAdukA sthApana karAvavAnI ane (4) jaina rIti pramANe jainavargamAM vivAhAdi saMskAra thAya tema karavA vagerenI abhilASAo hatI. jemAMnI A caritra pragaTa thatA sudhImAM keTalIeka pAra paDI che ane bAkInI pAra paDavA saMbhava che. mahArAjazrIno puNyapratApa adyApi paNa acaLa sthitimAM hoya ema dekhAya che. A bALabrahmacArI mahAtmAnuM caritra ahIM samApta thAya che. e mahAtmAnA guNanuM varNana jeTaluM karIe teTaluM thoDuM che. temanA guNa aharniza sAMbharI Ave tevA che. teo mAvajajIvita zuddha AcAravicAramAM tatpara rahyA che. niraMtara apramAdIpaNe svaparahitamAM tatpara rahyA che. nirarthaka kALakSepa kadApi paNa karyo nathI. lokaraMjanArthe jJAna meLavavAno vicAra dilamAM na dharAvatAM Atmahita mATe ja aneka zAstronuM niraMtara avalokana karyuM che. zrImadyazovijayajI upAdhyAyakRta jJAnasAra aSTaka upara eo sAhebane bahu prIti hatI, jethI vAraMvAra teno pATha karatA. navIna graMthAdi kAMI paNa racavAnI abhilASA vartatI nahotI; to paNa teo sAheba je je graMtha vAMcatA te evA sUkSma vicArapUrvaka vAMcatA ane temAM padaccheda ane paryAyAdi evA bArIka rIte karatA hatA ke te 83 Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ graMtha anya sarvane bahu ja lAbhakAraka ane bodhadAyaka thaI paDato. AstikyamAM teo apUrNa nahotA, zraddhA vaDe pUrNa hatA. teono upadeza amogha hato. aMtaHkaraNanI AkRti ane bAhya AkRti baMne zAMta hatI. kadI paNa koIne duHkha lAge tevuM vacana kahI zakatA nahIM. pathya, tathya ne priya evuM satya vacana bolavAnI ja teone svAbhAvika Teva hatI. jJAnadAna devAmAM teo sAhebe kadI paNa AtmavIryane gopavyuM nathI. sumAre 40 sAdhu-sAdhvIne dIkSAnuM dAna karyuM che. paripUrNapaNe cAritradharmanuM ArAdhana karyuM che. bAlyAvasthAthI ja brahmacarya pALyuM che. zarIrazakti maMda hovAthI bAhyatapa teo vizeSa karI zakyA nathI, paraMtu atyaMtaratapamAM aharniza tatpara ja rahyA che. bAhyatapa paNa zaktinA pramANamAM karavAnA kAyama icchuka hatA. chevaTanA vakhatamAM vIzasthAnakanA ArAdhana nimitte oLI karavAno Adara karyo hato. saMvata 1948nA paryuSaNamAM chAtInA dukhAvAno vyAdhi vadhAre upaDyo tyAra agAu saMlagna traNa oLInAM 60 ekAsaNAM karyAM hatAM. bhAvadharmanuM ArAdhana to teoe vakSasthaLamAM korI rAkheluM hatuM. upazamarasanA bhaMDAra hatA. abhimAnane dezATana karAveluM hatuM. mAyAne tajI dIdhI hatI ane lobha mAtra AtmahitanI vRddhi karavAno ja rAkhyo hato. koI paNa vicAra sAhasikapaNe karatA nahIM paNa dIrghadraSTipUrvaka karatA, tethI koIpaNa kArya karyA pachI pazcAttApa karavo paDyo 84 Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya evuM temanI jIMdagAnImAM eka vakhata paNa banyuM nathI. teo pote ja eka vakhata aSTakanI TIkA vaMcAvatA bolyA hatA ke "jyAre jyAre huM kAMI paNa boluM chuM athavA karuM chuM tyAre tarata ja te bolavAnuM tathA kriyA karavAnuM zuM pariNAma thaze te saMbaMdhI vicAraNA thAya che." A uparathI