Book Title: Yogsaar
Author(s): Dhirajlal D Mehta
Publisher: Dhirajlal D Mehta

View full book text
Previous | Next

Page 15
________________ યોગસાર પ્રથમ પ્રસ્તાવ છે. ત્યારબાદ સામે રહેલા પરમાત્માના સ્વરૂપનું પોતાનામાં પ્રતિબિંબ પડે છે એટલે આ પોતાનો આત્મા જ પરમાત્મ સ્વરૂપ છે એમ જણાય છે તે તન્મયતા કહેવાય છે. આ રીતે આ આત્મા જ પરમાત્માનું ધ્યાન કરતો કરતો પરમાત્મા બને છે. જેમ ઇયળ ભ્રમરીનું ધ્યાન કરતી કરતી ભ્રમરી સ્વરૂપ બને છે તેમ અહીં પણ જાણવું. ૧૫ આ સમાપત્તિયોગ (તે સ્વરૂપને પ્રાપ્ત કરવા)ના ત્રણ ઉપાયો છે. પ્રથમ નિર્મળતા, બીજી સ્થિરતા અને ત્રીજી તન્મયતા. (૧) પ્રથમ નિર્મળતા - કાચને લૂછીને સૌ પ્રથમ ચોખ્ખો કરવો પડે છે તો જ તેમાં સામેની વસ્તુનું પ્રતિબિંબ પડે છે. તેમ આ આત્મામાં રહેલી મોહની વૃત્તિઓનો વિનાશ કરવા દ્વારા પ્રથમ નિર્મળતા પ્રાપ્ત કરવી પડે છે. તે માટે શ્રાવકનાં બાર વ્રતોનું ધારણ કરવું. સાધુનાં પાંચ મહાવ્રતોનું ધારણ કરવું. શુભ-શુભતર અનુષ્ઠાનોનું આચરવું. તેનું આલંબન લેવું. અશુભ પ્રવૃત્તિ અને અશુભ ગોષ્ઠિનો ત્યાગ કરીને શુભ પ્રવૃત્તિ (આત્મકલ્યાણકારક કાર્યોમાં જોડાવું) અને ઉત્તમ સજ્જન મિત્રોની જ સોબત વિગેરે ઉપાયો અપનાવવાના હોય છે. વીતરાગ પરમાત્મા પ્રત્યેની પ્રીતિ અને ભક્તિયોગમાં જોડાવું. તેમના કહેલા સિદ્ધાન્તોનું આદર-બહુમાનપૂર્વક શ્રવણ, ચિંતન અને મનન કરવું. પરમાત્મા પ્રત્યે અહોભાવ-પૂજ્યભાવ નમસ્કાર-સ્તુતિવંદના આદિ કરવા, તેમાં જ વધારે રચ્યાપચ્યા રહેવું. તેમના માર્ગે ચાલનારા અને આપણને તે જ ભગવાનનો માર્ગ બતાવનારા આચાર્યાદિ સાધુ-સાધ્વીજી આદિ મહાત્માઓની યથોચિત સેવાભક્તિ કરવી, ઔષધ-પુસ્તકાદિનું દાન કરવું, તેમના સંપર્કથી સહજ વૈરાગ્યભાવનાથી વાસિત ચિત્ત થવું. મૈત્રી આદિ ચારે ભાવનાઓનું ચિંતન-મનન તથા આત્માનો ઉપકાર કરે તેવાં શાસ્ત્રો લખવાં

Loading...

Page Navigation
1 ... 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 ... 350