Paumchariyam Part 04

Author(s): Parshvaratnavijay
Publisher: Omkarsuri Aradhana Bhavan

Page 96

६५२
पउमचरियं दट्ठण साहवं तं, अवइण्णो गयवराओ सिरिचन्दो । पणमइ पहट्ठमणसो, समाहिगुत्तं सपरिवारो ॥६५॥ कयसंथवो निविट्ठो, दिनासीसो समं नरिन्देहि । राया पुच्छइ धम्मं, कहेइ साहू वि संखेवं ॥६६॥ जीवो अणाइकालं, हिण्डन्तो बहुविहासु जोणीसु । दुक्खेहि माणुसत्तं, पावइ कम्माणुभावेणं ॥६७॥ पत्तो वि माणुसत्तं, विसयसुहासायलोलुओ मूढो । सकलत्तनेहनडिओ, न कुणइ जिणदेसियं धम्मं ॥६८॥ इन्दधणु-फेण-बुब्बुय-संझासरिसोवमे मणुयजम्मे । जो न कुणइ जिणधम्मं, सो हुमओ वच्चए नरयं ॥६९॥ होइ महावेयणियं, नरए हण-दहण-छिन्दणाईयं । जीवस्स सुइरकालं, निमिसं पि अलद्धसुहसायं ॥७०॥ तरियाण दमण-बन्धण-ताडण-तण्हा-छुहाइयं दुक्खं । उप्पज्जइ मणुयाण वि, बहुरोगविओगसोगकयं ॥७१॥ भोत्तूण वि सुरलोए, विसयसुहं उत्तमं चवणकाले । अणुहवइ महादुक्खं, जीवो संसारवासत्थो ॥७२॥ जह इन्धणेसु अग्गी, न य तिप्पइ नइजलेसु वि समुद्दो । तह जीवो न य तिप्पइ, विउलेसु वि कामभोगेसु ॥७३॥ जो पवरसुहेसु वि, न य तित्तिं उवगओ खलो जीवो । सो कह तिप्पइ इण्हि, माणुसभोगेसु तुच्छेसु ॥७४॥ तम्हा नाऊण इमं, सुमिणसमं अद्भुवं चलं जीयं । नरवइ ! करेहि धम्मं, जिणविहियं दुक्खमोक्खट्टे ॥५॥ सायार-निरायारं, धम्मं जिणदेसियं विउपसत्थं । सायारं गिहवासी, कुणन्ति साहू निरायारं ॥६॥ हिंसा-ऽलिय-चोरिक्का-परदार-परिग्गहस्स य नियत्ती । एयाइं सावयाणं, अणुव्वयाइं तु भणियाइं ॥७७॥
दृष्ट्वा साधुं तमवतीर्णो गजवराच्छ्रीचन्द्रः । प्रणमति पहष्टमनाः समाधिगुप्तं सपरिवारः ॥६५॥ कृतसंस्तवो निविष्टो दत्ताशीषः समं नरेन्द्रैः । राजा पृच्छति धर्मं कथयति साधुरपि संक्षेपम् ॥६६॥ जीवोऽनादिकालं हिण्डमानोबहुविधासु योनिषु । दुःखैः मानुष्यत्वं प्राप्नोति कर्माणुभावेन ॥६७।। प्राप्तोऽपि मानुष्यत्वं विषयसुखाशातलोलुपो मूढः । सकलत्रस्नेहनटितो न करोति जिनदेशितं धर्मम् ॥६८॥ इन्द्रधनु-फेन-बुद्द-संध्यासदृशोपमे मनुष्यजन्मनि । यो न करोति जिनधर्म स खलु मृतो व्रजेन्नरकम् ॥६९॥ भवति महावेदनीयं नरके हन-दहन-छिन्दनादीकम् । जीवस्य सुचिरकालं निमेषमप्यलब्धसुखशातम् ।।७०॥ तिरश्चां दमन बन्धन-ताडन-तृष्णा-क्षुधादिकं दुःखम् । उत्पद्यते मनुष्याणामपि बहुरोगवियोगशोककृतम् ॥७१।। भुक्त्वापि सुरलोके विषयसुखमुत्तमं च्यवनकाले । अनुभवति महादुःखं जीवः संसारवासस्थः ॥७२॥ यथैन्धनैरग्नि न च तृप्यति नदीजलैरपि समुद्रः । तथा जीवो न च तृप्यति विपुलैरपि कामभोगैः ॥७३।। यः प्रवरसुरसुखैरपि न च तृप्तिमुपगतः खलो जीवः । स कथं तृप्यतीदानीं मनुष्यभोगैस्तुच्छैः ॥७४।। तस्माज्ज्ञात्वेदं स्वप्नसममध्रुवं चलं जीवितम् । नरपते ! कुरु धर्मं जिनविहितं दुःखमोक्षर्थे ।।७५॥ साकार-निराकारं धर्मं जिनदेशितं विदुप्रशस्तम् । साकारं गृहवासिनः कुर्वन्ति साधवो निराकारम् ॥७६।। हिंसाऽलिकचोरिकापरदारपरिग्रहस्य च निवृत्तिः । एतानि श्रावकानामणुव्रतानि तु भणितानि ॥७॥
१. सुविण०-प्रत्य० ।
Jain Education Interational