temane potAne kevuM UMcA prakAranuM anubhavajJAna hatuM te samajI zakAya che. kAraNa ke evI vicAraNAvALAne ayogya vartanano tathA puNya-pApa baMdhanano to abhAva ja hoya che. indriyonA viSayamAM viraktabhAvane dhAraNa karanArA hatA. vedodaya to sarvathA zAMtabhAvane pAmelo hato. kvacita hasatA to maMdamaMda hasatA. paugalika vastunA saMyogaviyoge ratiaratino saMbhava ja nahoto. zoka mAtra AtmahitamAM khAmI lAvanAra kAraNo bane tyAre ja thato hato. bhaya pUrvopArjita karmono ane parabhavano ja hato. dugacchA dehamAM rahelI azucinI ja karatA. ziSyone mATe uttama uttama pustakono saMgraha karavAnI icchAvALA hatA. dareka gAmamAM jJAnabhaMDAra sArI sthitimAM sacavAI rahe-vIMkhAI na jAya tene mATe upadeza karyA karatA hatA. navA bhaMDAro karAvatA hatA. jainatIrthonuM hita jALavavA mATe zrAvakavargane preraNA karyA karatA hatA, ane pUrvokta sarva kAryamAM potAnA AtmAnuM hita vRddhi pAme evI sAdhyadRSTi rAkhatA hatA. 85 Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvA mahAtmAnA caritranuM smaraNa karavAthI ane banI zake te pramANe tenuM anukaraNa karavAthI aneka prANIo potAnA AtmAnuM hita karI zake che, evA hetuthI A mahApuruSanuM caritra lakhavAno karelo prayAsa vAcakavRMdanI zubhavRtti vaDe saphaLatAne pAmo. yasya zAntiguNo mahAn mudiravat krodhAgnisaMzAmako, yasyA'ho caritAmRtAMzukiraNaistApo bhuvAM nAzitaH / zrutvA yasya kathAM zubhAM janagaNo muktau sadottiSThate, so'yaM vo vitanotu bhadrapadavIM zrIvRddhicandraH prabhuH / "jemano mahAnuM zAntino guNa varasAdanI mAphaka koparUpI agnino nAzaka hato, jemanA cAritrarUpI candranA kiraNo vaDe pRthvIno saMtApa nAza pAmyo hato, jemano pavitra upadeza sAMbhaLI manuSyo mokSamArga tarapha pravRtta thatA hatA, te mahArAjazrI vRddhicaMdrajI tamArA kalyANane vistAro. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-1 munirAjazrI vRddhicaMdrajInI ziSyasaMpadA 1. muni kevaLavijayajI - saMvata 1929mAM mahArAjazrInA nAmanI vaDIdIkSA ApavAmAM AvI te. 2. muni gaMbhIravijayajI - saMvata 1931mAM yatipaNuM tajI daIne mahArAjajInA nAmanI vaDIdIkSA lIdhI te. 3. muni uttamavijayajI - saMvata 1932nI phAgaNa zudi trIje dholerAnA rahenAra paTaNI zrAvaka uttamacaMde bharUcamAM munirAja zrInityavijayajI pAse dIkSA lIdhI te. 4. muni caturavijayajI saMvata 1937nI mahA zudi pAMcame amadAvAdanivAsI eka zrAvake DIse jaIne munirAja zrIumedavijayajI pAse dIkSA lIdhI te. 5. muni rAjavijayajI saMvata 1937mAM mAMgaroLanivAsI eka zrAvake vaLAmAM mahArAjazrInA hAthathI dIkSA grahaNa karI te. 87 Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6. muni hemavijayajI - saMvata 1940nI dvitIya jeTha zudi trIje dholerAnA zrAvaka jIvAe bhAvanagaramAM mahArAjajInA hAthathI dIkSA lIdhI te. 7. muni dharmavijayajI - saMvata 1943nI vaizAkha vadi pAMcame mahuvAnA mULacaMda nAmanA zrAvake bhAvanagaramAM mahArAjajInA hAthathI dIkSA lIdhI