________________
પ્રકરણ શું.
* શ્રી “શ્રીચંદ્રને કહ્યું, “દાન આપ્યું તે તે સારું કર્યું, પરંતુ રાજાના દાનથી પણ અધિક છે ! શ્રેષથી જયકુમાર છિદ્ધો જુએ છે એમ ધીરમંત્રીએ કહ્યું હતું, તે શું ખબર નથી? જે અશ્વો અને રચના લીધે આટલી બધી ભૂમિ તે જોઈ, તે જ્યાં અને ત્યાં, જરાતરામાં કેમ આપી શકાય? રાજાને ખબર પડશે તે તે પણ ગુસ્સે થશે, કારણ એવા રાજા પાસે પણ નથી. માટે એનું મૂલ્ય આપીને પાછા ગ્રહણ કરવા જોઈએ.” કંઈક વિચારીને વિનયપૂર્વક કહ્યું, “હે પિતાજી! આ એક અપરાધની ક્ષમા કરે. દીધેલું દાન પાછું ન જ લેવાય! આપેલું પાછું લઉં તો હું હલકામાં પણ હલકે કહેવાઉં! તે રથ અને અશ્વો કયાં? તે સર્વ પુણ્યથી અને ભાગ્યથી મળ્યા હતા અને મળશે.” એમ કહી સ્વસ્થાને ગગા.
ત્યાં ચિત્તમાં વિચાર્યું , “પરતંત્રતાને ધિકાર છે! શું આપ્યું છે? આવી રીતે કેમ આપી શકાય? અને રહેવું તે હવે ખાટલામાં માંકડ રહે તેવું છે, તો અત્રે રહેવું તે યંગ્ય ન કહેવાય. સાહસથી કઈ સિદ્ધિ થતી નથી? સુવિધાવાળાને વિદેશ શું છે ? સમર્થને શું ભારે છે ! પ્રિયવાદીને પર કોણ છે? ભ્રમણથી વિવિધ ચારિત્રને જાણી શકાય. સ્વઈચ્છા અનુસાર હવે જુદા જુદા દેશ દેખવા પ્રયાણ કર્યું.”
પિતાને પણ જણાવ્યા વિના અને ગુણચંદ્ર જાણશે તે બળાત્કારે રોકશે અથવા મારી સાથે આવશે તે તેને મારા કારણે તેના પિતાને વિગ થશે. પશ્ચિનીને જણાવવું જોઈએ, નહિતર મારા વિયોગથી અતિ દુઃખી થશે. તે કેવી રીતે રહેશે? હરિણીની પ્રમાણે તેને અહિંથી અને તથિી ભ્રષ્ટ કેમ કરી શકાય. તે સુંદર વાર્તાલાપથી હૃદય દેખાડીને, સર્વ જાણકરીને વિદાય થાઉં! આવીને ગુણચંદ્ર વિનંતી કરી,
