________________
૫૮ ].
શ્રી શ્રીચંદ્ર' કેવલિ) એમ જ થયું. દીપચંદ્ર હસીને કહ્યું, “હે બુદ્ધિશાળી આ કઈ બાળકનું ધૂળનું ઘર નથી. પદ્મિની વણીકને કેવી રીતે પરણાવી શકાય? આપણું શોભા શી? શુભમાંમ રાજા પાસે કેવી રીતે સાર દેખાશે? ચંદ્રકળા દક્ષ છે, જેને તેને કેવી રીતે વરે? પતિની પહેલા સુર્યવતીના પુત્ર સાથે વિવાહ અર્થે ઉત્સાહવાળી હતી, પરંતુ તે મનેરશે તો સર્વહૃદયમાં રહ્યાં છતાં પણ આવી ઇચ્છા હોય તે પણ આપણા યશનું શું? સ્વયંવરથી વરે.
ચંદ્રકળાએ સખીને કહ્યું, “હે સખી! શીધ્ર આપુત્ર કયાં છે? તેની તપાસ કરી આવ. પાછી આવી કહ્યું, “હે સ્વામિના! સર્વત્ર તપાસ કરવા છતાં કયાંય પણ શ્રી “શ્રીચંદ્ર' દેખાા નથી.” દુઃખી ચંદ્રકળાએ ગાઢ નિશ્વાસ મૂકીને કહ્યું, “હજુ સુધી માતા આદિ પણ આવ્યા નહિ, હવે હું નિગી શું કરીશ? હવે મારું શું થશે? પુણ્યથી આવા, સુંદર પતિને પ્રાપ્ત કર્યા છતાં મારાથી શરમના કારણે કાંઈ કહી શકાયું નહિ જેથી તેઓ જાય છે'! હૃદયના મધ્યમાં દુઃખથી સળગતી ચંદ્રકળાએ કહ્યું, “હું ગોત્રદેવી ! મારૂં મંગળ અને ઉચિત કેમ કરતી નથી? હે ચિત્રને મેર! મારા પ્રિયતમને કેમ રોકો નહિ? ' પતિના વિરહવાળી કન્યા સ્વપ્રાણને કેવી રીતે ધારણ કરશે? અહો મેના-પોપટ ! મારા પતિને તમે કેમ ન કહ્યું, પતિથી મૂકાયેલી સ્ત્રી કેવી રીતે રહી શકશે? “હે દિવ્ય પુતળીઓ : મારા પતિને તમે કેમ જવા દીધે? તમે કેમ જણાવ્યું નહિ કે, કન્યા વિલાપ કરશે અને પૂછશે, મારા પતિ કયાં ગયા? તે ગયા તે મારું દૂષણ છે.” એટલામાં ચતુરએ ત્યાં જે સાંભળ્યું હતું તે સર્વ ચંદ્રકળાને જણાવ્યું. તેથી દુઃખથી ચંદ્રકળા મૂર્ષિત થઈ ગઈ! શીત ઉપચારથી પતિની ફરી જાગૃત થઈ.