te. 8. muni nemavijayajI - saMvata 194panI jeTha zudi sAtame nemacaMda nAmanA mahuvAnA zrAvake bhAvanagaramAM mahArAjajInA hAthe dIkSA lIdhI te. 9. muni premavijayajI - saMvata 1946nI vaizAkha zudi teraze osavALa jJAtinA, bALabrahmacArI, bhAvanagaranivAsI, derAsaramAM mahetA tarIke kAma karanAra zrAvaka premajIe mahArAjajInA hAthathI bhAvanagaramAM dIkSA lIdhI te. 10.muni kapUravijayajI - saMvata 1947nI vaizAkha zudi chaThe vaLAnA rahIza osavALa jJAtinA zrAvaka kuMvarajI amIcaMda, jeoe aMgrejI abhyAsa karIne meTrIkyulezananI parIkSA pasAra karI hatI, temaNe vairAgyadazA pAmIne bhAvanagaramAM mahArAjajInA hAthathI dIkSA lIdhI te. A sivAya muni umedavijayajI, durlabhavijayajI, amaravijayajI tathA meghavijayajI vageree mahArAjajInA Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAthathI dIkSA lIdhI che, paraMtu dIkSA bIjAnA nAmanI apAyela hovAthI temanAM nAma AmAM gaNyAM nathI, temaja mahArAjajInA upadezathI vairAgya pAmIne keTalAeka zrAvakoe munirAja zrImUlacaMdajI, munirAja zrInityavijayajI tathA munirAja zrI umedavijayajI vagerenI pAse dIkSA lIdhI che, temanAM nAmonI vivakSA paNa AmAM karelI nathI. (saM.1954) upara lakhelI hakIkata saM. 1954nA samaya sudhInI che. temAMthI munirAja zrIgaMbhIravijayajI, munirAja zrIcaturavijayajI, munirAja zrInemavijayajI ane munirAja zrIpremavijayajI zrIbhagavatIsUtranA yoga vahIne paMnyAsa thayelA. temAMthI paMnyAsa zrInemivijayajI zrIvijayanemisUrinA nAmathI AcArya thayelA, ane munirAja zrIdharmavijayajI zrIvijayadharmasUrinA nAmathI AcArya thayelA. 89 Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-2 // zAntamUrti-zrIvRddhicandrasad gurvaSTam // (sAnuvAdram) vijayadharmasUri : vAcaM vAcaM prabhuguNagaNaM labdhakIrtirjane yo, bodhaM bodhaM viSamavibudhaM jAtapUjyaprabhAvaH / vedaM vedaM sakalasamayaM prAptazAntasvabhAvaH, svargastho'sau vilasati sukhaM madgururvRddhicandraH // 1 // je gurumahArAje prabhunA guNasamUhane lokomAM kahI kahIne kIrti prApta karI hatI, jeo viSama paMDitone paNa bodha karIne pUjya prabhAvavALA thayA hatA. tathA jeo sarva siddhAMtane (Agamane) jANI jANIne (zrutajJAna meLavI meLavIne) zAMtasvabhAvavALA (samatAvALA) thayA hatA, te A mArA guru zrIvRddhicaMdra mahArAja svargamAM rahelA sukhe vilAsa kare che. 1. 90 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ snAyaM snAyaM supavitavapuH sArvavAcA'mRtena, hAya hAyaM kumatakapaTaM vizvavandyapratApaH / ghAtaM ghAtaM subhaTapadavI prApa duSkarmavRndaM, svargastho'sau vilasati sukhaM madgururvRddhicandraH // 2 // jeo sarvajJanA vacanAmRta vaDe snAna karI karIne pavitra zarIravALA thayA hatA, kumata (mithyAtva) no tyAga karI karIne jemano pratApa vizvane vaMdya thayo hato, duSkarmanA samUhane haNI haNIne jeo subhaTanI padavIne pAmyA hatA, te A svargamAM virAjamAna mArA guru zrIvRddhicaMdra mahArAja sukhe vilAsa kare che. 2. pAvaM