________________
તેમણે પણ વાસુદેવનું વાજિંત્રનાદથી સ્વાગત કર્યું. રાંક પ્રજાને આમાં શું પ્રયોજન હોય તે તો બેસતા રાજાને તરત જ સ્વીકારી લે. ત્રિપૃષ્ઠ પ્રતિવાસુદેવની સઘળી સામગ્રીનો સ્વામી સ્થપાયો.
આટલી સત્તાસામગ્રી ઓછી હોય તેમ વળી ત્રિપૃષ્ઠ યુદ્ધનો શંખનાદ કર્યો, અને બાકીનાં રાજ્યોમાં પોતાની સત્તા સ્થાપવા યુદ્ધે ચઢ્યો. તેના અતુલબળનો સૌએ સ્વીકાર કર્યો. તે અર્ધચક્રવર્તીપણે જાહેર થયો. સુખભોગની સામગ્રીમાં તેનો સમય વહ્યો જાય છે.
એ કાળ અગ્યારમા શ્રેયાંસનાથ પ્રભુનો હતો. એક વાર પ્રભુ પોતનપુર પધાર્યા. બળદેવ ધર્મપ્રિય હોય છે. તીર્થંકર પધાર્યાના સમાચાર મળ્યા. બંને ભાઈઓ સપરિવાર દેશના સાંભળવા ગયા. પ્રભુની દિવ્યવાણીનો પ્રભાવ જ એવો હોય છે કે, સૌના હૃદયમાં અભ્યાધિક પ્રકાશ થાય. દિવ્યવાણીના શ્રવણથી ત્રિપૃષ્ઠનો આત્મા જાગી ઊઠ્યો. અને સમ્યકદર્શન હમણાં જ પ્રગટ થાય તેવા ભાવોલ્લાસમાં આવી ગયો. પરંતુ તે ભાવ ક્ષણિક નીવડ્યો.
એકવાર ક્ષયોપશમ સમક્તિ પામ્યા પછી, તે વખાઈ જાય છતાં કંઈક નિમિત્ત મળતાં વળી વચમાં ઝબકારો કરી જાય. વિશ્વભૂતિના જન્મમાં મુનિપણામાં તો આ સમકિત સંજ્વલનના અલ્પ કષાય સુધી પહોંચ્યું હતું, પંરતુ ક્ષયોપશમ ક્યારે દગો દે તે કહેવાય નહિ. એ જન્મમાં પણ બળમદથી જીવ ભાન ભૂલ્યો અને પ્રાપ્ત થયેલો અવસર એળે ગયો.
વાસુદેવને પુનઃ અવસર મળી ગયો. પણ એ અલ્પ ઝબકારા સામે અદ્ભુત વૈભવ વિલાસ, કંચનના રાશિ અને કામિનીઓનાં રૂપ, યુવાની અને દીવાની, સૂરા અને સંગીતના પાન જીવને ભૂલથાપ આપી દે છે
વાસુદેવનો મહેલ એટલે દૈવી સામગ્રી, તેમાંય યુવાની, સત્તાના મદભર્યો ઠાઠ. એકરાતની વાત છે, વાસુદેવ શય્યાગૃહમાં રહ્યા હતા. શવ્યાપાલકને આજ્ઞા કરી કે પોતે નિદ્રાધીન થાય, ત્યારે વાજિંત્રો બંધ કરાવજે. વાસુદેવ થોડીપળોમાં નિદ્રાધીન થયા. શધ્યાપાલકને શિરે જાગવાનું લખ્યું હતું. તેણે સંગીતના સ્વરોમાં
૩૪ ૪ હિતશિક્ષા
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org