________________
અધ્યાય ૫: સૂત્ર ૧૭–૨૪ ૬૭ કેમ કે પ્રદીપની માફક એમના પ્રદેશને કેચ અને વિસ્તાર થાય છે. લેકભાગે અસંખ્યાત, જીવોની સ્થિતિ કેમ કે, તે પ્રદેશે દિવા પેઠ, સંકેચે તેમ વિસ્તરે. ૬ ગતિસ્થિત્યુપગ્રહ ધર્માધર્મપકાર: ૧૭ આકાશસ્યાવગાહ: ૧૮
વ્યાખ્યાજ્ઞપ્તિ શ. ૧૩, ઉ. ૪, સૂ, ૪૮૧ શરીરવાલ્મન:પ્રાણપાના પુદગલાનામ્ ! ૧૯ છે સુખદુ:ખજીવિતમરણોપગ્રહાશ્ચમ ર છે
વ્યા, પ્ર, શત, ૧૩, ઉ. ૪, સૂ, ૪૮૧ પરસ્પરોપગ્રહો જીવાનામ્ છે ૨૧ છે વર્તાના પરિણામ: ક્રિયા પરત્વાપરત્વે ચકાસ્ય છે ૨૨
ઉ. અ. સૂ. અ. ૨૮, ગાથા ૧૦ ગતિ અને સ્થિતિમાં નિમિત્ત થવું, એ જ અનુક્રમે ધર્મ અધમ દ્રવ્યનું કાર્ય છે.
અવકાશમાં નિમિત્ત થવું એ આકાશનું કાર્ય છે.
શરીર, વાણું, મન, નિ:શ્વાસ અને ઉચ્છવાસ એ પુદ્ગલેને ઉપકારકાય છે.૧
તથા સુખ, દુ:ખ, જીવન અને મરણ એ પણ પુદ્ગલોને ઉપકાર છે.
પરસ્પરના કાર્યમાં નિમિત્ત થવું એ જેને ઉપકાર છે.
વતના, પરિણામ, કિયા અને પરવાપરત્વ એ કાળના ઉપકારે છે.
૧. આ બધા સુખ દુઃખ આદિ પર્યાયે જેમાં ઉત્પન્ન થાય છે ખરા, પરંતુ તે પુદ્ગલ દ્વારા ઉત્પન્ન થાય છે. માટે પુગલના ઉપકાર મનાયા છે.
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org