pAvaM munijanapathaM kRtyakAryeSu lInaH, stAvaM stAvaM guNiguNagaNaM zaddhasamyaktvadhArI / nAvaM nAvaM jinavaravaraM nItapuNyaprakarSaH, svargastho'sau vilasati sukhaM madgururvRddhicandraH // 3 // munijananA mArgane pavitra karI karIne jeo munijanane karavAlAyaka kriyAmAM niraMtara magna rahetA hatA, guNIonA guNasamUhanI stuti karI karIne jeo zuddha samakitadhArI thayA hatA, tathA uttama jinezvaranI stuti karI karIne jeoe puNyano prakarSa prApta karyo hato, te A svargamAM virAjamAna mArA guru zrIvRddhicaMdra mahArAja sukhe vilAsa kare che. 3. 91 Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAyaM dAyaM sva'bhayamatulaM prANiSu prItipuJjaM, dhAyaM dhAyaM sumatimahilAM klRptakalyANapotaH / bhAyaM bhAyaM pravacanavaco vIradevAbhimAnaH, svargastho'sau vilasati sukhaM madgururvRddhicandraH // 4 // prANIomAM prItinA samUharUpa atula ane uttama abhayadAna ApI ApIne tathA sadguddhirUpI strInuM stanapAna karAvI karAvIne jemaNe kalyANarUpI bALakane puSTa karyo hato tathA siddhAMtanA vacanane bhAvI bhAvIne (dhArI dhArIne) zrI mahAvIradeva upa2 je bahumAnavALA thayA hatA, te A svargamAM virAjamAna mArA guru zrIvRddhicaMdra mahArAja sukhe vilAsa kare che. 4. mAraM mAraM ratipatibhaTaM tyaktamohAdidoSo, dhAraM dhAraM yatipatipadaM kRttakarmArivargaH / vAraM vAraM kupathagamanaM jainarAddhAntaraktaH, svargastho'sau vilasati sukhaM madgururvRddhicandraH // 5 // kAmadevarUpI subhaTane mArI mArIne jemaNe mohAdika doSono tyAga karyo hato, munipatinI padavI (cAritra) dhAraNa karI karIne jemaNe karmarUpI zatrunA samUhane kApI nAMkhyo hato, tathA kumArgagamananuM nivAraNa karI karIne jeo jaina siddhAMtamAM 92 Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Asakta thayA hatA, te A svargamAM virAjamAna mArA guru zrIvRddhicaMdra mahArAja sukhe vilAsa kare che. 5. dveSaM dveSaM kapaTapaTukaM nihnavaM nyAyamuktaM, peSaM peSaM kuzalavikalaM karmavAraM prabhUtam / poSaM poSaM vimalakamalaM cittarUpaM mahAtmA, svargastho'sau vilasati sukhaM madgururvRddhicandraH // 6 // mAyA-kapaTa karavAmAM nipuNa ane nyAyarahita evA niAvanA upara dveSa karI karIne, kalyANano nAza karanAra moTA karmanA samUhane pIsI pIsIne tathA cittarUpI nirmaLa kamaLanuM poSaNa karI karIne jeo mahAtmA gaNAtA hatA te A svargamAM virAjamAna mArA guru zrIvRddhicaMdra mahArAja sukhe vilAsa kare che. 6 zoSaM zoSaM kaluSajaladhiM dhvastapApAdipaGkaH, ploSaM ploSaM sakalamazubhaM zuddhadhIrdhyAnamagnaH / toSaM toSaM bhavijanamano jainatattvAdibhiryaH, svargastho'sau vilasati sukhaM madgururvRddhicandraH // 7 // pAparUpI samudranuM zoSaNa karI karIne jemaNe azubha karmarUpI paMkano nAza karyo hato, samagra azubhane bALI bALIne tathA jinAgamanA tattva vagere kahevA vaDe bhavyajanone saMtoSa pamADI pamADIne zuddha buddhivALA jeo AtmadhyAnamAM 93 Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ magna rahetA hatA, te A svargamAM virAjamAna mArA guru zrIvRddhicaMdra mahArAja sukhe vilAsa kare che. 7 siddhAntodadhimanthanotthavimalajJAnAdiratnavrajaM, ziSyebhyo vitaran samAdhisahitaH saMprApa nAkaM zubham / so'yaM madgururanvahaM vijayatAM zrIvRddhicandro munistasyaiva stutirUpamaSTakamidaM bhavyAH paThantu prage // 8 // siddhAMtarUpI samudrane mathana karavAthI utpanna thayelA (meLavelA) jJAnAdika ratnano samUha ziSyone ApatA ApatA jeo samAdhisahita (pUrvaka) uttama svargane pAmyA che, te A mArA guru zrIvRddhicaMdra mahArAja sarvadA vijaya pAmo ane temanI ja stutirUpa A aSTakane bhavyajano hamezAM prAtaHkAle paThana karo. 8 iti zAntamUrtizrImadvRddhicandracaJcarIkAyamANa vijayadharmasUriviracitaM svagurvaSTakam / Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-3 I zrIvRddhi stotram (sAnuvAtam) | (fzaraLa) sadAsmaryAsaGkhyAskhalitaguNasaMsmAritayugapradhAnaM pIyUSopamamadhuravAcaM vratidhuram / vivekAd vijJAtasvaparasamayAzeSaviSayaM, stuve so'haM dhyAnollasitahRdayaM vRddhivijayam // 1 // hamezAM (sapuruSone) smaraNa karavAlAyaka, asaMkhya ane asmalita guNo vaDe yugapradhAnanuM smaraNa karAvanAra, amRtasamAna mIThI vANIvALA, muniomAM agresara, svaparasiddhAMtanA sarva viSayone vivekathI jANanArA ane dhyAnamAM ullabhAyamAna che hRdaya jenuM evA te vRddhivijayajI ke jemanuM apara prasiddha nAma vRddhicaMdrajI mahArAja hatuM temane huM stavuM chuM. athavA paramAtmasvarUpanI sAthe soDaha-te ja huM evA dhyAnamAM ullabhAyamAna che hRdaya jenuM A pramANe gurumahArAjanA vizeSaNAntargatapaNe "soDahaM padane samasta Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAkhI artha karavo. athavA dhyAnamAM ullasita hRdaya jema thAya tema huM stavanA karuM chuM e pramANe kriyAvizeSaNa tarIke paNa artha thaI zake che. 1 munIzairyogIzairdraviNapatibhI rAjabhirapi, stutaM saMsevyAhiM budhajanagaNodgItayazasam / zaraNyaM lokAnAM bhavaviSamatApAkuladhiyAM, stuve so'haM dhyAnollasitahRdayaM vRddhivijayam // 2 // munisamUhanA nAyaka, yogIzvaro, dhanADhyo ane rAjAo vaDe hamezAM stuti karAyelA-ArAdhavAlAyaka che caraNakamaLa jemanAM, vidvAna puruSonA samUhe uccasvarUpe jemanuM yazogAna kareluM che evA, Adhibhautika, Adhidaivika ane AdhyAtmika ityAdi vividha prakAranA saMsAranA viSama tApathI vyAkuLa buddhivALA jIvone zaraNa karavAlAyaka ane dhyAnamAM ullasAyamAna hRdayavALA zrIguru vRddhivijayajI mahArAjane huM stavuM chuM. 2 tapasyAdIptAGgaM gajavaragatiM pAvanatanuM, surUpaM lAvaNyaprahasitasurAGgadyutibharam / prasannAsyaM pUtakramakamalayugmaM zazimukhaM, stuve so'haM dhyAnollasitahRdayaM vRddhivijayam // 3 // tapasyAthI dedIpyamAna zarIravALA, zreSTha hastIsamAna suMdara gativALA, pavitra zarIravALA, suMdara rUpavALA, lAvaNya vaDe devonA zarIranA kAMtino samUha jeNe hasI kADhyo che evA, prasanna mukhavALA, jemanAM be caraNakamaLa 96 