________________
અધ્યાય ૯: સૂત્ર ૪૭-૪૮ ૧૩૩ ક્ષપક અને ક્ષીણ મેહ જિનેશ્વર, કુલ્લે એમ દશ કક્ષાઓ, કમે અસંમેય ગુણવધી નિર્જરા – મેક્ષને માર્ગ ખરે. ૨૮ પુલાક, બકુશ, કુશીલ, નિર્ગથ, સ્નાતક, પાંચ એનિ , સંયમ, કૃત, પ્રતિસેવન, તીર્થ, લિંગ, વેશ્યા ઉપપાત સ્થળે; એવા આઠ, પ્રકારથી સહુની, કક્ષા વિધ વિધ બની જતી, સાધુતા દ્રવ્ય ને ભાવે, અથવા ભાવથી હેય કહીં. ૨૯
ઉપસંહાર છેવટે તે યેનકેન પ્રકારે જૂનાં બંધાયેલાં કર્મો ક્ષય પામે અને નવા કર્મો બંધાવા ન પામે, તે જ બધા વીર્ય ફેરવવાના કે પુરુષાર્થના છેવટના ઉપાયો છે. પરંતુ જ્યાં લગી કર્મ આવવાનાં બારણું બંધ ન થાય ત્યાં લગી, એ બને જ શી રીતે ? એટલે જ જેમ વિશ્વગ્રંથ ગીતાએ મુખ્યપણે કર્મ યોગ, જ્ઞાનયોગ અને ભક્તિયોગ બતાવ્યા; શ્રી અરવિંદેએ ગાંધીયુગના અને વિજ્ઞાનના વિક્યને લાભ લઈ, એ ત્રણેય ગેને અનુબંધ જોડી, પૂર્ણયોગની અભિનવ સાધના વિશ્વચોગાનમાંનાં સાધક સાધિકાઓ આગળ મૂકી, તેમ જૈન તત્વજ્ઞાન તો વળી પ્રત્યક્ષ વ્યવહારુ આચરણમાં માનતું હોવાથી તેણે જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર; તપ અને વીર્ય એ પાંચેય આચારોને વ્યવહારુ રૂપ આપવાના રસ્તાઓ આ અપાયમાં ઠીક ઠીક રીતે બતાવ્યા છે. એટલું જ નહીં, પણ આ નવમા અધ્યાયની મુખ્ય ખૂબી
૧. અહીં દશ કક્ષાઓને નામ નિર્દેશ છે. કક્ષાઓ એટલે ગુણસ્થાનકે, સમ્યકદષ્ટિ શ્રાવકથી માંડીને ઠેઠ અગી કેવલી ગુણસ્થાનક સુધી.
૨. આંતર સાધુતા હેય પણ બાહ્ય ચિહન ગમે તે સંન્યાસી વર્ગનું હોય તેપણ તેમને સમાવેશ નિગ્રંથમાં થઈ શકે છે. માત્ર મૂળ ગુણે સાધુના હોવા જોઈએ!
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
