________________
થાય છે અથવા અટકી પડે છે. શાસ્ત્રકારે ગીતાર્થના હાથમાં દેરી એટલા માટે જ મૂકી છે કે એ સે વર્ષ પછી થવાની સ્થિતિ પિતાની દ્રષ્ટિથી કલ્પી તેને આગળથી વિચાર કરી ઉપાય કરી રાખે. દેડતાં દેડતા જવું અને ભીંત આવે ત્યારે અફળાઈને માથું ચંચવાળવું એ ગીતાર્થને ન પાલવે. એવા અવગત ગીતાર્થોને વિચારસામગ્રી પૂરી પાડવા, જેવું દેખાયું તેવું, ભવિષ્યને નજરમાં રાખી સંગ્રહ્યું છે. એમાં કોઈ પ્રકારનો ક્ષોભ નથી અને કોઈને કરાવવાને ઈરાદો નથી.
બનતા સુધી યાદ આવ્યા તે સર્વ જૈન પ્રશ્નને ચર્ચા વિચાર હતું, પણ જ્યારે આ લેખ લખે ત્યારે મારી પાસે જૈનનું એક છાપું નહોતું કે સમાજ વિચારણાનું પુસ્તક નહોતું. મારી સાથે કેદખાનામાં ઘેડા જૈન બંધુઓ હતા તેમાંના પણ ઘણું ખરા ચાલ્યા ગયા પછી આ લેખ લખવા વિચાર થયો. બે જૈન મિત્ર હતા તેની સાથે કોઈ વાર ચર્ચા કરતે, પણ આ લેખ લખવા પહેલાં એક વર્ષથી મેં જૈન છાપું કે સમાચાર વાંચ્યા કે જાણ્યા ન હોવાથી કોઈ બાબત રહી ગઈ હોય તે બનવા જોગ છે.
આ લેખને આરંભ સને ૧૯૩૨ની આખરે નાસીક સેંટ્રલ જેલમાં કર્યો હતો અને લગભગ બે માસ તેની પછવાડે લગાડયા હતા. દરમ્યાન બીજા ઉલ્લેખે, અભ્યાસ, વાંચન અને ફરજીઆત કામ ચાલુ હતા. જેવું લખ્યું હતું તેવું જ છાપ્યું છે. માત્ર શબ્દવાકયરચનામાં કાંઈક ફેરફાર અને શીર્ષક તથા પ્રકરણ પાડવા ઉપરાંત વિશેષ વધારે સુધારે અસલ ઉલ્લેખમાં પ્રાયઃ કર્યો નથી.
આપણું સમાજને અનેક દ્રષ્ટિબિન્દુથી વિચારવા જેવો છે, આપણી જવાબદારીઓ સમજવા જેવી છે, સમસ્ત હિંદ સમાજમાં આપણું સ્થાન કયાં આવે તે અવલકવા યોગ્ય છે અને ખૂબ વિશા