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ati pavitra che evA, caMdrasamAna mukhavALA ane dhyAnamAM ullasAyamAna che. hRdaya jenuM evA zrIguru vRddhivijayajI mahArAjane huM stavuM chuM. 3 zrutasyAdvAdArthapramitinayabodhoddhuradhiyaM, sadAcIrNAcAraM yamaniyamayogAGgakuzalam / mahAntaM yogIzaM suvihitatapAgacchatilakaM, stuve so'haM dhyAnollasitahRdayaM vRddhivijayam // 4 // zrutajJAnamAM varNavela (guruparaMparAthI sAMbhaLela) athavA prasiddhasvarUpa syAdvAdarUpa padArtho agara dharmAstikAyAdi dravyo tathA tenA guNaparyAyasvarUpa padArtho, pramANa, sapta naya, zrutajJAna (siddhAMta) e sarvanA jJAnamAM agresara buddhivALA, sArI rIte athavA haMmezAM uttama jJAnAcArAdi pAMca AcArone AcaranArA, yama-niyama vagere yoganA aMgone ArAdhavAmAM kuzaLa, mahAn yogIzvara, uttama vidhividhAnavALA tapAgacchanA zaNagArarUpa-tilakasamAna ane dhyAnamAM ullasAyamAna hRdayavALA zrIguru vRddhivijayajI mahArAjane huM stavuM chuM. 4 gatAjJAnadhvAntaM nijaramaNatAlInacaritaM, kriyAyogodyuktaM vyavahRtiparaM nizcayaratam / kRpAdhArodrekapramuditadRzaM zAntamanasaM stuve so'haM dhyAnollasitahRdayaM vRddhivijayam // 5 // 97 Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ajJAnarUpI aMdhakAra jemano naSTa thayo che, jemanuM caritra AtmaramaNatAmAM lIna thayuM che, kriyAnuSThAnanA vyApAramAM udyamavaMta, vyavahAramAM tatpara, nizcayamAM AsaktivALA, karUNArUpa amRtarasanI dhArAnA atizayapaNAthI jemanAM netro pramodavALAM che, zAMtarasathI pUrNa aMta:karaNavALA ane dhyAnamAM ullabhAyamAna hRdayavALA zrIguru vRddhivijayajI mahArAjane huM stavuM chuM. 5 yadIyA nirvyAjaM smRtirapi janAnAM sukhakarI, zrutA vAcAM dhArA bhavagahanapAtha:patitarI / samArUDhA zreNiM jayati vizadA'dhyAtmalaharI, stuve so'haM dhyAnollasitahRdayaM vRddhivijayam // 6 // je paramagurunuM kapaTarahitapaNe kareluM smaraNamAtra paNa lokottara sukhane karanAruM che, jemanI vANInI dhArA zravaNamAtrathI ja saMsArarUpa gahana samudrane tAranAra-nAvaDI samAna che, je paramagurunI utkRSTa koTimAM caDelI athavA saMyamazreNi para caDelI nirmaLa adhyAtma vicAranI lahero sarvotkRSTa varte che, te dhyAnamAM ullabhAyamAna hRdayavALA zrIguru vRddhivijayajI mahArAjane huM stavuM chuM. 6 janurjAtaM yasyA'khilabhavihitaM rAmanagare, pravrajyA'bhUd dIlhyAM suragatigatirbhAvanagare / kRpArAmaM dhAmAsamasukhatateH puNyavitateH, stuve so'haM dhyAnollasitahRdayaM vRddhivijayam // 7 // 98 Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samagra jIvone hitakArI je paramaguruno janma paMjAba dezamAM AvelA rAmanagara gAmamAM thayo hato, je parama gurunI pravrajyA dilhInagaramAM thaI hatI, ane bhAvanagaramAM svargagamana thayuM hatuM, te kRpAnA (dayAnA) ArAma (bagIcArUpa) (A zabda vaDe stutikAre gurumahArAjanuM saMsArIpaNAnuM kRpArAma evuM nAma dhvanita karyuM che.) ane nirUpama sukhanI zreNinA ane puNyasamUhanA athavA anupama sukhanA