Supasnahachariyam Part 03

Author(s): Lakshmangani, Hiralal Shastri
Publisher: ZZZ Unknown

Page 138

गहिसावगासो सर्द जो करइ कासमाईहि । मइजलहिव्व स दुक्खं पावर इहेईपि अइगरुयं ॥ | १ || तथाहि ;
-
इह भर हे रहवत्तं नरं भूरमणिभालतलतिलयं । समरंगणलद्धजसो राया रिउक्किमो तत्थ ||२|| अमुच्छिओ य रज्जे जाए जाए सुए सुणेऊण । सो ताणं छिदेई कन्नोहाईणि अंगाई || ३ || किंबहुना तह कुव्व रज्जम्स अजोग्गया जहा हुंति । अविरयसम्मट्ठी मंती तस्मत्थि मइजलही ॥ ४ ॥ मयणसिरीनामाए रन्नो भज्जाए भाणिओ मंती । जह पसिऊणं रक्खसु मह गर्भ निययबुद्धी ||५|| परिवन्नं तच्चयणं सचिवेणं सिक्खवित्त एगंते । देवीसमगन्भभवा नियदासी पेसिया तत्थ || ६ || कहकहवि मंतसओ समगं पसवो विणिम्मिओ तेण । देवीए सुओ जाओ इयरीए सुया तओ झति ॥७॥ त्रिभणिया महलियाए काऊण ताण परिवित्तिं । सेज्जावाले खिविडं दासी सचिवग्गिहे मुक्का ||८|| पुत्तसमेया, तत्तो महल्लिया निवइणो कहइ एवं । देवीए सुया जाया सोउं तं मोणमल्लियइ ॥९॥ हरिविक्कमत्ति नामं वियं पुत्तस्स मंतिगेहम्मि । सियपक्खससहरो इव वड्ढइस कलाहिं कलियतणू ॥ अह कालकवलिए नरवरम्मि हरिविक्कमो निवो ठविओ। सचिवम्मि निहियभारो सोवि हु विलसइ सइच्छाए अह अन्याय केणविभणिओ वसुहाहिवो तुमं एत्थ । नामेण चैव, राया मंती परमत्थओ जम्हा ॥ १२ ॥ सिच्छाइ देइ गिoes विलसइ सिच्छाए करइ फेंडइ य । सामंताइजणं तह पोसइ नियकोस मुक्कोi || तो राया परिचित सच्च एसो भणेइ जेण मए । विसयपसत्तेण तया न कया चिंतावि रज्जस्स || १४ ||
गृहीतदेशावकाशः शब्दं यः करोति कासादिभिः । मतिजलधिरिव स दुःखं प्राप्नोतीहाप्यतिगुरु ॥१॥
इह भरते रथवृत्तं नगरं भूरमणीभालतलतिलकम् । समराङ्गणलब्धयशा राजा रिपुविक्रमस्तत्र ||२|| अतिमूच्छितश्च राज्ये जातानातान्सुतान् श्रुत्वा । स तेषां छिनत्ति कर्णौष्ठादीन्यङ्गानि ||२|| किं बहुना तथा करोति राज्यस्यायोग्या यथा भवन्ति । अविरतसम्यग्दृष्टिमन्त्री तस्यास्ति मतिजलधिः ॥ ४ ॥ मदनश्रीनामया राज्ञो भार्यया माणितो मन्त्री । यथा प्रसद्य रक्ष मम गर्भ निजबुद्धयां ॥५॥ प्रतिपन्नं तद्वचनं सचिवेन शिक्षयित्वैकान्ते । देवीसमगर्भभवा निजदासी प्रेषिता तत्र ॥६॥
T
कथकथमपि मन्त्रवशतः समं प्रसवो विनिर्मितस्तेन । देव्याः सुतो जात इतरस्याः सुता ततो झटिति ||७|| सचिवभणितया बुद्ध्या कृत्वा तयोः परिवृत्तिम् । शय्यापाले क्षिप्त्वा दासी सचिवगृहे मुक्ता ||८|| पुत्रसमेता, ततो वृद्धा नृपतये कथयत्येवम् । देव्याः सुता जाता श्रुत्वा तद् मौनमालीयते ॥९॥ हरिविक्रम इति नाम स्थापितं पुत्रस्य मन्त्रिहे । सितपक्षशशधर इव वर्धते स कलाभिः कलिततनुः ॥१०॥ अथ कालकवलिते नरवरे हरिविक्रमो नृपः स्थापितः । सचिव निहितभारः सोऽपि हि विलसति स्वेच्छया ॥ अथान्यदा च केनापि भणितो वसुधाधिपस्त्वमत्र । नाम्नैव, राजा मन्त्री परमार्थतो यस्मात् ॥१२॥ स्वेच्छया ददाति गृह्णाति विलसति स्वेच्छया करोति स्फेटयति । सामन्तादिजनं तथा पोषयति निजकोशमुत्कृष्टम् ॥ ततो राजा परिचिन्तयति सत्यमेष भणति येन मया । विषयप्रसक्तेन तदा न कृता चिन्तापि राज्यस्य ॥ १४ ॥
I