________________
૧.
તત્ત્વા સૂત્ર
પણ અમલ અનિવાય થઈ પડે છે. જો મન અને ક્રિયાના સડારાથી જે થાય અથવા સાચુ જ્ઞાન થઈ જતું હેત તેા ઉપલા પ્રાથમિક સદ્ગુÀાની આવશ્યકતા જ ન રહેત, બસ, એકલા એકલા કાઈ મહાપુરુષને ગ્રંથ વાંચવાથી કામ પતી જાત. પણ અંદરની અભિમુખતા ન હેાય તા સપથ તા શું પશુ ખુઃ સર્વજ્ઞ તી કર એવા મડાવીર ભગવાનના સત્સંગ અને શ આદિ પણ એકડા વગરના શૂન્યની જેમ નકામાં થઈ પડે છે! આ રીતે જોતાં ‘કર વિયાર તેા પામ' એમ કહીને શ્રીમદ્જીએ વિચાર પર જોર આપ્યું. મહાત્મા ગાંધીજીએ સત્યને જ પરમાત્મા માની તેના અનેક પ્રયાગા કર્યા. અને ‘પ્રાણીમાત્રને વાલી' માનવ બની શકે એમ કહીને માનવકાયા મેળવી માનવતાની દિશામાં આગળ વધવાની પ્રેરણા લીધી અને આપી. એમણે તા આ ધર્મપ્રધાન દેશ મારફત આખાયે જગતના પ્રાણીમાત્રનું કલ્યાણ થઈ શકે, એમ ધારીને દરેક ક્ષેત્રે શ્રીમદ્ ઇચ્છતા હતા, તેરા નગદ સત્યના પુર લગાડવાના સફળ પ્રયાસ પણ આદરી દીધે।. અડી' આપણે ટૂંકમાં અશ્રદ્ધા કે અંધશ્રદ્ધાની બંને ભૂમિકાએ વટાવી સાચી શ્રદ્દાએ આગળ વધેલાંનાં ખેચાર દૃષ્ટાંત ટૂંકમાં જોઈએ ઃ વૈદિક ગ્રંથ ભાગ તમાંનું અમિલનું અધમાધમ તરીકેનું ઉદાહરણુ નીતું છે. મહાત્મા ઈશુએ જે પાપિણીને લેાકેાએ ઝાડ સાથે આંધીને સામૂહિક પથ્થરમારા કરી મારવા ધારેલી તેવી ખાઈને પુણ્યશાલિની બનાવી મૂકી હતી. જૈનશાસ્ત્રોમાંનું પ્રદૅશી રાજાનું ઉદાહરણ પશુ એટલું જ જાણીતું છે. એ નાસ્તિક શિરામણ હતા, અને એના હાથ કહેવાય છે કે સદાય લેાહીથી ખરડાયેલા રહેતા, પરંતુ ચિત્ત સારથીના શુભ નિમિત્તે જ્ઞાની અને પ્રત્યક્ષ સદ્ગુરુરૂપ કેશીમુનિ સાંપડયા તે પળવારમાં આસ્તિક બની ગયા. અને સમક્તિપદ — એટલે કે (સમત્વયોગ અથવા સત્યાથી પણું) તથા શ્રાવકપણૢ પામી પતિ મરણે (૫ડિત મરણુ એટલે જ્ઞાનમય મરણુ) મરી આજે દેવતતા સુદેવ બૂન્યો. અને હી પછીનું ચરમ - અંતિમ છેલ્લું – શરીર ધારગુ કરી
―
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
Jain Educationa International