vistAravALA puNyasamUhanA ghararUpa, dhyAnamAM ullasita hRdayavALA zrIguru vRddhivijayajIne huM stavuM chuM. 7 praziSyAH ziSyAzca pravaraguNavanto vijayino, yadIyAstarkajJA gaNipadadharAH paNDitapadAH / upAdhyAyAH sUrIzvarapadayutA vAdimukuTAH, stuve so'haM dhyAnollasitahRdayaM vRddhivijayam // 8 // zrIparamagurunA zreSTha guNavaMta, tarkanA jJAtA, vAdIomAM mukuTa samAna, gaNipadane dhAraNa karanArA, paMnyAsapadane dhAraNa karanArA, upAdhyAyapadane dhAraNa karanArA ane AcAryapadane dhAraNa karanArA aneka ziSyo-praziSyo vijayavaMta varte che, te dhyAnamAM ullasita hRdayavALA zrIguru vRddhivijayajI mahArAjane huM stavuM chuM. 8 kva cA'haM vikSiptaH kva tava caritaM yogalalitaM, tathApi tvadbhaktirvimalapariNAmA munipate ! / sthitAntaH stotre mAmapaTudhiyamAyojayadiha, vidhatte pitrantaHkaraNaharaNaM bAlabhaNitiH // 9 // 99 Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ munionA svAmI ! he paramaguru ! yoga (yuktisAdhaka) anuSThAnomAM suMdara rIte vartatuM ApanuM caritra kyAM ? ane vikSipta aMtaHkaraNavALo huM kyAM ? to paNa nirmaLa pariNAmavALI mArA hRdayamAM rahelI tamArI bhaktie mane maMdabuddhivALAne paNa tamArI A stuti karavAmAM joDyo che- bALakanAM mansana (kAlAghelA) bhASAnAM vacano pitAnA aMtaHkaraNanuM jarUra haraNa kare che. 9 idaM vRddhistotraM saralavacanArthAvalimitaM, pavitraM pratyUSe paThati vibudhAnandanahitam / jano yaH so'vazyaM labhata iha sadbhAvabharito, bhavatrANaM zreyaHsutadhanayazovRddhivijayam // 10 // saraLa vacana ane arthanI paMktiothI parimita zabdovALuM ane pavitra paMDitone (athavA he paMDitajano !) AnaMdana ane (agara bALakone) hitane ApanAruM (stutikartAe naMdana evuM potAnuM nAma garbhita sUcavyuM che.) A vRddhistotra je puruSa prAtaHkALe bhaNe che, sadbhAvathI pUrNa thayelo te AtmA saMsArathI potAnuM rakSaNa, parama kalyANa, putra, dhana, yaza, vRddhi ane vijayane prApta kare che. 10 AcArya-zrIvijayanemisUri-praziSya AcArya-zrIvijayanaMdanasUri. 100 Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-4 zrImadguru vRddhivijayajI viyogASTaka (maMdAkrAMtA-chaMda) je paMjAbe prathama pragaTyA jJAtimAM ozavALe, kRSNAdevI dharamayazanA putra je dharma pALe; sabaMdhamAM guNadhara kRpArAma nAme vikAsa, te zrIvRddhivijaya gurune kema bhUlI javAze? 1 jeNe aSTAdaza varasamAM sarva saMsAra choDI, sarve saMpatu nija paraharI buddhi sanmArga joDI; savairAgye gurucaraNamAM je dharI zIrSa bhAse, te zrIvRddhivijaya gurune kema bhUlI javAze ? 2 zAMtidhArI guNa gurutaNA sarva jemAM vaselA, jethI sarve durguNa badhA dUra jaIne khaselA; dekhI jene kumati jananI krUratA dUra nAse, te zrIvRddhivijaya gurune kema bhUlI javAze ? 3 101 Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAMtidhArI manahara mahA mUrti che bhavya jenI, nitya zobhe hasita vadane zAMtatA jyAM majenI, vANI kerI ati madhuratA je sudhAne vikAsa, te zrIvRddhivijaya gurune kema bhUlI javAze ? 