________________
અધ્યાય ૯ : સૂત્ર ૩૭–૩૮ (સવૈચા એકત્રીસા)
આત ધ્યાન, દેશવિરતિ, અવિરતિ, પ્રમત્તસયતમાં વસતું, દેશવરતિ ને અવિરતિમાં, રૌદ્રધ્યાન નિત સંભવતું; હિંસા, અસત્ય, ચારી, વિષયની, રક્ષા, ચિંતા સતત થતી, પાંચ ગુણસ્થાનામાં એમ જ, રૌદ્રધ્યાનની રહે ગતિ. ૨૨: આજ્ઞાપાયવિપાકસ સ્થાનવિચયાય ધમમપ્રમત્તસય
તસ્ય !! ૩૭ ||
ઉપશાન્તક્ષીણકષાયયાશ્ચ ૫ ૩૮ ૫
વ્યાખ્યા પ્રાપ્તિ રા. ૨૫, ૬, ૭, સૂ. ૮૦૩.
આજ્ઞા, અપાય, વિપાક અને સસ્થાનની વિચારણા માટે જે એકાગ્ર મનેાવૃત્તિ કરવી તે ધર્મધ્યાન છે; એ અપ્રમત્તસયતને સભવે છે.
વળી તે ધર્મ ધ્યાન ઉપશાંતમાહ અને ક્ષીણમેાહ ગુણસ્થાનમાં સભવે છે.
(વસતતિલકા)
૩
આજ્ઞા,૧ અપાય,૨ જ વિપાક જ ધર્મધ્યાન, સસ્થાન,૪ વિચય' — જ ચાર પ્રકાર જાણુ;
૧૨૯
Jain Educationa International
૧. આજ્ઞા = વીતરાગ તીર્થંકરની આજ્ઞા; ૨. અપાય = દોષસ્વરૂ૫માંથી . છૂટવાના વિચાર; ૩. વિપાક = કફળ વિશેના વિચાર; ૪. સંસ્થાન =. સંસારી જીવાના સ્વરૂપને વિચાર, પ.વિચય = વિશિષ્ટ રીતે મનને જોડવુ તે,. * અગિયારમા અને ખારમા ગુણસ્થાનકમાં પણ ધર્મ`ધ્યાન સંભવી શકે છે. અલબત્ત દિગ ́ખર સ`પ્રદાચમાં ક્ષપક-શ્રેણી શરૂ થયા પછી ધર્મ ધ્યાન . હોય જ નહીં, માત્ર શુક્લ ધ્યાન જ હોય એમ માને છે.
ત. ૯
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
