________________
(९०)
मूल तथा भाषांतर.
खित्त अपएसगाओ खित्ते सपएस असंख गुणिआओ। दक भाव सपएसा विसेसहिआ सुए भणिआ ॥ १८॥ ...अर्थ-क्षेत्र अपदेश पुद्गलोथी क्षेत्र सप्रदेश पुद्गलो असंख्य गुणा छे, तेथी द्रव्य सप्रदेश पुद्गलो विशेषाधिक छे, तेथी काल सप्रदेश पुद्गलो विशेषाधिक छे. अने तेथी भाव सप्रदेश पुद्गलो विशेषाधिक छे. ४८. ____ हवे कडजुम्मादिक- स्वरुप (आठमो विचार) कहे छ:कड तेउए य दावर कलिउ य तह संहवंति जुम्माओ । अवहीरमाण चउ चउ चउ ति दुगेगाओ चिट्ठति ॥४९॥
अर्थ-कड जुम्मा, त्रेताजुम्मा, दा रजुम्मा अने कलियुगजुम्मा ए चार जुम्मा छे. तेमां जे संख्यामांथी चार चार काढतां वाकी चार रहे. ते कडजुम्मा, त्रण रहे ते त्रेताजुम्मा, बे रहे ते दावरजुम्मा अने एक रहे ते कलियुगजुम्मा. ४९.
विस्तरार्थ-जुम्मा एटले राशि (समुदाय) कहेवाय छ, कड विगेरे शब्दो साथे जुग्मा शब्द जोडवाथी कड जुम्मा, त्रेता जुम्मा, दावर जुम्मा अने कलियुग जुम्मा ए चार जुम्मा थाय छे. कोइ पण राशीमाथी चार चार काही लेतां (चारे भांगतां) चार, त्रण, बे अथवा एक वाकी रहे छे. ते आ प्रमाणे-एक जीव, धर्मास्तिकाय, अधर्मास्तिकाय तथा लोकाकाश ते दरेकना प्रदेशो असंख्याता छे अने परस्पर तुल्य छे. तेनी असत् कल्पनाए वीशनी संख्या स्थापीए, तेमांथी चार चार काढतां वाकी चार ज रहे छे तेने आगम भाषा वडे कड जुम्मा कहेवाय छे. १. तथा असंख्याती उत्सर्पिणी अने अवसर्पिणीने विषे जेटला समयो छे, तेटला सौधर्म तथा इशान कल्पने विषे देवताओ छे. तेनी असत् कल्पनाए करीने त्रैवीशनी संख्या स्थापीए, तेमाथी चार चार लेता (चारे भांगतां) वाकी त्रणज रहे थे, वेथी ते त्रेता जुम्मा कहेवाय छे. २. एक एक आकाश