4 moTA nAnA sarava janane mAna Ape suharSe, hete bolI madhura vacano bhaktanA citta karyuM; jenA citte acalita sadA tulya dRSTi vibhAse, te zrIvRddhivijaya gurune kema bhUlI javAze ? pa vidvAnonA vadana nirakhI nitya AnaMda pAme, graMtho dekhI abhinava ghaNo harSa je citta jAme; tattvo jANI jinamatataNAM jJAnadeSTi prakAze, te zrIvRddhivijaya gurune kema bhUlI javAze ? 6 je ziSyone vinaya vadhavA hetuthI bodha Ape, vidyA keruM vyasana karavA mastake hasta thApa; jenI sarve upakRti sadA ziSyavRMde gavAze, te zrIvRddhivijaya gurune kema bhUlI javAze? 7 vAre vAre guruvarataNI mUrti dare tare che, netro tenuM smaraNa karatAM azrudhArA dhare che; nize tenI zubha zivagati narmadAtA ja thAze, te zrIvRddhivijaya gurune kema bhUlI javAze ? 8 (jainadharmaprakAza, pR. 9, aMka-3) 102 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa-pa munirAjazrI vRddhicaMdrajIe karelA cAturmAsanI yAdI saM.1908 dilhI 1926 rAdhanapura 1909 jayapura 1927 amadAvAda 1910 bIkAnera 1928 lIMbaDI. 1911 bhAvanagara 1929 pAlInANA 1912 amadAvAda 1930 bhAvanagara 1913 amadAvAda 1931 amadAvAda 1914 bhAvanagara 1932 pAlItANA 1915 goghA 1933-35 bhAvanagara 1916 bhAvanagara 1936 1937 1917-20 amadAvAda 1921 1922-25 amadAvAda ekaMdare 19 comAsAM bhAvanagara, 12 amadAvAda, 2 pAlItANA, 2 vaLA, 1 dilhI, 1 jayapura, 1 bIkAnera, 1 godhA. 1 rAdhanapura ane 1 lIMbaDI ema 41 cAturmAsa karelAM che. bhAvanagara 1938-48 103 vaLA vaLA bhAvanagara Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhadraMkarodaya zikSaNa TrasTa - godharA dvArA prakAzita pustako: 1. amAri ghoSaNAno dastAveja 2. samaruM pala-pala surata nAma 3. valabhIpuranI aitihAsika kIrtigAthA 4. ajArA pArzvanAtha jaina tIrtha 5. bhInI kSaNono vaibhava (sacitra) 6. bhInI kSaNono vaibhava 7. vAtsalyanidhi saMghanAyaka 8. guruguNakIrtana 9. sAgaravihaMgamaH (saMskRta) 10. hAsyameva jayate (saMskRta) 11. paMcasUtrakam (saMskRta) 12. mRgamRgendrAnyoktizatakam (saMskRta) 13, dharmatattvacintana bhAga-1 14. hemacandrAcArya (saMskRta) (jIvanacaritra) 15. abhirAjagItA 16. dharmatattvacintana bhAga-2 17, saddharmasaMrakSaka (hindI) (pU. bUTerAyajI ma.nuM jIvanacaritra) 18. Adarza gacchAdhirAja (pU. mUlacaMdajI ma.nuM jIvanacaritra) 19. paMjAbaratna gurudeva (pU. vRddhicaMdrajI ma.nuM jIvanacaritra) 20. siddhArtha (saMskRta) saMpA. vijayazIlacaMdrasUri kartA : vijayazIlacaMdrasUri vijayazIlacaMdrasUri vijayazIlacaMdrasUri vijayazIlacaMdrasUri vijayazIlacaMdrasUri vijayazIlacaMdrasUri vijayazIlacaMdrasUri kIrtithI kIrtitrayI saM.anu.: upA. bhuvanacaMdrajI kartA : DaoN. abhirAja rAjendra mizra vijayazIlacaMdrasUri kartA : munikalyANakIrtivijaya kartA : DaoN. abhirAja rAjendra mizra vijayazIlacaMdrasUri hIrAlAla duggaDA munidarzanavijayajI (tripuTI) 5. kuMvarajI ANaMdajI kartA : munikalyANakIrtivijaya 104